Neerlandia. Jaargang 32

Grootnederlandsche Promoties.

Twee promoties uit den allerlaatsten tijd toonen dat de Grootnederlandsche gedachte veld wint: die van den heer F.C.L. Bosman, een Afrikaner te Amsterdam en van den heer Th. Rutten, een Noord-Nederlander te Leuven.

De eerstgenoemde werd tot doctor in de letteren en wijsbegeerte bevorderd op een proefschrift ‘Drama en Toneel in Suid-Afrika’, dat ons, Nederlanders, een vrijwel onbekend land ontsluit. Dat blijkt reeds hieruit, dat de schrijver zijn verhaal begint in 1652; weinigen zullen ooit van zoo vroege tooneel-

[p. 62]

oefeningen aan de Kaap hebben gehoord. Voor de Dietsche beweging is verder van bijzonder belang, dat al des schrijvers Stellingen van haar invloed doordrongen zijn. Wij noemen er enkele: ‘Die geskiedenis van Hollandse kultuur in Suid-Afrika wordt ten onregte verwaarloos’, ‘Die Hollandse kultuur is van oorwegende invloed gewees op die beskawingsgeskiedenis van Suid-Afrika gedurende die 19de eeu.’ Over kunst had de jonge doctor deze pittige gedachte: ‘Die dekoratiewe skilderkuns in Suid-Afrika kan vrugbare aansluiting vind by die Boesmanskuns’. En een taalkundige opmerking, die te denken geeft is: ‘Die neiging tot ontronding in Afrikaans moet in die eerste plek toegeskryf word aan die slappe artikulasie van die Afrikaner.’

De promotie van den heer Rutten is in twee opzichten belangwekkend. Ten eerste omdat aldus voor de eerste maal sedert een bestaan van vijf eeuwen aan de katholieke universiteit te Leuven een student tot doctor in de Nederlandsche letteren bevorderd werd, hetgeen alleen aan een onlangs ingevoerde wijziging der statuten van die oude hoogeschool is te danken. Uit de berichten in de dagbladen is gebleken, dat er voor deze promotie buitengewone belangstelling is geweest en dat vele bekende personen aanwezig waren.

Merkwaardig is deze bevordering voorts vanwege het proefschrift: ‘Felix Timmermans’. Het is ongewoon, dat aldus een nog levend letterkundige als onderwerp voor een proefschrift wordt gekozen, dat een student het aandurfde, den afstand te bepalen, waarop men een dergelijke figuur moet bezien en dat het lot viel op den beminnelijken en eenvoudigen verteller, wiens aangeboren schuchterheid zich allicht eenigszins ontsteld zal gevoelen, zoo in het felle zoeklicht te zijn geplaatst. Wat ons betreft, wij kunnen ons alleen verheugen, dat een Noord-Nederlander dezen Vlaming voor Noord en Zuid verklaard en zijn beteekenis in het licht gesteld heeft. En dat hij met zoo warme belangstelling geschetst heeft de Vlaamsche letterkunde, haar herleving en opbloei, terwijl wij in de aanhalingen telkens schilderachtige kijkjes krijgen op het gezapige Vlaamsche land en het volksleven.