Vereeniging Kartinifonds.
De uitbreiding van het onderwijs in Insulinde trekt, waarschijnlijk ook onder den zwaren druk van het wereldwee, niet meer zoo de aandacht als eenige jaren geleden, toen men wel wat hard van stapel liep en alles te gelijk wilde. Is er dan teruggang? Geenszins. Men schrijdt vooruit, maar bedachtzaam.... niet meer zoo zenuwachtig-overhaast. Al dat nieuwe moet een weinig bezinken.
Daarop wees ook in Maart j.l. de rector-magnificus der Bandoengsche T. Hoogeschool, prof. Klopper bij de opening van het nieuwe Physische laboratorium, naar aanleiding van zijne bevindingen op een studiereis naar de Filippijnen: ‘De invoering van verder Hooger Onderwijs in Indië kan slechts geleidelijk geschieden.’
‘Bedachtzaam voortschrijden’ - dat doet ook de Vereeniging Kartinifonds, wier arbeid van jaar tot jaar in Neerlandia werd besproken.
Voor mij ligt het lijvige negende jaarverslag, dat niet minder dan 104 bladzijden telt.
De Vereeniging stelt zich ten doel: de bevordering van de totstandkoming en de instandhouding van eene of meer scholen in Nederlandsch-Indië ten behoeve van meisjes, behoorende tot de Inlandsche bevolking.
Er zijn nu vijf bloeiende scholen, die de Vereeniging geregeld steunt en ook belangrijke Regeeringstoelagen genieten:
| Batavia |
met 232 leerlingen. |
| Buitenzorg |
met 170 leerlingen. |
| Madioen |
met 216 leerlingen. |
| Malang |
met 163 leerlingen. |
| Semarang |
met 168 leerlingen. |
Men mag verwachten, dat die 1000 leerlingen, eenmaal in huisgezin en maatschappij werkzaam, tot grooten zegen zullen zijn voor de ontwikkeling van hun volk.
Als de kroon van het werk der Vereeniging mag beschouwd worden de
Mr. C.Th. van Deventerstichting,
wier geldmiddelen afzonderlijk worden beheerd.
De Van-Deventerschool werd reeds in Juli 1920 te Semarang voorloopig geopend met één klasse van 9 leerlingen, ondergebracht in een van de lokalen van de Kartinischool. Op 4 Juli 1921 werd het voorloopige internaat eenigszins feestelijk geopend en, dewijl de eerst gehuurde woningen niet voldeden, op 1 Nov. overgebracht naar een gehuurde woning in 't frissche heuvelterrein, waar men een heerlijk uitzicht heeft. De bedoeling van deze school werd geschetst door den voorzitter der Kartini-Vereeniging te Semarang in zijn openingsrede op 4 Juli, bovengenoemd:
Op aanstichting van de familie Van Deventer werd eenige jaren geleden het plan gevormd tot oprichting van scholen, waar leerlingen van Kartini- en Hollandsch-Inlandsche scholen voortgezet onderwijs zouden kunnen genieten. Geen Mulo-school! Op den voorgrond stond van meet af aan de gedachte, dat de Javaansche maatschappij noodig heeft ontwikkelde huisvrouwen. Daarom moest huishoudonderwijs worden gegeven en alles wat de toekomstige moeder en opvoedster noodig heeft. Derhalve geen opleiding voor de Hoogere Onderwijzerskweekschool, wel voor die van Fröbelschoolonderwijzeressen, dewijl die met 't karakter der school overeenstemt.
En nu is ook deze school op gang. Dit jaar begint men in het heuvelterrein met de oprichting van eigen gebouwen en hoopt die in 1923 te kunnen betrekken. Veertig meisjes volgen den leergang 1922/'23.
Op geldelijk gebied staat de Vereeniging er nog al goed voor. Zeer vele ‘donateurs’, ‘leden’ en ‘begunstigers’ steunen haar krachtig. Voorts worden de namen genoemd van eenige ‘stichters’, die door bijdragenin-eens (ten minste f 5000.-) de Vereenignig bij hare
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd