Neerlandia. Jaargang 16

Jaarlijksche Algemeene Vergadering van het A.N.V. (Groep België) op Zondag 31 Maart 1912, in het lokaal Oude Beurs, Brussel.

In afwezigheid van den heer Pol de Mont, door familierouw weerhouden, wordt de vergadering door den heer L. de Raet, te 10½ uur geopend. Op zijn voorstel wordt besloten een brief van deelneming aan den voorzitter te zenden. De heeren Thelen, Van der Cruyssen en Cox hebben zich laten verontschuldigen.

Het jaarverslag wordt door den heer Meert voorgelezen en goedgekeurd. Naar aanleiding van een wensch daarin vervat en gericht tot het Hoofdbestuur van het A.N.V., om dit te verzoeken de Belgische Groep zooveel mogelijk te steunen, opdat zij haar werking nog meer zou kunnen uitbreiden om te dien einde aan haar Secretariaat een grooteren omvang te kunnen geven, vraagt de heer Tack welk het plan van inrichting van het Secretariaat zou zijn en of het mogelijk zou wezen den secretaris geheel onafhankelijk te maken, opdat hij zich gansch aan het Verbond zou kunnen wijden, waarop de heer Meert antwoordt dat er tot nog toe geen vast plan bestaat, en dat het te duur zou kosten om den secretaris geheel onafhankelijk te maken. De hoofdzaak is dat hij niet moet opgaan in het stoffelijk werk. Tot nog toe heeft hij zich met goedkoope hulp moeten tevreden stellen; maar de ondervinding heeft hem geleerd, dat die te kort schiet. Aan het Secretariaat zou een verstandige werkkracht moeten worden toegevoegd. Het is een zaak van overleg, die kan opgelost worden door het bestuur.

Door de Commissie tot nazicht der rekeningen wordt verslag uitgebracht over den toestand der kas, die in orde wordt bevonden. Voor het jaar 1912 wordt dezelfde Commissie aangesteld. De begrooting voor 1912 wordt zonder aanmerkingen goedgekeurd; de door de Takken voorgestelde bestuursleden worden aangenomen.

Door den heer F. van Laar (Antwerpen) wordt lezing gegeven van een verslag betreffende den toestand van het Nederlandsch in de schipperij. De vergadering besluit zich dienaangaande tot de Regeering te wenden en duidt een commissie aan, voorloopig bestaande uit de heeren Bly, Van Laar, Gunzburg en Mariën, die zich zelf zal kunnen aanvullen, welke de zaak grondig zal onderzoeken.

Het punt: Het Nederl. in de visscherijscholen, wordt ontwikkeld door den heer Somers, die beweert dat deze scholen weinig nut opleveren, tengevolge van een ondoelmatige inrichting, alhoewel zij op taalgebied geen aanleiding tot klagen geven. De visschersvloot gaat niet vooruit. En men zou in Nederl. de inrichting van dergelijke scholen moeten nagaan.

De heer De Raet ziet niet in wat het A.N.V. in deze zaak anders zou kunnen doen dan het nemen van inlichtingen in Nederland. Hij ziet op het oogenblik geen practisch middel voor 't Verbond om zich daarmee in te laten. Het vraagstuk is trouwens zeer omvangrijk.

De heeren Somers en Rudelsheim zijn het daarmee niet eens. Men kan zich met dit punt even goed bezig houden als men zich met de quaestie van het lager onderwijs bemoeit en de zaak tot onderzoek naar de Commissie van stoffelijke belangen verzenden.

Het punt: Het Nederlandsch op het Schoolschip, wordt eveneens door den heer Somers ingeleid. Daar bestaan veel misbruiken op taalgebied. Het meerendeel der kadetten zijn Walen. En het zal aan de laksheid der Vlamingen te wijten zijn, wanneer ons die tak van nijverheid zal worden ontnomen. Thans is het een rijkemans instelling. Zij zou meer toegankelijk moeten gemaakt worden voor jongens uit den burgerstand en de volksklasse.

De heer De Raet herinnert er aan dat de quaes-

[p. 109]

tie reeds twee maal in de Kamer werd besproken. De slotsom was dat de beide talen op gelijken voet zouden behandeld worden. De Regeering ondersteunt de onderneming met fr. 300.000. -. Zij heeft dus haar woordje daarin te zeggen. De zaak kan nogmaals onderzocht worden.

De heer Melis vindt dat men de Takken zou kunnen vragen om de zaak te onderzoeken en dan op een bijzondere algemeene vergadering daarover verslag uitbrengen.

De heer Somers stelt voor ook het Koninklijk Zeemanscollegie te raadplegen.

De vergadering besluit om de drie laatst behandelde punten op die algemeene vergadering te bespreken. De Commissie zou haar verslag binnen de drie maanden uitbrengen, nadat dit verslag vooraf aan de verschillende Takken zou zijn medegedeeld.

De heer F. van Laar leidt het punt van de stichting van een Vlaamschen Touring-Club in. Deze zou afdeelingen hebben over de wereld verspreid, met buitenlandsche briefwisselaars en een bulletijn. Hii verwacht hulp van de Nederl. Kamers van Koophandel, van de Vereenigingen tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer. Het reizen tusschen Nederl. en België zou daardoor bevorderd kunnen worden. Een bestendig inlichtingskantoor zou kunnen worden opgericht.

De heer Meert ziet in die schepping de uitbreiding van de afdeeling Stamverkeer. Reeds is het A.N.V. in die richting werkzaam geweest. Wederkeerige reizen werden al ondernomen. Een tegenhanger in het leven roepen van den Belgischen Touring-Club lijkt hem zóó omvangrijk, dat hij er 't einde van niet overziet en de stichting van een afzonderlijk bulletijn komt hem bijna onmogelijk voor. Men zou misschien in overleg kunnen treden met het bulletijn van den Nederl. Touristenbond.

De heer De Raet herinnert aan de pogingen door den Belgischen Touring-Club aangewend om een Nederl. uitgave van zijn Bulletin in het leven te roepen.

Door verschillende leden wordt gewezen op de tegenwerking van het bestuur van den Belg. Touring-Club tegen die Nederl. uitgave. In het bestuur van die vereeniging heerscht een anti-Vlaamsche geest.

Verschillende middelen tot uitvoering worden voorgesteld: men zal de afdeelingen vragen om de zaak te onderzoeken; een rondschrijven zou gezonden worden aan al de leden van het A.N.V.; men zou trachten in betrekking te komen met de toeristenbonden die reeds in het Vlaamsche land bestaan; en ook in de Vlaamsche pers kan een oproeping worden gedaan.

Het punt wordt tot onderzoek aan den Antwerpschen Tak overgelaten.

De heer Delpire leidt het punt in: Hoe de verongelijking te keer gegaan, waarvan de Vlaming in alle takken van het bestuur het slachtoffer is. Hij waarschuwt er voor, dat men niet alle klachten daaromtrent grif weg, zonder onderzoek moet aannemen. Men zou de Vlaamsche gemeentebesturen moeten vragen al de Fransche officieele brieven te weigeren. Ieder zou moeten meewerken om de laakbare feiten aan te klagen. Het bestuur van het Verbond zou een dossier van al die klachten moeten aanleggen.

De heer Deckers zegt, dat het doel moet zijn om den Vlaamschen ambtenaars het noodige zelfbewustzijn bij te brengen. Men moet hun op de hoogte stellen van wat zij kunnen en mogen doen. Het volk zou moeten ingelicht worden over 't stoffelijk nadeel dat het berokkend wordt door de aanstelling in 't Vlaamsche land van Nederl. onkundige ambtenaren. Wat helpt het de Ministers in te lichten, wanneer dezen toch hun zin doen. Het is verkeerd van de staatsambtenaren de kennis der beide talen te eischen; dusdoende spelen wij een troef in de handen der Walen. De kennis van slechts één taal moet worden gevraagd: Fransch voor de Waalsche, Nederl. voor de Vlaamsche gewesten. Doch zij, die een tweede taal machtig zijn, zouden daarvoor moeten beloond worden.

Het hooger bestuur zou op een andere leest moeten geschoeid worden; thans is dit gevuld met Vlaamschhaters. Hoe gebeuren daar de benoemingen? Hoe worden de jury's voor het afnemen der examens samengesteld? Een brochure zou moeten worden verspreid, om het nut te doen uitschijnen, dat het volk heeft bij de kennis van 't Nederl. door de beambten.

De heer Delpire stelt voor te vragen: 1^o. dat de Vlaamsche en Fransche examens door een afzonderlijke jury van Vlamingen en Walen zouden worden afgenomen; 2^o. in geval de Vlaamsche wedstrijd geen kandidaten genoeg oplevert om de plaatsen aan te vullen, dan zouden deze niet door Walen mogen worden bezet, maar een nieuwe wedstrijd moeten worden uitgeschreven; 3^o. de leergangen, die nu worden gegeven, zouden ernstig dienen opgevat te worden.

De heer Forest betoogt, dat de grieven slechts zullen verdwijnen, als de besturen vervlaamscht zijn. Men moet vragen dat de wet van 1878 ernstig wordt toegepast en dat hetzelfde zou geschieden voor de inwendige verordening op 't gebruik van 't Nederl. Dit alles gebeurt nu niet, alhoewel in 't VI. land de kleinere beambten meestal Vlamingen zijn. De meerderheid der Vlamingen zijn niet in staat om bestuurlijke zaken in 't VI. te bespreken. Een lijst zou moeten aangelegd worden van de leden van het A.N.V. die staatsbedienden zijn; aldus zouden zij met elkaar in aanraking kunnen komen. Ook een woordenlijst van technische termen voor iederen tak van 't bestuur zou moeten opgemaakt worden. Men zou dan ook aan de hoofden der bureelen een omzendbrief kunnen zenden om ze te verwittigen, dat in iedere stad een grievencommissie bestaat, die de overtredingen aan het toezicht bekend zou maken en straffen zou vragen waar 't noodig is. Een lijst zou tevens kunnen samengesteld worden van de bestuurlijke stukken en boeken die in 't Nederl. moeten gesteld zijn. De onrechtvaardigheid van de examens zou men moeten doen uitschijnen.

De vergadering besluit rekening te houden met de wenken, die gegeven werden door de studiecommissie van het Congres der VI. staatsbedienden.

De heer Fassotte stelt voor de burgemeesters van Brussel en voorsteden te verzoeken voor een goede en eenvormige vertaling van de straatnamen te zorgen.

Het punt: Rondreizende bibliotheken wordt ter uitwerking naar 't bestuur verzonden.

Wat het Nederl. in de Wereldtentoonstelling te Gent betreft, zouden al de Takken zonder uits'el hun toetreding aan het tot stand gekomen comiteit moeten sturen.

Aangaande de uitgave van een Bulletijn van het Verbond voor Groep België, wordt medegedeeld, dat het punt nog niet rijp is. Neerlandia blijkt te klein van omvang om aan de werkzaamheden van Vlaanderen het deel te kunnen afstaan, dat gewenscht zou zijn. Het punt wordt tot verdere studie en uitwerking naar het bestuur verzonden.

De heer Dumon, van Brugge, vestigt de aandacht op de achteruitzetting van de Vlamingen in de besturen. Hij verzoekt aan te dringen bij den Minister op het drukken van Nederl. diploma's; ook aan de prefecten der Athenaea zou moeten gevraagd worden, dat de berichten die van hen uitgaan, eveneens in het Nederlandsch zouden gesteld zijn.

In de bestuursvergadering, die op de algem. vergadering volgde, werd het bureel herkozen. Mejuffr. De Guchtenaere en de heer Van der Cruyssen worden als Hoofdbestuursleden aangesteld. Tevens wordt het voorstel gedaan om plaatsvervangende Hoofdbestuursleden aan te stellen. Dit punt zal in het Hoofdbestuur worden gebracht.