Vlaanderen
Koning Albert en het Nederlandsch.
Bij de Conscience-feesten te Antwerpen heeft de Koning der Belgen een Vlaamsche rede gehouden ‘zoo klaar en zoo zuiver, dat er nu nooit meer aan te twijfelen valt: onze taal is in eere hersteld aan het koninklijk hof.’
Dr. Max Rooses heeft over dit heugelijke feit in de Nieuwe Gazet de voldoening van het Vlaamsche volk aldus uitgesproken:
‘Reeds drie maanden geleden zei de Koning, dat het Conscience-jubel een nationaal feest was, en dat hij het met ons te Antwerpen zou komen vieren. Gisteren in den dag had hij herhaaldelijk ieder gekenden Vlaming in het Vlaamsch aangesproken. Aan het feestmaal sprak hij een sierlijk krachtig Nederlandsch, in antwoord op een treffenden groet van den heer burgemeester. Wat die twee daar gedaan hebben, wordt niet meer ontdaan; van heden af is in Antwerpen het Vlaamsch de taal van het openbaar leven daaraan wordt niets meer veranderd. Het is van zelf gekomen, het zal niet meer vergaan.
Wij zijn er onzen Koning niet minder dankbaar om, zoo eenvoudig en natuurlijk deze houding aangenomen te hebben, evenals wij onzen burgemeester dankbaar zijn om het volgen van zijn vroegsten stelregel: “Ik ben burgemeester eener Vlaamschgezinde stad, dus ben ik Vlaamschgezind.”
Wij zijn er onzen Koning nog hartelijk dankbaar voor, zoo geheel opzettelijk het aandenken van Jan van Rijswijck in zijn redevoering opgeroepen te hebben. Hij toonde hoe hoog hij onzen grooten burgemeester achtte en hoe goed hij het Antwerpsch hart kende. Jan van Rijswijck had den weg eerst ingeslagen, zijn opvolger en de Koning zelf volgden hem.
De Vlaamsche Beweging is doorgedrongen tot het volk, niet in woord alleenlijk, ook in de daad. Antwerpen is Vlaamsch geworden en zal het blijven.’
Zulk een gebeurtenis is een gelukwensch waard!