opleiding tot tolk van het gezantschap benoemd, in strijd met de besluiten van de Regeering die hiervoor in Nederland een Nederlander doet opleiden, en dienzelfden Armeniër, o toppunt, behoorende tot den bij Europa bescherming zoekenden volksstam, viel de eer te beurt tijdens het verlof van H.M. Gezant von Weckerlin, zaakgelastigde van Hare Majesteit onze Koningin te worden, verdediger van 's lands belangen, beschermer van de Nederlandsche onderdanen en hun belangen in het Turksche keizerrijk.
Dat een vreemd onderdaan, de taal niet machtig, zoo iets van een meer uitgebreid lager onderwijs genoten hebbende, in minder dan geen tijd tot de hoogste Nederlandsche diplomatieke waardigheden kan opklimmen, is òf een grove fout òf een teeken dat onze geheele diplomatieke vertegenwoordiging een overvloedige weelde is en de academische titels voor diplomaten onnoodigen ballast.
Dat de Regeering in den Haag aan deze ongeloofelijk groote politieke en diplomatieke fout - want hiervoor wordt deze benoeming hier in de toongevende kringen gehouden, - geen schuld draagt, spreekt van zelf.
Tolken en zaakgelastigden worden benoemd op voorstel van H.M. Gezant te Constantinopel, en indien de sinds 2½ jaar ter plaatse aanwezige gezant geen rekening heeft gehouden met bestaande toestanden, dan ligt de eenige verontschuldiging van dit feit hierin dat de gezant zijn kennis van die bizondere met Europeesche toestanden verschillende verhoudingen moet putten uit de kennis van den tolk, die meer dan dat een raadsman is, en dat het tolkenpersoneel in de laatste jaren alles te wenschen heeft overgelaten, terwijl de nadere verklaring daarin moet gezocht worden dat H.M. gezant Mr. von Weckerlin in Constantinopel geheel teruggetrokken leeft van de diplomatieke kringen, en ofschoon een salaris van 15000 gulden bekomende, op een voet levende van een ambtenaar van 2 à 3000 gulden, geen voeling heeft gehouden met de leidende kringen, dubbel onbegrijpelijk in een Oostersch land waar het stand ophouden en representeeren onafscheidelijk aan het prestige verbonden zijn.
Dat de Nederlandsche belangen en de belangen der Nederlanders hier gevestigd, (hoe velen stonden in den loop der jaren op het punt uit baloorigheid Turk te worden, waarvoor hun vaderlandsliefde hen gelukkig bewaard heeft!) door het onvoldoend tolkenpersoneel, door het onvoldoend bezetten van het Consulaat met een honorair Consul wiens bezigheden als kanselier van den gezant hem geen tijd laten de belangen van den Nederlandschen handel naar behooren te vervullen, door het onbegrijpelijk voortrekken van vreemdelingen bij het bezetten van Nederlandsche posten, ik wijs hier op de rechtbankkwestie, sterk geleden hebben, is voor hen die hier gevestigd zijn en achter de schermen kunnen zien, aan geen twijfel onderhevig.
Indien zij thans, waar zij zoolang geduldig gezwegen hebben, omdat hun persoonlijke belangen in dit land, waar men ieder oogenblik van de willekeur der Turksche overheid kan afhangen, het meebrachten zich in goede verhouding te bevinden tot de Nederlandsche lokale autoriteiten, de stem verheffen en de lendenen omgorden, dan is het omdat het heden aan hun vaderlandslievend hart toeschijnt niet overeentekomen met de waardigheid en het belang van Nederland, en dat de toekomst, waar zulke benoemingen mogelijk zijn hun donkerder toeschijnt dan het zwarte verleden.
Augustus, Constantinopel.
Dr. A. Coomans de Ruiter.