Neerlandia. Jaargang 21

De Nederl. samenleving in Amerika.

Door den Nederlandschen Vice-Consul in San Francisco, de heer J.A. Schuurman, werden in 1916 gegevens verzameld van alle Nederl. instellingen in de Vereenigde Staten. Wij zijn voor deze opgaven dankbaar en ruimen gaarne in Neerlandia een plaats in om meer bekendheid hieraan te geven.

Dat het Hollandsche leven in Amerika bloeit, was ons bekend, doch de omvang van het aantal Nederlandsche instellingen heeft ons verrast.

Wanneer wij dan allereerst de Vereenigingen noemen, zien wij ze verdeeld over verschillende plaatsen, waarvan Chicago en Nieuw-York de meeste tellen. Er zijn in:

Nieuw-York City: De Hollandsche Club, Eendracht maakt Macht, Nederlandsche Weldadigheidsvereeniging.

Hoboken: (N.J.) Neerlandia.

San Francisco: Nederlandsche Vereèniging in Californië, Nederl. Ondersteuningsvereen.

San Diego (Cal.): Nederlandsche Vereeniging.

Los Angeles (Cal.): Nederlandsche Vereeniging.

San Antonio (Tex.): Holl. Club van Texas.

Akron (Ohio): Holland Athletic Club.

Grand Rapids (Mich.): Twee Nederlandsche hulpvereenigingen, Fas et Jus (Politieke vereeniging), Credimus et Intellegamus (studenten).

Kalamazoo (Mich.): Holl. Onderlinge Hulpvereen.

St. Louis (Mo.): De Nederlandsche Vereeniging.

Chicago (Ill.): Holland Society of Chicago (vereeniging van Amerikanen van Nederlandsche afkomst), Zelf Hulp, Hulp in Nood, Excelsior, Eendracht maakt Macht, Vriendschap en Trouw, Christian High School Association.

Kimberly (Wis.): Neerlandia Club, Holl. Bond.

Kamers van Koophandel zijn er twee, n.l. in:

Nieuw-York: Nederlandsche Kamer van Koophandel in Amerika, en

San Francisco: Nederlandsch-Amerikaansche Kamer van Koophandel.

[p. 122]

Als Vereenigingen van Afstammelingen van Nederlanders zijn er 6 bekenden en wel in:

Nieuw-York City: The Holland Society, The St. Nicholas Society, The Holland Dames.

Grand Rapids (Mich.): Knickerbocker Society.

Muskegon (Mich.): The Knickerbocker Society.

Chicago (Ill.): Holland Society.

Er is in Amerika 1 Zeemanshuis te

Hoboken (N.J.): Nederlandsch Zeemanshuis.

Onderwijsinstellingen worden gevonden in:

Holland (Mich.) Western Theological Seminary (Dutch Ref.), Hope College.

Grand Rapids (Mich.): Calvin College, Theologische School (Christian Reformed).

Ogden (Utah): Nederl. Opvoedkundige Vereen.

Nieuw-York City (N.Y.): Queen Wilhelmina Lectureship.

Orange City (L.A.): Northwestern Classical Academy (Dutch Ref.)

Ripon (Wisc). Wisconsin Memorial Academy (Dutch Ref.).

Een 6-tal weldadigheidsvereenigingen en stichtingen zorgen voor minder vermogende landslieden, ouden, gebrekkigen en zieken. Deze zijn in:

Nieuw-York City (N.Y.): Tehuis voor onvermogenden (behoort aan de Nederl. Weldadigheidsvereeniging aldaar).

Paterson (N.J.): Holland Home voor Bejaarde Landgenooten.

Grand Rapids (Mich.): Holland Union Benevolent Association of Grand Rapids (een oude mannen- en vrouwenhuis).

Cullerville (Mich.): Christian Asylum for the Insane.

Denver (Colo): Bethesda, voor teringlijders.

Chicago (Ill.): Tehuis voor Bejaarden, terwijl voor tijdelijke hulpverschaffing nog in het leven werden geroepen een Holland Relief-Committee te Portland (Ore), Chicago (Ill.), Grand Rapids (Mich.).

In 14 plaatsen worden 27 nieuwsbladen uitgegeven, waarvan sommige in Nederland wel bekend zijn^*). Grand Rapids spant met zijn 7 Hollandsche bladen de kroon, daarna volgt Holland met 6, Orange City met 3 enz.; zij verschijnen in:

Chicago (Ill.): Onze Toekomst.

