Neerlandia. Jaargang 5

Nederland

Verslag der algemeene vergadering van groep A van het Algemeen Nederlandsch Verbond op 18 Mei 1901 te Dordrecht.

Aanwezig zijn volgens de lijst 21 leden, zoo voor zich als ter vertegenwoordiging van de afdeelingen Amsterdam, Dordrecht, 's-Gravenhage, Hoorn, Leerdam, Rotterdam, Schiedam en de studentenafdeeling Utrecht.

Van mevrouw N. van Zuylen-Tromp en de heeren J.J.B. van der Chijs Jr. en Marcellus Emants is bericht ontvangen, dat zij, tot hun spijt, verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.

De afdeelingen Brielle en Omstreken en Oostelijk Flakkee hebben bericht gezonden, dat zij wegens te late ontvangst van het Aprilnummer van Neerlandia geen vergadering over de punten van beschrijving hebben kunnen houden en zich aldus niet kunnen doen vertegenwoordigen.⁽¹⁾

De voorzitter, professor H. Kern, opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom.

De groepssecretaris brengt het navolgend verslag uit omtrent den toestand der groep.

Het jaarverslag over 1900 betreffende groep A kan weinig belangrijke gebeurtenissen of daden vermelden.

De algemeene opmerking, het vorige jaar gemaakt, blijft van kracht. Waar wij binnenslands onze taal niet dan tegen vreemde woorden behoeven te verdedigen bestaat uitteraard de hoofdwerkzaamheid onzer groep in het verlevendigen van ons volksbewustzijn en het daardoor en daarvoor bevorderen van de toetreding tot het Verbond, om aldus het Hoofdbestuur de middelen te verschaffen, uit de algemeene kas te kunnen ondersteunen waar zulks noodig en nuttig is.

In het bestuur der groep kwam geen verandering.

Mevrouw N. van Zuylen-Tromp nam de benoeming tot bestuurslid aan, de heeren Buitenrust Hettema en Kamerlingh Onnes hunne herbenoeming als zoodanig.

Als lid van den raad van bijstand trad toe de heer S.M.A. van Schaeck Mathon, burgemeester van Nijmegen.

Het aantal leden nam eenigszins toe, doch niet in die mate als op den duur voor den bloei van het Verbond noodig zal zijn. Op het oogenblik zijn er 17 begunstigers, 178 beschermende en 1872 gewone leden, dus slechts een kleine winst bij 't vorige jaar.

Het aantal afdeelingen werd alleen vergroot door het oprichten der afd. Leerdam en omstreken. De bestaande konden, voor een deel, door gebrek aan geld slechts weinig of niets verrichten.

Van wat nog gedaan is vormden de Transvaalsche gebeurtenissen wel de hoofdschotel.

De afd. 's-Gravenhage nam een werkzaam aandeel in de ontvangst van President Kruger in die stad en was vertegenwoordigd bij de door zijn HEd. aldaar ontvangen bezoeken. Dit laatste deed ook de afd. Amsterdam in de hoofdstad.

De afdeelingen Rotterdam, Schiedam en Dordrecht beraamden plannen tot begroeting van den President, wanneer hij voorbij die steden zou komen, zulks in overeenstemming met de Ned. Zuid-Afrikaansche Vereeniging. Deze begroetingen bleven door het veranderde reisplan achterwege, de afd. Dordrecht was zoo gelukkig de door haar in gereedheid gebrachte oorkonde aan den President te Hilversum ter hand te stellen.

De afd. Amsterdam bracht op 10 October, des Presidents verjaardag, in de Nieuwe Kerk te Amsterdam eene openbare be-

(1) Omtrent de, door het bestuur zeer betreurde, vertraagde toezending van Neerlandia zie men onder Berichten.

[p. 70]

tooging tot stand, waar door de heeren dr. G.J. Vos Azn., dr. P.H. Ritter, dr. N. Mansvelt en ds. Lammerink gesproken werd. De afd. Rotterdam meende niet aan deze betooging te moeten deelnemen om zich streng van staatkundige bemoeiïngen te onthouden.

De afd. Amsterdam nam ook deel aan een vergadering uitgeschreven door ‘Hou en Trouw’ naar aanleiding der motie Van Raalte in de Tweede Kamer en aan een vergadering om tot stand te brengen eene adresbeweging voor scheidsrechterlijke uitspraak in zake den strijd in Zuid-Afrika. Deze beweging had echter geen voortgang.

De afd. Haarlem zond aan het Hoofdbestuur een door haar aangenomen motie om aan te dringen op snelle behandeling van het wetsvoorstel tot toelating van Zuid-Afrikaanders aan onze Hoogescholen.

Toen een door de afd. gericht beroep op allen slechts een 17-tal nieuwe leden aanbracht, werd een ‘avond’ ingericht, waarin dr. G. Hulsman het woord voerde en een ‘à capella’ koor liederen zong. Verder werd een kunstavond gewijd aan het Liederboek van Groot-Nederland van den onvermoeiden heer Coers. De solisten waren mevr. A. Tijssen - Bremerkamp, en de heeren Jos. Tijssen en J.M. Orelio, terwijl dr. J.B. Schepers als spreker optrad.

Ofschoon deze beide avonden naar wensch afliepen, klaagt het Bestuur over gebrek aan belangstelling, voor zoover die zich openbaren moest in toetreding van nieuwe leden.

De afd. Brielle en O. hield een vergadering waarin dr. Schepers optrad als spreker over het Nederlandsche lied, een waarin de heer Van Bosse uit Nijmegen sprak over ‘Volksweerbaarheid’, en gaf een liederenavond, waarop de heeren Orelio en Hageman zongen.

