Neerlandia. Jaargang 21

[p. 141]

Ingezonden.

Gedenkdag.
Wat Neerlandia voor een Groot-Nederlander beteekent.

Bescheidenheid is ongetwijfeld de reden geweest dat de redactie van Neerlandia in de Juli-nummers der laatste jaren verzweeg, dat het blad wederom een nieuw levensjaar was ingetreden. Zij, die het voorrecht hebben de volledige jaargangen van het A.N. V.-maandblad te bezitten - en ondergeteekende is een der weinige die ze heeft - kunnen weten dat het 11 Juli j.l. 21 jaren had bestaan. Ik wensch naar aanleiding van dezen gedenkdag eens in het licht te stellen, wat Neerlandia in die reeks van jaren heeft beteekend, niet alleen voor de vele lezers in het het moederland, doch nog meer voor degenen, die buiten de landspalen wonen, want in beide hoedanigheden, heb ik het leeren waardeeren.

Juist tot de laastgenoemden is zeker meer doorgedrongen de beteekenis en het nut van Neerlandia dan tot hen die in Nederland met leesstof worden overvoerd en die helaas niet met dezelfde vreugde onder de uit het dierbaar Vaderland aangebrachte mail, Neerlandia begroeten.

Ondergeteekende acht het daarom wel nuttig in het blad zelve eens de aandacht hierop te vestigen, overtuigd dat velen zijn gevoelens zullen deelen en zijn woord weerklank zal vinden.

Het ontstaan.

Den 11en Juli 1917 was Neerlandia 21 jaren oud. Het eerste nummer toch verscheen op 11 Juli 1896 te Gent in België op den jaardag van den Guldensporenslag bij Kortrijk in 1302. Daarna verscheen het, van Januari 1900 af te Dordrecht, Nederlands oudste stad, sedert 1898 de hoofdzetel van het A.N.V.

Neerlandia is ouder dan het A N.V. wiens officieele datum van stichting 1 Mei 1898 is geweest.

In het Juli-nummer van 1897 verscheen bij het éénjarig bestaan van het blad een herdenkingsartikel over het ontstaan en de ontwikkeling van 't A.N.V.

Tot 1900 werd de oude vorm gehandhaafd, het 1ste nummer van dat jaar verscheen Neerlandia in een nieuw kleed.

Nog éénmaal werd het orgaan een nieuw pak aangetrokken. Dat was de 1ste aflevering van het jaar 1905. Sedert bleef deze vorm tot op heden bestaan. Een en twintig jaren heeft het nu over alle landen verspreide maandblad der vereeniging geleefd en is tot vollen wasdom gekomen. De eerste 6 nummers werden niet als jaargang medegeteld. De 1ste jaargang ving derhalve in 1897 aan. Thans beleven wij den 21sten.

Inhoud.

De eerste levensjaren van Neerlandia, toen voornamelijk de Vlaamsche beweging en de taalstrijd in Zuid-Afrika onder de Boerenrepublieken op den voorgrond traden, dragen nog de sporen van zoeken naar juisten vorm en juiste indeeling van de rijke stof, die als een onontgonnen terrein bearbeid zou worden.

Sedert 1900 spiegelde Neerlandia meer en meer het steeds groeiende Verbond met al zijn groepen en vertakkingen over heel de wereld af.

In de 21 jaren dat ondergeteekende met de redactie van Neerlandia in aanraking is geweest uit verschillende plaatsen ten Noorden en ten Zuiden van den evenaar, was die band steeds aangenaam. Niet blind voor de gebreken, die elk werk aankleven, heb ik toch duidelijk kunnen waarnemen het ernstig streven naar volmaking van den veelomvattenden en hoogst moeilijken arbeid om Neerlandia te doen beantwoorden aan de wenschen van zoovele leden van het Verbond in Nederland van verschillende richting, neiging en opvatting. Doch ook van de vele stam- en taalgenooten daarbuiten - toch allen behoorende tot den Dietschen stam.

De beteekenis.

De beteekenis van Neerlandia is in die 21 jaren steeds grooter geworden en in belangrijkheid is het van jaar op jaar geklommen.

De bijdragen, die er in werden opgenomen, leggen onmiskenbare getuigenis af van de herleving van den Nederlandschen stam en van de aansluiting van Nederlanders, die elkander zochten op schier alle deelen van de vijf wereldronden.

Het bewustzijn van stameenheid tusschen de verschillende deelen van den Nederlandschen stam, Vlamingen, Afrikaners, Nederlanders, Nederlandsche Amerikanen, en de bewoners van tropisch Nederland in Oost en West was gewekt.

Niet alleen tot handhaving en verbreiding van de Ned. taal was 't A.N.V. met zijn maandblad de tolk van de duizenden en tienduizenden mannen en vrouwen van den Dietschen stam, doch meer en meer werd ook het oog gericht op verhooging van de zedelijke en stoffelijke kracht van den Nederlandschen stam, de nationaliseering van Ned. Koloniën en Kolonies, uitbreiding onzer handelsbetrekkingen, de stichting van Nederlandsche boekerijen - welk werk door de onvermoeide boekencommissie te Rotterdam sedert 1902 ter hand was genomen - de verbreiding van het Nederlandsche lied en bevordering van het Nederlandsche onderwijs in den vreemde, terwijl daarbij de ontwikkeling van onze nijverheid, verbetering van ons consulaatwezen en bestrijding van onjuiste aanstijgingen tegen ons volk en onzen stam geenszins werden vergeten.

Eene eerbiedwaardige arbeid. Het aantal mannen en vrouwen, bezield met geestdrift voor deze schoone taak, wies gestadig en zij stelden hun waardevolle bevindingen te boek in zoo menig artikel, dat de leden in dit 21-jarig tijdperk hebben kunnen lezen.

Verlucht met vaak schoone afbeeldingen is Neerlandia een tijdschrift van beteekenis geworden, naar welks verschijning met verlangen wordt uitgezien door de vele verspreide leden van onzen stam, om te zien wat er omgaat en leeft onder land- en stamgenooten.

Aan vele aanvallen heeft Neerlandia ook blootgestaan. Het kan niet anders. Doch vele namen ook den handschoen voor 't A.N.V. en Neerlandia op. Evenals het Verbond zelf, kalm, waardig en bezielend zijn weg volgde, deed dit het maandblad met zijn rijken inhoud, gegevens verzamelend voor het heden en de toekomst uit Oost en West. uit Noord en Zuid.

Door Neerlandia vonden velen elkaar in den vreemde terug, zochten elkaar op, sloten zich aan en, wanneer iemand met het A.N.V. onbekend, de wetenswaardige

[p. 142]

inhoud van het maandblad werd getoond, dan kon men bijna zeker zijn dat met weinig toelichting een nieuwe vriend in den grooten kring zou worden opgenomen. Zoo ging het althans mij.

Door het A.N.V. en Neerlandia zijn banden gelegd tusschen vele Nederlanders stam- en taalgenooten.

Neerlandia is langzamerhand een vraagbaak geworden voor velen, die in die 21 deelen van het maandblad waardevolle gegevens zoeken en vinden voor studie van geschiedkundige beteekenis over onzen stam. Meermalen heeft de Redactie dit ondervonden.

Plannen.

Er is - naar ik verneem - dan ook besloten op deze 21 jaargangen een algemeen namen- en zakenregister samen te stellen, dat den arbeid van nasporing aanzienlijk zullen vergemakkelijken, welke maatregel zeker zeer zal worden toegejuicht.

Het A.N.V. zij geluk gewenscht met dit plan. Moge Neerlandia nog lang de plaats behouden, welke het thans inneemt, vooral ook bij de Nederlanders in het buitenland en steeds in belangrijkheid winnen met het groeien van het A.N.V.

FRED. OUDSCHANS DENTZ.

's-Gravenhage, Juli 1917.