Vlaanderen
Uit Vlaanderen.
Beukend en bonzend op harde koppen, of snijdend zich banend een weg door versperde hersenen, of druppelend uithollend steenen verstanden, gaan thans de gedachten door drie voorvechters der Vlaamsche Beweging in den laatsten tijd geuit: Prof. J. Mac Leod's mededeelingen aan de Koninklijke Vlaamsche Academie over ‘Onze taal in de wetenschap’, Prof. J. Vercoullie's artikel over de Vlaamsche Hoogeschool in den Almanach de l'Université de Gand, en Burgemeester Van Rijswijck's redevoering op het nationaal feest van 2 Juli te Antwerpen. Er wordt thans gezorgd, dat op velen in den lande de kracht dier geesteswapenen zich kunne doen gelden; dat zij bij velen vooringenomenheid en haat tegen al wat Vlaamsch is zouden kunnen doen vallen, dat zij op groote schaal onze ergste vijanden: onwetendheid en misverstand zouden kunnen verslaan.
In de eerste helft van Augustus hingen de Vulgarisateurs van Gent eenen plakbrief uit, waarin zij de verantwoordelijkheid van hun blaadje: ‘De Taalkwestie’, en van de plakbrieven vroeger tegen de Vlaamsche beweging uitgehangen, van den hals schoven en nogmaals hunne gehechtheid aan de Vlaamsche Taal betuigden. Onmiddellijk heeft de Gentsche Tak van het Alg. Nederlandsch Verbond een antwoord uitgeplakt waarin door feiten als a + b bewezen wordt dat de maatschappij met den langen naam wel degelijk onze taal vijandig gezind is en voor de Vlamingen nog niets heeft verricht.
Het schijnt dat het vulgaire: ‘De Taalkwestie’, niet meer zal verschijnen, maar dat er in de ‘Société’ eene Jonge Wacht is gesticht. Wat zou die nu weer in haar schild voeren?
De heer Firmin Van den Bosch, procureur des konings te Dendermonde, ondervoorzitter der Association flamande, die onlangs een achtbaar lid van den Provincialen Raad in zijne afwezigheid durfde beleedigen, omdat hij tegen het hulpgeld voor de Association had gestemd, heeft in ‘Le Magasin littéraire’ een artikel geschreven ‘La Jeunesse de demain’ getiteld, waarin hij verklaart, dat al wie invloed wil oefenen op de Vlaamsche bevolking hoe langer hoe meer de noodzakelijkheid der kennis van de Vlaamsche taal zal gevoelen, dat de jeugd, na de voltooiing van hare humaniora gaarne hare kennis der Latijnsche oudheid zou verwisselen voor die van wat Nederlandsch en waarin hij de Vlaamschgezinden aanspoort te beginnen met de hervormingen in het onderwijs. O! Mijnheer Firmin Van den Bosch, wat zoudt gij goed uwe daden met uwe woorden in overeenstemming brengen, indien gij trachtet de Association flamande te vervangen door eene Vlaamsche Maatschappij ter verspreiding der Vlaamsche taal in Vlaanderen!
Weer bereidt men verscheidene uitvoeringen voor van Peter Benoit's meesterwerken. Het orchest Ysaïe zal De Schelde uitvoeren, onder leiding van Huberti. Waarschijnlijk zal de beroemde zanger, Ernest Van Dyck, een der solo's in het werk zingen. Misschien zal ook Lucifer in Brussel worden uitgevoerd door het koor en het orkest van den Antwerpschen Dierentuin, onder leiding van Keurvels, terwijl in den Koninklijken Schouwburg van Brussel Charlotte Corday wordt ingestudeerd en men te Iseghem Het Meilief hervat.
In Antwerpen zal de kring Diesterweg het oratorium De Rijn uitvoeren, terwijl in den Dierentuin De Schelde en Lucifer ten gehoore worden gebracht en op den sterfdag van den grooten Meester zijn Requiem en Drama Christi. Onmiddellijk daarop wordt er zijne grootsche schepping De Oorlog ter studie gelegd.
Op Maandag 19 Augustus traden de Afrikaners Plokhooy en Louw, die beiden in de rangen der Boeren hebben gestreden, op in de groote zaal van de Halle te Brugge, om te spreken ten voordeele der arme vrouwen en kinderen in de Engelsche kampen opgesloten. Geestdriftig werden zij er onthaald. In Gent, waar zij den volgenden Maandag in den Nederlandschen Schouwburg spraken, bracht de huur der plaatsen 780 fr. op ten voordeele der Boerenvrouwen. In de laatste week van Augustus bewees hen de Mechelsche bevolking, dat ook zij met hart en ziel de zaak der Boeren is toegedaan. Hun rondreis door Vlaanderen wordt voortgezet.
Op 18 Augustus werd te Nieuwpoort de 25e verjaring van het Willems-Fonds aldaar luisterrijk gevierd. Benoit's prachtig en aangrijpend lied Mijne moederspraak, werd er opperbest door een gemengd koor uitgevoerd.
Het Koninginnefeest werd op 31 Augustus gevierd te Brussel in de vergaderzaal der Hollandsche Vereeniging. Een telegram van gelukwenschen werd aan Hare Majesteit gestuurd.
Al de Vlaamschgezinde Katholieke maatschappijen onzer Vlaamsche gouwen hebben zich op 1 en 2 September in onze stad vereenigd, ten einde de zittingen van den Vlaamschen Katholieken Landsbond bij te wonen. Verdeeld in drie afdeelingen, zijn de volgende punten aan de dagorde gekomen: 1e afdeeling: Vlaamsche rechten en wetten en propaganda. 2e afdeeling: Vlaamsch in het onderwijs. 3e afdeeling: De Groeningerfeesten in 1902.
In de tweede helft van Augustus werd eene studentencommissie ontvangen door minister de Trooz om met hem de zaak der Vlaamsche Hoogeschool te bespreken. De minister beloofde dienaangaande volstrekt niets, alhoewel hij bekende, dat de Vlaamsche beweging iederen dag meer veld wint.
Ook het wetsvoorstel Coremans over het gebruik van het Nederlandsch in het vrije onderwijs verklaarde de Heer Minister nog te moeten onderzoeken, vooraleer hij er zich over uitlaten kon.