Nederland
De Friese beweging.
Het belangrijkste van de 60e Algem. Vergadering van het ‘Selskip for Fryske Tael en Skriftenkennisse’ te De Joure gehouden op 24 Julie is het volgende.
Er werd besloten dat er een prijsvraag zou worden uitgeschreven voor 'en lees- en taalboekje ten gebruike bij het onderwijs in het Fries en daarvoor zal 'en kommissie van krietiek benoemd worden. Dit heeft iets van het eerst bouwen van de tweede verdieping in plaats van de eerste. Immers van de plannen tot betere Friese ontwikkeling van 't onderwijzend personeel door 'en kurzus te Leeuwarden van Dr. F. Buitenrust Hettema in oude en nieuwe Friese taal en letterkunde schijnt niet te komen en áls er dus wel iets komt van het lesgeven in 't Fries zijn de leerlingen niet minder knap in die taal dan hun onderwijzers. Beiden hebben er op straat presies even veel van geleerd en, als 'en Hollands onderwijzer het eens zal willen doen, kost het hem veel meer moeite dan bij 'en geregeld gevolgde kurzus het geval zou geweest zijn. Enfin, ik geloof noch niet aan 'en voldoende belangstelling voor de zaak bij het onderwijzend personeel de hele provinsie door en dan komt er van het algemene lesgeven toch niets. Er kunnen enkele haarden ontstaan waar de Friese bacil zich ontwikkelt voor later, maar voor nu is er langs die weg geen belangstelling te krijgen, vrees ik.
In de redevoering door den heer J.J. Hof (pseud. Jan fen 'e Gaestmar) te Husterheide gehouden, onder de hoge linden als 'en hagepreek, kregen de aanwezigen, 'en goeie 60 leden, wel 'en hartige opwekking, maar 'en nieuwe weg opende hij niet. Waar de meeste Friezen zelden of nooit Fries lezen, waar de twee tijdschriften tot weinigen doordringen en de uitgevers niets aandurven, daar is veel te hopen, maar weinig te verwachten. Mischien ligt er iets goeds in het voorstel van de Friezen te Haarlem, om gezamentlik 'en klein volledig liedeboekje uittegeven en heel goedkoop verkrijgbaar te stellen. Dat werd door het Bestuur terstond met graagte aangenomen. De Friezen zingen graag en zo ergens dan kan daar het ideaal van Coers belichaamd worden als Groot-Friesland door het lied. De oude mopsjes en liedeboekjes moeten ons model zijn.
Met dat al was er onder de aanwezigen 'en opgewekte geest en er zijn vele wegen die naar Rome leiden, mischien ook wel naar het doel: verheffing van de Friese taal in de ogen van de Friezen zelf. Laten wij het hopen.
Grouw, 5 Aug. 1901.
J.B. Schepers.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd