Neerlandia. Jaargang 11

Suriname.

Jaarverslag van de Groep Suriname van het Algemeen Nederlandsch Verbond 1906.
(Uittreksel).

Zelden heeft eene vereeniging in Suriname in korten tijd zulk een vlucht genomen en naar ik meen zulk een bijval mogen vinden als het Algemeen Nederlandsch Verbond.

Het aantal leden neemt steeds toe, bedroeg in het begin 1906 242, thans is het reeds geklommen tot 340.

In Februari werden door de twee bestuursleden, de heeren Luitink en Thomson lezingen gehouden, waarvan de eerste luidde: ‘De ontwikkeling en het ontstaan van het Nederlandsche volk in verband met afstamming, geographische en historische invloeden’.

De tweede lezing ‘Is het in Suriname steeds een armoedige boel geweest’ behandelde een tijdvak in de geschiedenis van Suriname toen er nog welvaart heerschte, en werd door den schrijver uitgegeven.

De lezing van den heer Luitink, gehouden den 12en Juli 1905 (‘Het bestaan van den Nederlandschen stam als volk gedurende de laatste vier eeuwen’) verscheen van wege het bestuur dit jaar in druk en vond zulk een ruimen afzet, dat een batig saldo van f 100. - aan de bijzondere melaatschen-inrichtingen, de Gerardus Majella stichting en Bethesda, kon worden geschonken.

Het was een goede gedachte van het Hoofdbestuur portretten van H.M. de Koningin in Suriname te verspreiden, waar men toch reeds zoover van alle aanraking met het Vorstenhuis leeft.

De platen vielen algemeen in den smaak, wat niet behoeft te verwonderen, als men nagaat, dat ze kosteloos verspreid werden en de uitvoering keurig is.

Menige school en menig huisgezin prijkt thans met Hare beeltenis. Tot zelfs onder Boschnegers- en Indianen-kinderen op hunne scholen in het binnenland werden zij rondgedeeld.

Toen vervielen wij in de drukte van voorbereiding voor het bezoek van het ‘Hollandsch Ensemble’. Doch het was een aangename drukte; ieder was behulpzaam in het vooruitzicht kunst van frisch Hollandsch bloed te zullen genieten. Jammer, dat in de gulle verhouding tusschen publiek en spelers, welke toch zoo geheel als gasten in Suriname werden beschouwd, wanklanken werden vernomen.

Over ééne zaak echter zijn wij allen het eens, n.l. dat er voor een tooneelgezelschap met bescheiden eischen nogmaals plaats zal zijn. Gaarne zal de Groep hare krachten inspannen om het met raad en daad bij te staan, doch een betere voorbereiding ook met het oog op onderling instudeeren van stukken zal eene vereischte zijn. Het zal zeker welkom zijn op Suriname's bodem, waar helaas weinig of geen echte kunst genoten wordt; op een gastvrij onthaal kan men rekenen.

* * *

De algemeene Groepsvergadering werd door allerlei tusschenkomende omstandigheden eerst laat in het jaar gehouden.

Twee bestuursleden traden af, de heeren Beckeringh van Loenen en Thomson, welke laatste zich niet meer verkiesbaar stelde. Het lid Baron thoe Schwarzenberg en Hohenlansberg vertrok met verlof naar Nederland en bedankte, zoodat drie plaatsen in het bestuur openvielen, welke door de heeren E.B.J. Luitink, J.C.H.P. Boertje, Ds. C. Hoekstra en S. da Silva werden aangevuld.

De bestuurswerkzaamheden werden op de eerst-

[p. 87]

volgende bestuursvergadering als volgt verdeeld: C.R. Frowein, voorzitter; Ds. C. Hoekstra, ondervoorzitter; Dr. H.J. van der Schroeff, 1e secretaris; S. da Silva, 2e secretaris; C. van Drimmelen, penningmeester; J.C.H.P. Boertje, F.C. Curiel, J.A. Dragten en E.B.J. Luitink, leden.

Onder de punten, die ook dit jaar de bijzondere aandacht van het bestuur eischten, behoorde de oprichting eener bibliotheek en de verspreiding van goede lectuur onder het volk. Het eerste vraagstuk blijft en met het oog op onze toestanden en met het oog op den geldelijken stand van de kas eene nog onopgeloste zaak. Wat het laatste betreft werd uit het Bestuur eene Commissie van drie leden benoemd ten einde na te gaan in hoeverre het mogelijk zou zijn, goede, doch goedkoope boekwerken en geschriften kosteloos onder het volk te verspreiden, zonder in te hooge uitgaven te vervallen.

