Amerika.
Het Oranje-blanje-bleu te New-York.
In het Batterijpark, dicht bij de haven van New-York, op den historischen grond, waar de Nederlandsche kolonie in 1626 een vlaggestok plantte - telkens wanneer een schip uit het moederland aankwam, heesch men er de prinsenvlag - is de monumentale vlaggestok geplaatst, die, gelijk ook elders in dit nummer wordt herdacht, het ‘Comité New-York
Het geschenk van het Comité New-York aan de Stad New-York.
1926’ de stad New-York heeft aangeboden ter gelegenheid van haar 300-jarig bestaan. Dit comité is indertijd in het leven geroepen op aanstichting van het Hoofdbestuur van het A.N.V. in samenwerking met het Hoofdbestuur der Vereeniging Nederland in den Vreemde, welke de medewerking inriepen van de Nederlandsch-Amerikaansche Fundatie. Het gedenkteeken heeft, naar men weet, ontworpen de Nederlandsche beeldhouwer H.A. van der Eynde te Heemstede, die naar New-York is geweest, om bij de plaatsing van zijn werk toezicht te houden.
Aan mededeelingen, door den heer Van den Eynde aan de pers gedaan, ontleenen wij het volgende over dit gedenkteeken.
Aan de voorzijde staat de koop van het eiland Manhattan door de Hollandsche kolonie van de Indianen afgebeeld; de achterkant geeft het destijds door Crijn Frederiks, een der kolonisten, in kaart gebrachte land met de oude oeverlijn weer en de beide zijvlakken bevatten, in duidelijk verheven letter, den Nederlandschen en den Engelschen tekst, welke luidt:
Nadat de kamer Amsterdam der West-Indische Compagnie op 22 April 1625 last had gegeven tot den aanleg van het Fort Amsterdam en tien bouwerijen daarnevens, heeft de koop van het Eiland Manhattan in 1626 dien aanleg bevestigd, welke de grondslag werd van de stad New-York.
De voorzijde draagt het Amerikaansche wapen; boven den Nederlandschen tekst prijkt het Nederlandsche wapen; dat van Nieuw-Amsterdam vindt men bij de oude kaart van Manhattan en de vierde kant heeft het wapen van Amsterdam. Het geheele gedenkteeken werd omrasterd door een eenvoudige afsluiting. De voet is van Beiersch graniet, de wapens en de afsluiting zijn samengesteld uit brons en de vlaggemast, die 73 voet hoog is, is vervaardigd van staal met een zinklaag geschoopeerd, terwijl hij in een vergulden, metalen knop eindigt. Aan de voorzijde is nog onder het reliëf een opdracht in kleine letters aangebracht, meldende, dat de vlaggestok door 't Nederlandsche volk aan de stad New-York is geschonken als bewijs van oude en gebleven vriendschap:
‘In testimony of ancient and unbroken friendship this flagpole is presented to the city of New-York by the Dutch people 1926’.
***