Neerlandia. Jaargang 19

Oost-Indië.

De Kartini scholen.

In Nederlandsch-Indië bestaan thans drie dezer scholen, welke met steun van de in Nederland gevestigde Vereeniging ‘Kartinifonds’ worden onderhouden, ten behoeve van meisjes behoorende tot de Inlandsche bevolking. Aan de hand van het verslag dier Vereeniging, in de algemeene vergadering op 29 December j.l. uitgebracht, wordt het volgende medegedeeld.

De school te Batavia, aangevangen met 30, telt thans reeds 110 leerlingen. Die te Madioen, door eigen aandrang van eenige Inlanders gesticht, door den Regent voorloopig geholpen aan een gebouwtje, door het Kartinifonds gesteund met f 2000.- voor het oprichten van een eigen schoolgebouw, werd 5 Januari 1914 geopend met 53 leerlingen en telt er thans reeds 85.

De Kartinischool te Semarang, die de best geslaagde wordt genoemd, bestond bij het einde van het eerste schooljaar op 18 Juli 1914 uit 3 klassen met 105 leerlingen. Zij geniet eene Regeerings-toelage van f 6500.- en zal binnenkort in een eigen schoolgebouw, waarvoor de Regeering evenzeer hulp verleende, gevestigd zijn.

De kosten der school, boven de evengenoemde toelage, worden voor de helft door het Kartinifonds in Nederland, voor de andere helft door de Kartinistichting te Semarang gedragen. Het voornemen is deze school tot een met 7 klassen uit te breiden, wat zeker ook bëoogd wordt voor de overige.

De scholen behooren tot de zoogenaamde Hollandsch-Indische, zoodat het Nederlandsch de voertaal bij het onderwijs is. De Inlandsche talen worden er echter niet verwaarloosd.

De gedachte door wijlen Raden Adjeng Kartini in haar werk ‘Door duisternis tot licht’^*) in 1911 gewekt, heeft dus vruchten gedragen; er wordt aan de ontwikkeling en de opvoeding van het Javaansche volk, van de Javaansche vrouw ook inzonderheid, gewerkt met goeden uitslag.

Nederlandsche onderwijzeressen besturen thans nog de scholen en geven er onderwijs. De tijd is niet ver, waarin ook Inlandsche vrouwen, aan het onderwijs harer landgenooten op ruimer schaal zullen medewerken.

Met het toenemend verlangen naar goed onderwijs, ook in de Nederlandsche taal, bij de Inlandsche vrouwelijke jeugd en nu ook vele Inlandsche ouders het belang daarvan inzien, is het te verwachten dat er uitbreiding aan dit soort scholen zal moeten gegeven worden. De Vereeniging ‘Kartinifonds’ dringt dan ook op versterking van de geldmiddelen aan.

Voor het lidmaatschap kan men zich aanmelden bij de secretaresse mejuffr. J.C.F. de Graeff, Laan Copes van Cattenburch 11, te 's-Gravenhage.

*) Zie Neerlandia Juli 1911, blz. 156: ‘Een zeer bijzonder boek’.