Neerlandia. Jaargang 18

Commissie tot bevordering van het gebruik van zuiver Nederlandsch.

Weest Nederlanders, ook in Uw taall

De Commissie strijdt niet tegen het gebruik van vreemde woorden en uitdrukkingen, die niet of moeilijk vertaald kunnen worden;

strijdt niet tegen het juist en verplichte gebruik van vreemde talen;

maar

wekt elken Nederlander op tot het gebruik van Nederlandsche woorden en uitdrukkingen, die in den regel even goed zijn als de vreemde, waaraan men uit achteloosheid of gemakzucht is gewoon geraakt;

wekt elken Nederlander op, om in brieven, aankondigingen, rekeningen, winkelopschriften enz. de voorkeur te geven aan het Nederlandsch.

Prof. Dr. J. Verdam, Leiden, voorzitter.

Marc. Emants, 's-Gravenhage, onder-voorz.

W.F. Gerdes Oosterbeek, 's-Gravenhage, secretaris.

Mej. Dr. C.C. van de Graft, Utrecht.

Dr. M.A. van Weel, 's-Gravenhage.

Zetel der Commissie: 2e Schuytstraat 247, 's-Gravenhage, die gaarne mededeelingen omtrent het misbruik van vreemde woorden en uitdrukkingen ontvangt.

Brievenbus.

Mededeelingen voor onze Commissie zende men niet naar het Hoofdkantoor te Dordrecht, maar aan het Secretariaat; inzenders wordt beleefd verzocht naam en woonplaats te vermelden.

Genl. v.D.v.I. De vertaling van sport door open-luchtspel lijkt ons niet juist: immers heeft het eerste woord veel ruimer beteekenis. Bovendien, sport is een internationaal woord geworden. - R., ontvanger te R'dam, maakt er ons opmerkzaam op, dat de Vlamingen in plaats van directe belastingen rechtstreeksche belastingen kennen. Kan iemand ons helpen aan een goede vertaling van indirecte belastingen en tevens den weg wijzen, om die namen ook in onze wetten opgenomen te krijgen? - A.W. te A'dam. Uw aanmerking op die spijslijsten vinden we zeer juist; we zullen ons tot het Bestuur der Maatschappij wenden. - R.N. te R'dam. Met schaamte bemerkten we, dat we Uw kaart nog niet beantwoordden. Zeg U den door U genoemden heeren eens, dat talud een vreemd woord is en blijft en dat U gelijk heeft, als U meent, dat ons woord glooiïng door ‘jongens uit het volk’ verstaan wordt.

* * *

Met groote blijdschap ontvingen we uit Leeuwarden het volgende blad: Nouvel an Journal, compliment du jour de l'an. Gelukkig dat de vertaling er van er bij gevoegd was, want zou een Franschman dit Fransch begrijpen?

* * *

Hollandsche Spoorweg.

Suppletiebiljet
voor de reis over een	Dit bewijs geeft den
traject op Nederlandsch	houder van een geldig
grondgebied in D-trein	plaatsbewijs recht op de
N^o. 73.	aan keerszijde aangege-
Datum 20/1 '14.	ven plaats en is tot het
Rijtuig N^o. 1410.	station van bestemming
Plaats No. 42.	te bewaren.
f 0.60.
J N^o. 6475.	(Achterzijde.)
(Voorzijde.)

Het bovenstaande werd ons gezonden door een onzer Kamerieden. Bij onzen dank hiervoor voegen we de vraag, of deze Hollandsche spoorweg ambtenaren noodig heeft, die Hollandsch verstaan?

* * *

Is het wonder, dat de Nederlanders om hun onnoodig gebruik van vreemde talen worden uitgelachen?

Lu dans un journal hollandais l'annonce suivante rédigée en français:

‘Exposition des dernières créatures en robes du soir.’

Serait-ce déjà la fin du monde?

(Gazette de Hollande).

* * *

Zóó onderwijst men de jeugd!

H.B.S. Wie op het Kerstrapport voor eenige vakken onvoldoende cijfers heeft, moet en kan hierin tegen Paschen verbetering brengen.

Vouloir c'est pouvoir.

Br. fr. No.... Bur. van Het Vaderland.

Het kernachtige ‘Willen is kunnen’ kent deze onderwijzer zeker niet.

* * *

Met de aanteekening, waarmede wij geheel instemmen: ‘Prachtig stijlbloempje om een eenvoudige gedachte in aanstellerige, geleerde woorden uit te drukken of liever onbegrijpelijk te maken’, ontvingen wij het volgende uitknipsel:

Van den Haagschen muziekverslaggever in ‘De Maasbode’, avondblad 15 Dec. '13:

Concertgebouw-Orkest.

Alph. Catherine.

