Neerlandia. Jaargang 16

Nederland

Het Roode Kruis.

Een ambulance van het Nederlandsche Roode Kruis werkt nu in Griekenland; naar Servië, Bulgarije, Turkije zijn er - nu wij dit schrijven - nog geen Nederlandsche ambulances heen, maar zij zullen weldra vertrekken. Op eigen gelegenheid hebben zich reeds een paar weken geleden dokters naar verschillende oorlogvoerende partijen begeven. Te Konstantinopel is van regeeringswege een commissie benoemd om maatregelen te nemen tegen de cholera, en daarin zitten vertegenwoordigers van Rusland, Oostenrijk, Frankrijk en Nederland.

In dit werk, waarin bij uitnemendheid kleine volken groot kunnen zijn, laat ons land zich dus flink gelden. Onze ambulances hebben zich roem verworven in den Boerenoorlog, en door de voortreffelijke wijze waarop een paar jaren geleden in ons land, en met name Rotterdam, de cholera snel bedwongen is, heeft men in het buitenland geleerd ons land in dit opzicht ten voorbeeld te nemen.

Naast deze redenen tot voldoening, is er reden tot beklag. Waarom zijn de ambulances, zelfs die naar Griekenland, niet eerder vertrokken? De oorlog was al eenige weken aan den gang voor de eerste werd uitgezonden. En de oorlog had reeds weken gedreigd, voor hij uitbrak! Hoe onberekenbaar veel lijden hadden de ambulances, bijtijds voorbereid en op het eerste oorlogsbericht, of zelfs al bij voorbaat, te hulp gesneld, niet kunnen voorkomen! Hoeveel levens waren er niet door behouden! Elke oorlog is een verschrikking, maar in den nieuweren tijd is er wel nauwelijks een geweest, waarbij het gebrek aan verplegingsdienst, vooral aan Turkschen kant, zooveel ellende heeft veroorzaakt, boven en behalve het onvermijdelijke, als deze.

Wanneer al onze ambulances op hun bestemming zijn aangekomen, is de oorlog misschien gedaan. Dit zou ze nog allerminst overbodig maken, want zij zullen aan de gewonden nog genoeg hebben te doen, en bovendien zijn de vreeselijke ziekten, die van ouds de oorlogen vergezellen en volgen, al begonnen te woeden onder de menschen, die aan staal en lood zijn ontsnapt. Maar op de slagvelden is het gemis aan een behoorlijken ambulancedienst - geen leger kan al zijn gewonden zelf snel genoeg helpen, ook al is zijn geneeskundige dienst goed ingericht, en hoeveel ontbrak daar hier aan! - na deze moorddadige gevechten en in de koude een onbeschrijflijke ramp geweest.

Deze klacht geldt echter volstrekt niet het Nederlandsche Roode Kruis in het bizonder. Het is haast in alle landen zoo gegaan. Enkele ambulances waren de onze iets voor, andere waren niet vlugger of kwamen zelfs na. Is het niet onbegrijpelijk? Men zou denken, dat, nu het beschaafde Europa er niet

[p. 273]

in was geslaagd, het onheil van den oorlog af te wenden, het - vooral wetende, hoe verschrikkelijk deze oorlog worden moest: een slachting is hij reeds van te voren genoemd! - zoodra het van het onvermijdelijke kennis kreeg, aanstonds zijn ambulances in menigte naar de slagvelden zou zenden. Al wat er kon gebeuren om de gewonden te helpen zou gedaan moeten zijn! Maar hoe traag en klein is de hulp, vergeleken bij den nood!

Een verontschuldiging ligt voor de hand: er was geen geld genoeg; op die behoefte was men niet voorbereid. Maar dan hapert er wat aan de inrichting van het Roode Kruis in de verschillende landen. Wordt er in tijd van vrede wel overal rekening gehouden met de mogelijkheid, dat een oorlog zal uitbreken en men veel geld zal noodig hebben? Is het niet al gebeurd, dat een Roode Kruis, goed bij kas zijnde en geen oorlog ziende komen, het geld voor andere doeleinden gebruikte?

Vervolgens, zouden wij meenen, moest er tusschen de Roode-Kruisvereenigingen van de verschillende landen meer samenwerking zijn, zoo dat ook verhoed worde, dat de hulp eenzijdig wordt verleend; dat de eene oorlogvoerende partij mogelijk meer wordt geholpen dan de andere. Er moest, dunkt ons, een internationaal hoofdkwartier van het Roode Kruis worden ingesteld, en waar zou dat beter gevestigd zijn dan in den Haag, de stad van het vredespaleis en de vredescongressen? Kunnen ook van daar uit blijkbaar de oorlogen nog niet voorkomen, laten zij vandaar uit althans verzacht worden.

Of, zoo Zwitserland om Dunant's nagedachtenis en het internationale bureau te Genève recht heeft, die leiding van zijn gebied te laten uitgaan, het zij zoo! Indien maar de lessen van dezen oorlog mogen voeren tot een beperking van de onafhankelijkheid der Roode-Kruisvereenigingen en tot de in stelling van een internationaal hoofdbestuur met ruime bevoegdheid, waardoor eenheid en krachtige leiding worden verkregen.

Zou het Nederlandsche Roode Kruis, als deze oorlog voorbij is, de zustervereenigingen niet tot een congres willen uitnoodigen om over deze dingen te beraadslagen? Want, men is het toch algemeen met ons eens, da het voor Dunant's stichting en in het algemeen voor het beschaafde Europa een oorzaak van schaamte moet zijn, dat weken lang een wreede oorlog is gevoerd en duizenden gewonden, die bij behoorlijke geneeskundige hulp gered hadden kunnen worden, jammerlijk omkwamen, terwijl naast de deur de menschen en de hulpmiddelen er waren, en er niets kon gebeuren omdat men niet bijtijds geld had ingezameld of zijn geld had verbruikt en geen maatregelen van voorzorg waren genomen?