in veel kalmer en bedaarder loop door het verbreede rivierbed voort te stroomen, zich gewillig leenende tot de bevloeiing der omringende terrasvormig aangelegde rijstvelden.
Al spoedig bereikt men nu het hoogste punt en doet de vallei van Silindoeng zich voor ons open.
Zooals op een met goud doorweven kleed op iedere plooi van het weefsel het edel metaal schittert, zoo vertoont zich hier op bijna iedere terrein-plooi het bescheiden witte kerktorentje van een zendingstation.
En ver op den achtergrond, waar de witte daken van Taroetoeng zichtbaar worden, daar verheft zich de dubbele toren van het nieuwe kerkgebouw te Pea Radja waar bovenvermeld Zending-Hospitaal gevestigd is, dat in 1900 werd gesticht.
Naar deze inrichting wendde ik mijn schreden bij mijn aankomst in de Tobalanden, ten einde kennis te maken met den edelen arbeid van de pionniers van het Christendom. Voor mij was hun grondige kennis van land en volk van het meeste belang, maar bij het zien van dien onvermoeiden arbeid, van zooveel belangelooze toewijding, werd de drang in mij levendig, in ruimer kring bekend te maken, wat hier gewrocht is door vrome mannen, die in hun geloof de kracht gevonden hebben voor zooveel arbeid.
En toen in het vriendelijke gezin van den heer Metzler, die thans de geestelijke leider van de stichting is, het mij duidelijk werd hoe eenvoudig en lief, dat vaste vertrouwen zetelt in hunne harten, toen ik het genoegen had een avond door te brengen bij de familie van Dr. Winkler, den tweeden geneesheer, toen zag ik klaar en helder de poëzie, die gelegen is in hunne gehechtheid aan en toewijding tot het geloof.
Dr. Winkler en de heer Metzler leidden mij rond in hun vriendelijke inrichting. Het eerst werd het kinderziekenhuis bezocht, waar de zuigelingen, wier moeder gestorven is, een liefderijke verpleging vinden bij de daar arbeidende zusters; 12 kinderen, waaronder zes zuigelingen waren opgenomen. In ruime vertrekken staan eenvoudige houten kribbetjes en overal heerscht de grootste netheid en zindelijkheid en dit zegt wat voor een van nature zoo smerig volk als de Batakkers, die hier dienst doen als oppassers en verpleegsters, onder toezicht van de Europeesche zusters.
Ook het mannenziekenhuis maakt denzelfden vriendelijken indruk.
17 lijders waren opgenomen, terwijl het vrouwenziekenhuis zes kranken herbergde. Bovendien is onder leiding van Dr. Schreiber een cursus geopend tot opleiding van Inlandsche vroedvrouwen, die thans zes leerlingen telt.
Naast deze inrichtingen verrijst de mooie kerk met twee torentjes, geheel door de gemeente gebouwd. Van het hoogste punt gaat een waterleiding uit, die overal stroomend bergwater brengt langs cementen leidingen, waaruit naar behoefte vertakkingen loopen naar de verschillende bijgebouwen, wat zeer veel bijdraagt tot de netheid en den goeden hygiënischen toestand van het geheel.
Deze houten gebouwen zijn alle met sirappen (langwerpige rechthoekige plankjes, zij geven volkomen den indruk van een leien dak) gedekt. Allerwege zijn bloemperken aangelegd en de geur van rozen, die steeds bloeien en zelfs in de tropen hun geurigheid behouden, waait u tegen.
In het midden loopt een flinke laan naar boven, ter rechterzijde staan de ziekeninrichtingen, aan den anderen kant de woningen van Dr. Schreiber en Dr. Winkler.
Deze beide geneesheeren, die de taal des lands volkomen machtig zijn, geven vier malen in de week gelegenheid aan alle Inlanders, die van heinde en verre toestroomen, hunne geneeskundige hulp in te roepen in een Polikliniek, gehouden in de apotheek der inrichting.
Op mijn verzoek werd ik in de gelegenheid gesteld zoo'n kliniekdag bij te wonen en wederom was ik getroffen door de aangename, eenvoudige toewijding en liefde waarmede allen behandeld werden en het waren er dien dag 184!
Het behoeft geen betoog, dat de artsen met vele moeilijkheden te kampen hebben. Hun grootste vijand is wel de domheid der menschen zelf, die niet beoordeelen kunnen wat goed voor hen is en dikwijls alle raadgevingen in de wind slaan, waardoor een behandeling op de Polikliniek dikwijls alle resultaat mist.
Hier mogen eenige statistische gegevens volgen, mij welwillend door Dr. Winkler verstrekt, die een denkbeeld geven van den in deze inrichting verrichten arbeid.
|
Polikliniek |
Ziekenhuis |
Totaal |
Operatiën. |
|
Nieuwe Pat. |
Behandeling. |
M. |
Vr. |
|
|
Juni t/m. Mei |
|
|
|
|
|
|
1900 |
1901 |
3709 |
19861 |
49 |
16 |
65 |
165 |
1901 |
1902 |
4312 |
19354 |
80 |
22 |
102 |
94 |
1902 |
1903 |
5080 |
23400 |
139 |
53 |
192 |
142 |
1903 |
1904 |
5460 |
27637 |
157 |
39 |
196 |
233 |
1904 |
1905 |
6554 |
34640 |
194 |
89 |
283 |
210 |
|
_____ |
_____ |
_____ |
_____ |
_____ |
_____ |
|
26115 |
124792 |
619 |
219 |
238 |
844 |
Dorpspraktijk: |
|
|
Nieuwe Patiënten |
Behandelingen |
|
1900 |
|
- |
- |
|
1901 |
|
- |
- |
|
1902 |
|
311 |
451 |
|
1903 |
|
454 |
936 |
|
1904 |
|
299 |
614 |
1e half jaar |
1905 |
|
122 |
247 |
|
_____ |
_____ |
|
Samen... |
1186 |
2248 |
Polikliniek: |
|
Aantal kliniekdagen (1900-1905) |
1139 |
Gemiddeld aantal patiënten per dag |
111,5 |
Geringste aantal patiënten per dag |
2 |
Hoogste aantal patiënten per dag |
274 |
Dorpsbezoeken 583, waarvan meer dan 500 in de laatste drie jaren.
Commentaar is hier overbodig. Het zou den behandelende geneesheeren zeker niet gelukken een dergelijken arbeid te verrichten, indien zij niet liefderijk