Neerlandia. Jaargang 23

[p. 48]

Vlaanderen.

Prof. J. Mac Leod. †

De Vlamingen worden in dezen oorlog bijzonder zwaar getroffen. Eerst was het Lodewijk de Raet, de meesterlijke schrijver van de studies over Vlaamsche volkskracht, de ziel en de spil van de tweede hoogeschool-commissie waarvoor hij het verslag opmaakte, die ons in het begin van de vijandelijkheden, nog in den bloei zijns levens en volle werkkracht ontrukt werd; thans wordt het Vlaamsche volk getroffen door het overlijden van zijn anderen, maar nog steeds frisschen en levens-vreugdigen strijdgenoot, professor Mac Leod.

Mac Leod en de Raet, ziedaar de beide baanbrekers van de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. Geen van beiden heeft de verwezenlijking mogen zien van het ideaal waarvoor zij zooveel hebben over gehad en waaraan zij zooveel offers brachten.

Wat Lodewijk De Raet voor de tweede hoogeschoolcommissie is geweest, dat was Mac Leod voor de eerste. Maar die eerste kommissie heeft geen gelukkige geschiedenis gehad; de oudere flaminganten zullen zich nog den langen innerlijken strijd en de tallooze oneenigheid herinneren, die haar werkzaamheden ten slotte tot oneenigheid doemden.

Sedert dien had professor Mac Leod zich eenigszins teleurgesteld en verbitterd uit den openlijken strijd terug getrokken. Maar die steeds onvermoeibare werker, was daarom niet minder ijverig op Vlaamschgezind gebied. Zooals destijds zijne ophefmakende brochuur ‘Nieuwe Wegen’ een keerpunt in de Vlaamsche Beweging had ingeluid, zoo bleef hij nu voortarbeiden op het zelfde veld dat hij het jongere flamingantengeslacht had aangewezen.

Als wij, binnen enkele jaren onzen zegevierenden intocht zullen doen in de eindelijk en totaal vervlaamschte Gentsche Hoogeschool, als alle Vlamingen uit gansch het land daar zullen samenstroomden voor de eerste plechtige opening, zullen wij in de aula van het oude gebouw in de Volderstraat, eerbiedig het hoofd ontblooten voor de marmeren borstbeelden van de mannen, die de school gemaakt hebben wat ze dan zal zijn, voor Lodewijk De Raet en professor Mac Leod, de baanbrekers van de Vlaamsche Gentsche Hoogeschool! (Het Laatste Nieuws 7 Maart 1919).

Voor de anti-Vlaamsche kaste.

Er heerscht in België op politiek gebied een algemeene zedeloosheid, die meebrengt, dat wanneer men een bepaalde kliek wil dienen, die kliek niet vraagt of gij een schurk dan wel een eerlijk man zijt, terwijl diezelfde kliek er niet voor terugdeinst een kruisvuur van verdachtmakingen en laster te openen op menschen, die niet in haar gareel willen draven.

Men zoeke geen andere reden om uit te leggen, waarom Vlamingen, die zich niets te verwijten hebben, tijdens den oorlog werden belasterd en verdacht gemaakt, terwijl allerlei Franskiljons en Walen ongehinderd hun zakken mochten vullen door handel met den vijand en er mee heulden.

De anti-Vlaamsche kaste heeft na de bevrijding aangetoond, dat zij dezen oorlog slechts beschouwt als een middel tot zedelijke uitroeiing van het Vlaamsche volk.

De Vlamingen willen dat deze oolog bezegeld worde door hun zedelijke vrijmaking.

En tot spijt van wie het benijdt, ons Vlaamsch vertrouwen is rotsvast en onbeperkt!

(Het Laatste Nieuws van 12 Maart).

Een Engelsch oordeel over de Vlaamsche Beweging.

The Reading Observer spreekt over den Vlaamschen strijd ongeveer in deze woorden:

De Vlaamsche beweging is niet gericht tegen de Waalsche broeders, maar tegen enkele duizenden gedenationaliseerde Vlamingen of Franskiljons, die voor henzelf alle voorrechten en vooraanstaande betrekkingen opeischen en gesteund worden door leden van de Kamer, van uit hun vastgeschroefde zetels. Het gevolg? Elk beschaafd Europeesch volk, zelfs de Yslander, heeft zijn eigen Hoogeschool. Vlaanderen niet!

Wat echter niet belet, dat de Vlamingen pal staan naast de Walen voor België's vrijheid.

(Het Laatste Nieuws van 12 Maart).

Onlusten aan de Hoogeschool..

Het spel is voor goed aan den gang. De toestand die sedert verschillende dagen gespannen was is uiterst erg geworden. Monseigneur Ladeuze, Rector, heeft de hulp van 't leger moeten inroepen om de orde te bewaren en sedert gisteren avond doorkruisen groepen gewapende soldaten de stad. De Vlaamschhatende studenten, onder leiding van ‘iedereen weet wie’ hebben den vrede en de eendracht onmogelijk gemaakt. Men mag zich aan bloedige opstooten verwachten. In den nacht van Dinsdag tot Woensdag zijn ze de ruiten gaan ingooien bij den Vlaamschgezinden hoogleeraar Scharpé, dien ze voor activist en verrader uitscholden. Een jonge Franskiljon uit Brugge, van hoogedelen bloede, vuurde revolverschoten af en verschillende zijner kameraden wierpen met vitriool. Een groep Vlaamsche studenten, in allernaast bijeengetrommeld, joegen de twistzoekers op de vlucht. Deze zijn daarop eene ovatie gaan brengen aan Prof. Leo Van der Essen, die ze als ‘un vrai Belge’ begroetten en die van op zijn balcon bedankte.

In de Vlaamsche kringen heerscht de grootste verbittering en is men vast besloten de rechten der Vlamingen door de macht te handhaven. Hevig misnoegen heerscht ook tegen Monseigneur Ladeuze, die de hoogedele heer uit Brugge niet onmiddellijk doorgezonden heeft en de vitrioleurs in de Universiteit blijft dulden.

(De Standaard van 14 Maart).

Tegen de Belgische inlijvingsplannen.

De N.R. Ct. (ochtendblad van 21 Maart) ontving de volgende motie:

In deze dagen, dat, gesteund door een deel der

[p. 49]

Belgische pers, een aantal politieke mannen, die benevens Nederland's vijanden ook de onze zijn, het hatelijk opzet wil ten uitvoer brengen statenroof te plegen tegenover het Nederlandsche volk, drukt het Vlaamsen Hoogstudentenverbond van Leuven zijn onveranderd verzet uit tegen elke aanhechting van een duimbreeds Nederlandschen grond. Er in verhopend, dat de Schelde- en Maaskwestie in de beste inschikkelijkheid tusschen beide landen mocht geregeld worden, betuigt het tevens zijn onvoorwaardelijk geloof in het beginsel van zelfbeschikkingsrecht, door president Wilson de volkeren toegezegd. Terzelfder oogenblik biedt het het Nederlandsche volk zijn diepste dankhulde aan om de gastvrijheid onder den oorlog aan duizenden Zuid-Nederlanders verleend, en verzekert het van zijn steeds durende en groeiende vriendschap.