Men schrijft ons uit Den Haag:

Bij Catherine krijgt men nooit de groote expansie te doorvoelen, welke men bij Mengelberg haast gewoon is te ondergaan. Hij raakt wel de kern der geëxalteerde ontroering, doch laat het daarbij, zijne psychische neigingen zijn te romantiek van aard, zonder meer, om er zich verder in te verdiepen. Ook vinden wij bij hem wel een impulsieve affectie naar de hevige, hallucineerende schoonheidsbedwelming, en vooral eene subjective analytische vermooiing der dingen, maar hij zelf groeit daar niet boven uit; zijn geestelijke innerlijkheid raakt wel in extase, doch blijft dan te veel bij het werk, en ook bij zich zelf, raakt dan niet los, komt niet in de helverlichte, etherische sfeer, waarin juist de stemming der duizelige, erotisohe omtoovering plaats heeft van heel ons denk- en voel-vermogen. In zulke verbijstering brengt ons Catherine niet, daarom is hij nooit overweldigend, grootmachtig of benauwend visionair, alhoewel zijn sympathiek dirigeeren toch een werkelijk bijzondere subjectiviteit bezit, die zooals van avond, niet nalaat grooten indruk te maken.

* * *

[p. 56]

Tegenstelling.

Poststempel van de Gentsche tentoonstelling:

Gent - Tentoonstelling

Gand - Exposition.

Poststempel van de Semarangsche tentoonstelling:

Exposition coloniale

Semarang

Août - 1914 - Nov.

* * *

De fiere Vlaamsche Leeuw!

Een vischhandelaar te Gent antwoordde aan de Handelskamer te A'dam, dat hij ‘niet met Hollandsche Firma's zaken kan doen, die op zijn Hollandsche brieven in 't Fransch antwoorden’.

Mooi zoo!

Grand Taverne de la Monnaie, Amsterdam. Afternoon-tea with music 4-6 o'clock. Restaurant de premier ordre. Salons au premier. Concert du Soir. Diners à f... en f... A la carte en Soupers tot 2 uur 's nachts.

Restaurant Royal. Kneuterdijk - Vijverberg. Tearoom. Mooiste en élégantste afternoontea-zitje in de gansche stad, een ruim en onbelemmerd uitzicht biedende op Kneuterdijk en Vijverberg en het va et vient der wandelaars. Thé Orchestre van 3-6 uur. Thé simple f 0.35. Thé avec patisserie, cake, toast, sandwiches, fruits-glacés etc. etc. f... Déjeuner f... Diner f...

Iemand die in 's-Gravenhage een ‘patisserie’ met ‘force à motrice électrique’ heeft, beveelt zich aan voor: ‘Cateau juliane’ en ‘cateau récidence’.

* * *

De Sumatra-Post schrijft:

De Nederlandsche firma's in Nederlandsch-Indië hebben een lijst ontvangen, dragende de handteekeningen van tal van financieele grootheden.

Een lijst van handteekeningen van Nederlanders.

Handteekeningen van Nederlanders, verbonden aan éénzelfde groote bankinstelling.

Een bankinstelling in Nederlandsch-Indië.

Een Nederlandsche bankinstelling in Nederlandsch-Indië.

Een bankinstelling, welke in nauwe betrekking staat tot de Nederlandsch-Indische regeering...

De lijst van handteekeningen draagt tot opschrift:

De Javasche Bank, Liste des signatures, au 30 Juin 1913.

Al wat er verder op deze bekendmaking wordt meegedeeld, is Fransch - met uitzondering van de handteekeningen.

We kunnen slechts aan een vergissing denken. In deze dagen van het opdiepen van historische documenten, heeft der Nederlandsch-Indische Circulatiebank bij ongeluk een model uit 1813 tot voorbeeld gediend.

* * *

Mr. P.A.N.S. van Meurs schrijft ons:

Het Frans is zo deftig,

ook in de ogen van een lid van de S.D.A.P. Bij de behandeling van een reglement op het Burgerlik Armbestuur in de Haagse gemeenteraad van 25 Augustus 1913, stelde, bij art. 7, de heer Hoejenbos voor, den bestuurder van 't Bestedelingenhuis de titel van ‘directeur’ te geven; de voorgestelde titel ‘hoofd’ heeft een minderwaardige betekenis.

Wethouder De Wilde acht de taak van die bestuurder niet zoo omvangrijk om de titel ‘directeur’ te motiveren.

De heer Hoejenbos trekt zijn voorstel in.

Wegens gebrek aan aktief,

leest men telkens in de Nederlandsche Staatscourant, dat een faljissement is opgeheven.

Voor de eerste maal ontmoeten wij in de Staatscourant van 23 Augustus 1913 een goede Nederlandse omschrijving. Er werd daarin aangekondigd een faljissementsopheffing ‘wegens onvoldoende baten’.