Immigratie naar Zuid-Afrika.
Aan een brief van den secretaris onzer Afd. Kaapstad, ontleenen wij de volgende raadgevingen ten opzichte der vestiging van Nederlanders in Zuid-Afrika:
Het zou goed zijn personen, die zich in Z.A. komen vestigen, vooral aan te raden hun persoonlike dokumenten zo kompleet mogelik te hebben, want als die papieren niet volledig zijn, wordt daardoor aanmerkelike vertraging veroorzaakt. Wat b.v. verpleegsters betreft, wordt geen diploma erkend, dat uitgereikt is door een instelling, die geen leertijd van minstens drie jaren eist. Nu komen er verpleegsters hier met uitstekende certifikaten, doch zij kunnen niet bewijzen, dat zij de volle leertijd van drie jaren hebben doorgemaakt. Zij maken zich boos over ‘de domme Engelsen’ die niet weten, dat de zo-en-zo instelling in Holland een der uitnemendste instellingen op aarde is.... Maar helaas, de Engelse registrateur blijft ‘obdurate’.... en het moet erkend worden, het schijnt wel, dat er eens een geval is voorgekomen, waar een zustertje hem, zoals later bleek, niet geheel en al de waarheid had verteld. .... In zo'n geval kan de Konsul ook niets meer doen. Registratie van verpleegsters kan niet geschieden, tenzij de aanzoekdoenden voldoende schriftelike bewijsstukken kunnen overleggen, dat zij een leertijd van minstens drie jaren hebben doorgemaakt. Het zou tevens niet kwaad zijn indien men zich in 't algemeen zou voorzien van het bewijs van goed gedrag enz., dat, naar ik meen, door burgemeesters aan ingezetenen op aanvraag wordt uitgereikt. Beter te veel dokumenten dan te weinig. Getuigschriften, tenzij zij van zeer bekende instellingen zijn, dienen tevens officieel gewaarmerkt te worden. Men wachte zich er toch voor, op geheel losse schroeven hierheen te komen. De meeste mensen komen hier aan met het denkbeeld, dat ze maar aanstonds aan 't werk kunnen gaan en tonen aanmerkelike teleurstelling en dikwels ongemotiveerde kwaadheid, indien zulks niet het geval is. Meestal hebben ze de middelen niet, om 't een paar weken ‘uit te zingen.’ Zonder vaste aanstelling, zonder bepaald plan, moet men hier niet komen.
Onze goede vriend Dr. Ackermann, met wie ik breedvoerig het doen overkomen van pleegzusters heb besproken, heeft zich bereid verklaard plaatsing te vinden voor een redelik aantal zusters, die ons vanuit Holland worden aangeboden. Die dames zullen zich in hoofdzaak moeten vestigen op welvarende dorpen in de meer afgelegen gedeelten des lands, waar de meerderheid der inwoners overheersend hollandssprekend is. Ik verzoek U er wel op te willen letten, dat er acht gegeven wordt op de verschillende wenken, die ik in verband met dokumenten, leeftijd, enz., aan de hand gegeven heb. Indien U mij de namen, bevoegdheden, - vooral het bezit van biezondere certifikaten, zoals b.v. verloskundige, apotheekassistente en dergelike - leeftijd, en verder biezonderheden van dames, die hierheen willen komen, wilt opgeven, zal ik elk geval met Dr. Ackermann behandelen en kunnen de dames regeling treffen voor hun overkomst, naar gelang zij hier worden gewenst, d.w.z., dat hun ondernemingsgeest hen geenszins in de verleiding moet brengen, de reis maar op losse schroeven te wagen. De regeling, gelijk zij tans door mij wordt voorgesteld, dient voorzeker gunstig te werken en tot tevredenheid van alle partijen.
Verder deelt Dr. Ackermann mij mede, dat hij en andere niet-Britse plaatselike geneesheren zeer gaarne zouden zien, dat zich hier ter stede een goede Hollandse Apotheker vestigt. Voor een bevoegde man, met wat kapitaal, zou dit een zeer belovende onderneming zijn. De man zou ten minste op de goede raad en daadwerkelike steun van belangrijke geneesheren kunnen rekenen. Indien U deze zaak wilt bewerken, zal ik gaarne alle gegevens verzamelen en U die doen geworden.
Als een algemene stelregel is het op 't ogenblik aan te bevelen: geen mensch hierheen te zenden zonder vaste aanstelling. Wij moeten de aanstellingen hier regelen en dan zal de verwachting van de lieden, namelik, onmiddellik na aankomst aan 't werk te kunnen gaan, niet meer teleurgesteld worden. Tans, zoals U weet, is deze teleurstelling de regel. Ook Minister Malan verzocht mij een dergelike waarschuwing nog te willen toevoegen aan 't verslag van 't onderhoud, dat ik U zond.
Verder had ik een zeer belangrijk onderhoud met de heer Nieuwenhuize, Volksraadslid voor Lijdenburg en Nederlander van geboorte. Hij kan ‘kerels’ plaatsen. Hij geeft niets om diploma's van tuinbouwscholen en dergelike inrichtingen. Hij spreekt van stoere boereseuns, die op de ouderlike hoeve het landbouwbedrijf van hun jeugd afaan geleerd hebben. Die mannen, die flink zullen moeten werken, moeten zich eerst aan 't nieuwe leven en de nieuwe omstandigheden en eigenaardigheden gewennen, om alsdan in volle ernst, ten eigen voordele aan 't werk te tijgen. Indien zulke lieden wat geld mee brengen - des te beter. Dat zullen zij aanstonds voor gereedschappen, osseploegen, wagens enz. zeer goed en met voordeel kunnen aanwenden. Ook aan dien heer hebben wij zekerlik een vriend; hij is een ernstig en welmenend man.
J.L. SCHOELER.