Eene letterkundige vereeniging van jongelieden werd in het leven geroepen. Zij staat onder leiding van de bestuursleden J.C.H.P. Boertje, C.R. Frowein en E.B.J. Luitink en mocht zich in den beginne in veel bijval en ingenomenheid van de zijde der Surinaamsche jongelieden verheugen. Tweemaal per maand wordt vergaderd, op deze avonden wordt debat gevoerd en voorgedragen.

De leden vormen tevens te zamen eene lees-vereeniging. Dank zij de gift van f 100. - van Hare Majesteit de Koningin, welke als subsidie aan deze vereeniging werd geschonken, kon onmiddellijk een aanvang met de oprichting worden gemaakt.

Aan het gemis eener volksbibliotheek wordt tegemoet gekomen, doordien wij toestemming voor de leden der Groep ontvingen, hen gebruik te laten maken van de garnizoens-bibliotheek.

Als voorwaarde werd gesteld het zich aanschaffen van een catalogus ad f 1. - door ten hoogste twee personen gezamenlijk.

Niettegenstaande dezen matigen eisch wordt er weinig gebruik van gemaakt en de vraag rijst of bij eigen bezit eener bibliotheek een gunstiger gevolg bereikt zou worden.

De Groep trad als beschermend lid toe tot de ‘Vereeniging tot bevordering van het onderwijs’, welke voor een groot deel naar hetzelfde doel streeft en in zooverre als een zeer te waardeeren steun kan beschouwd worden.

Het contract met de eigenaresse van onze lokalen - de loge Concordia - werd hernieuwd, zij had de bereidwilligheid nog f 120. - op den huurprijs af te slaan, wat onze kas alleszins goed te stade komt. In het midden van het jaar hielden wij eene gezellige bijeenkomst, een avond van muziek, zang en voordrachten.

Al moge het houden zulker bijeenkomsten niet rechtstreeks in de bedoeling onzer Groep liggen, toch valt het nut ervan niet te miskennen. De avond was een waar succes. Hadden wij nog weinig zelfstandig optreden bij de leden gezien, gingen de lezingen en voordrachten steeds van het bestuur uit, ditmaal kwamen de eersten ook tot hun recht.

De dames Doyer - Kranenburg en Bueno - Van Esveld droegen niet weinig tot opluistering van den avond bij; de eerste door haar pianospel en de laatste door haar zang en vioolspel. Onze groote zaal was overvol.

* * *

Te laat eerst rijpte het plan bij het Bestuur Rembrandt's geboortedag te herdenken en toen het was vastgesteld moesten nog benoodigdheden uit Holland worden betrokken; als: een lichtbeelden-toestel en plaatjes van Rembrandt-schilderijen. De lichtbeeldenavond had daarom eerst in 1907 plaats, waarover dus in het volgende verslag meer.

De wijze van verzending der Neerlandia's gaf tot ontevredenheid aanleiding. Derhalve besloot het Bestuur de verzending wederom van uit Suriname te doen plaats hebben, zoodat aan klachten binnen korten tijd tegemoet gekomen kan worden.

Ten slotte nog eene opmerking. Aan lust om werkzaam te zijn ontbreekt het bij het bestuur niet, doch gebrek aan geld verplicht ons dikwijls de handen in den schoot te leggen.

Zoo zien wij ook dit jaar het plan, dat het huidige bestuur zoo bezig hield, ondersteuning aan Surinaamsche jongelieden van talent tot voltooiing hunner opvoeding en studie in Holland, niet verwezenlijkt. Naast dit plan blijft ons de oprichting eener leeszaal nog voor oogen staan. Wij hebben de localiteit er voor, doch kunnen de telkens weerkeerende onkosten er van niet betalen.

En toch zou eene leeszaal, eenvoudig doch gezellig ingericht van goede lectuur op allerlei gebied voorzien, voorzeker veel nut kunnen afwerpen en tot de ontwikkeling en beschaving van het orkomende geslacht veel kunnen bijdragen.

Laat ons hopen, dat het jaar 1907 in dezen meer licht brenge.

De 1e Secretaris,

Dr. H.J. VAN DER SCHROEFF.