Pella (Iowa): Pella's Weekblad (misschien ook een ‘Pella's Nieuwsblad’), De Christelijke Uitdeeler.

Orange City (Iowa): De Vrije Hollander, De Volksvriend, De Heidenwereld.

Salt Lake City (Utah): De Utah Nederlander.

Grand Rapids (Mich.): De Calvanist, Holland Farmer, De Huisvriend (maandblad), Het Ideaal (idem), De Standaard, Holland Home News, Calvin College Chimes.

Holland (Mich.): De Gereformeerde Amerikaan, Voor de Zondagschool, Ons Vaandel (The Banner), De Grondwet, De Hope, De Wachter.

Kalamazoo (Mich.): De Hollandsche Amerikaan.

Paterson (N.J.): De Telegraaf.

Passaic (N.J.): Het Oosten

De Pere (Wis.): De Volksstem.

Moline (Ill.): De Gazette van Moline, (onafhankelijk Vlaamsch Weekblad).

Sioux Center (Iowa): Sioux Center Nieuwsblad.

Detroit (Mich.): De Detroitenaar.

Meer dan in iets anders zijn de Nederlanders in de Vereenigde Staten georganiseerd in hunne Kerken.

Deze kerken vormen grootendeels een deel van bestaande kerkgenootschappen, welke ook andere kerken omvatten, waar niet in het Nederlandsch wordt gepreekt.

*) Zie ook het artikel van Melis Stoke Jr. in het Nov.-Nr. van Neerlandia, Jg. 1915, blz. 253.

Protestantsche Kerk.

Er bestaan verschillende Protestante Genootschappen in de Vereenigde Staten, die voor een kleiner of grooter gedeelte Nederlandsch zijn.

Er zijn dus zuiver Nederlandsche kerken, gemengde kerken en zuiver Amerikaansche kerken, die nochtans tot een Nederl. genootschap behooren.

De Protestantsche kerken zijn veel talrijker dan de Roomsch-Katholieke.

Roomsch-Katholieke Kerk.

Er bestaan vele kerken, waar de diensten in de Nederlandsche taal gehouden worden.

Ook bestaan er vele, waar de diensten niet in de Nederlandsche taal plaats hebben, maar waar toch een groot aantal Nederl. hoorders komen.

Zoowel in de eerste als in de tweede, alsook in nog andere kerken, waar weinig of geen Nederlanders komen, treft men vele Nederlandsche en Vlaamsche priesters aan.

Er zijn tal van Nederlandsche en Vlaamsche pastoors, bisschoppen en andere geestelijken, alsmede broeders en kloosterlingen in de Vereenigde Staten.

De Roomsch-Katholieke Kerk vat de Nederlanders en de Vlamingen altijd samen.

De ‘Catholic Directory’ bevat de namen van ongeveer 300 Nederlandsche en Vlaamsche priesters alleen in de Vereenigde Staten.

De Nederlandsche en Vlaamsche geestelijken in de Vereenigde Staten hebben een Priesterbond opgericht (Belgian and Holland Priests Association), waarvan het hoofdkwartier in Rochester (N.Y.) gevestigd is.

Van de Centrale lichamen in de verschillende Kerkgenootschappen zoude men wellicht lijsten kunnen krijgen van de onder hen geschikte kerken, Christelijke jongelings- of jongedochters-vereenigingen, zondagscholen, kloosters, en tal van andere instellingen, die van Nederlandschen aard zijn.

Mormonen.

In den staat Utah leven Nederlandsche mormonen,

[p. 123]

die ook eene Nederlandsche instelling op kerkelijken grondslag bezitten, alsmede eene Mormoonsche Kerk.

Aan het slot een enkel woord over het Algemeen Nederlandsch Verbond, dat, zoo men weet in Amerika 3 afdeelingen heeft, en wel in Nieuw-York, de afdeeling Nieuw-Nederland en in Chicago (Ill.) de beide afdeelingen Chicago en Roseland-Chicago.

Er zijn voorts nog 3 vertegenwoordigers, n.l. een in Kansas City (Mo.) een in Basic City (Va.) en een in San Francisco (Cal.).

Onze Boekencommissie voorziet verscheidene verzamelpunten van Nederlanders, die daarom nog niet georganiseerd behoeven te zijn, van boeken, zooals de zeemanshuizen te Newport News (Va.), Nieuw York City (N.Y.), Nieuw Orleans (La.), Philadelphia (Pa.), Charlestown (Mass.), en het tehuis voor bejaarde zeelieden te Nieuw Brighton, Staten Eiland (N.Y.).