Een hoogleeraarsbenoeming van bizondere beteekenis.
Het is voor het Algemeen Nederlandsch Verbond een voorrecht zijn vreugde en voldoening te uiten over de benoeming van Dr. Raden Ario Hoessein Djajadiningrat tot hoogleeraar in het Mohammedaansch recht en de
Prof. Dr. Raden Ario Hoessein Djajadiningrat.
Indonesische talen aan de Rechtshoogeschool te Batavia. En het Verbond is er trotsch op, dat deze onderscheiding is te beurt gevallen aan een hoog gewaardeerd lid van het bestuur der Groep Nederlandsch-Indië.
Het was voor de Indische Regeering een geluk, dat Zij bij de keuze der hoogleeraren aan de dezer dagen te openen Rechtshoogeschool voor de bij uitstek Indische vakken: Mohammedaansch recht en de Indonesische talen, kon beschikken over een zoo uitnemend geleerde als Dr. Hoessein is, en Zij door diens benoeming tevens gelegenheid had om aan de Inlandsche bevolking het duidelijk bewijs te geven, dat haar begaafde zonen niet minder worden gewaardeerd dan zij, wier wieg in het Westen stond.
Wel zijn wij in dat opzicht vooruitgegaan!
Schrijver dezes had meer dan 30 jaar geleden het voorrecht den eersten Inlander, die in Nederland studeerde, te leeren kennen, den adjunct-inspecteur bij het Inlandsch Onderwijs Raden Mas Ismangoen Danoewinoto. De levensbeschrijving, die Mr. J.H. Abendanon van dezen edelman naar geboorte en karakter gaf (in Nederlandsch-Indië Oud en Nieuw, 1918, afl. 10), is helaasl de geschiedenis van een mislukt leven.
Het is thans de tijd niet meer om af te wegen, in hoeverre starre opvattingen van regeeringspersonen, in hoeverre omstandigheden en verhoudingen, waar niemand tegen op kon, daarvan de oorzaak waren, maar wel geloof ik te mogen zeggen, wanneer ik de personen van Ismangoen en Dr. Hoessein naast elkaar stel, dat de eerste leed onder het toen heerschende begrip, dat een Westersch opgevoed Oosterling ook een Westerling moest worden, terwijl Dr. Hoessein hoezeer hij dankbaar zal erkennen, wat hij aan de Westersche wetenschap verschuldigd is, steeds stevig heeft vastgehouden al wat hem aan zijn volk bindt.
Hetgeen niet belet, dat toch voor den Nederlandschen stam zijn benoeming tot professor een merkwaardige en vreugdevolle gebeurtenis is.
J.E. BIJLO.