De afd. Hoorn ontving als sprekers de heeren dr. Kiewiet de Jonge en Johs. Boersma (hoofd der school te Belfast-Lijdenburg Zuid-Afrika).

De afd. Schiedam en O. gaf in gemeenschap met de afd. der Ned. Zuid-Afrik. Vereeniging, een ‘Transvaalavond’, waarin als spreker optrad de heer H. Oort, terwijl de zangvereeniging Orpheus eenige nummers ten beste gaf en de rederijkerskamer Talma eenige tafereelen op den oorlog betrekking hebbende, aanschouwelijk voorstelde.

In de afd. Putten vervulde dr. Kiewiet de Jonge een spreekbeurt.

Tot dusver de handelingen der afdeelingen.

Van genoegzaam alle kwamen klachten over gebrek aan belangstelling en vergeefsche moeite om die op te wekken.

De afdeelingen klagen verder over gebrek aan geld, zelfs ontbreekt aan enkele het noodige om de kosten van een vergaderkamer te betalen.

Een groot middel ter bekendmaking van het Verbond was gedurende het afgeloopen jaar en is nog het Perskantoor dat, hoewel onafhankelijk van het Verbond, onder zijn vlag optreedt en zoo ontzettend veel gedaan heeft en doet om de belangstelling in den Nederlandschen Stam, die het in Zuid-Afrika zoo zwaar te verduren heeft, over de geheele wereld levendig te houden.

Aan de propaganda met het woord had wel het leeuwenaandeel dr. Kiewiet de Jonge, zoowel door Neerlandia als door zijn spreken in verschillende plaatsen. Behalve in de reeds genoemde sprak hij te Gouda, Nijmegen en Leerdam, vanwege het Verbond, terwijl in overleg met het Nut van 't Algemeen rechtstreeks of zijdelings over het Verbond door hem werd gesproken te Emmen, Goor, Middelharnis, Oude Tonge, Eindhoven, Koudekerk, Zwammerdam en Rijnsaterwoude. Waar hij zelf het in Neerlandia van Mei opgenomen algemeen verslag levert en daarin moeilijk veel over zijn eigen goede werken kan zeggen, moge hier een woord van dank voor zijn belangeloos streven een plaats vinden.

Verder valt er niets belangrijks te vermelden.

Het groepsbestuur hoopt het volgende jaar een meer van vooruitgang getuigend verslag te kunnen leveren.

De voorzitter dankt den secretaris en stelt aan de orde de verkiezing van vijf leden van het groepsbestuur, waartoe door het Hoofdbestuur in Neerlandia dubbeltallen zijn gesteld.

Op voorstel van dr. Vinkesteyn (Schiedam) worden de vijf aftredende leden nl. mej. Corn. van Zanten en de heeren J.J.B. van der Chijs Jr., Marc. Emants, Th. Nolen en dr. H.J.A.M. Schaepman zonder stemming herkozen.

Vervolgens is aan de orde de herziening van het Reglement der Groep, waarvan het ontwerp is afgedrukt in het Aprilnummer van Neerlandia.

Mondeling of schriftelijk worden en zijn voorgesteld en bij de betrekkelijke artikelen toegelicht en besproken de navolgende wijzigingen in het ontwerp:

1o.	van de afdeelingen Hoorn en Brielle een voorstel om de bijdrage der gewone leden in art. 1 niet te bepalen op f2.50, maar te behouden op f1.50 Bij stemming de verhooging tot f2.50 aangenomen zijnde, wordt op voorstel van Schiedam, ten einde te verhoeden dat vele leden zullen bedanken, besloten, dat de aangenomen verhooging niet toepasselijk zal zijn op hen, die reeds lid zijn of vóór 1 Juli als zoodanig toetreden.
2o.	Van de afd. Schiedam om de bevoegdheid tot kiezen van leden van het groepsbestuur (art. 4) niet te beperken tot de door het Hoofdbestuur voorgestelde dubbeltallen, maar de groep vrij te laten ook buiten het dubbeltal te gaan. Aangenomen wordt te dien einde de bepaling aldus te lezen: ‘Voor elk lid wordt door het Hoofdbestuur een dubbeltal aanbevolen.’
3o.	Van de afd. Rotterdam om in art. 6 te lezen een maand in plaats van veertien dagen en van de afd. Schiedam om in de vergaderingen der groep alleen stemrecht toe te kennen aan de leden van het groepsbestuur en de afgevaardigden der afdeelingen. Aldus aangenomen.
4o.	Van de afd. Rotterdam om in plaats van ‘betrokken afdeeling’ te lezen ‘belanghebbenden.’ Wordt aangenomen.
5o.	Van de afdn. 's-Gravenhage en Hoorn voorstellen om in art. 17 te lezen, dat een vast gedeelte der jaarlijksche bijdragen aan de afdeelingen zal gelaten worden. 's-Gravenhage wenscht ⅔, Hoorn ⅓ voor de afdeelingen. Na breede besprekingen wordt aangenomen een voorstel der afd. Rotterdam, dat aan de afdeelingen hoogstens ⅖ zal worden gelaten en de Verbondskas ⅗ zal ontvangen.
6o.	Van de afd. Rotterdam voorstel tot wijziging van art. 20 in verband met het onder 3o. gemelde besluit. Aangenomen
7o.	Van de afd. Rotterdam om in art. 24 te lezen een maand in plaats van veertien dagen en ‘de stem des voorzitters’ inplaats van ‘de voorzitter.’ Aangenomen.
8o.	Van de afd. Rotterdam om aan art. 25 toe te voegen dat van de beslissing van het groepsbestuur beroep zal mogelijk zijn op de algemeene vergadering der groep.

Aangenomen.

Nadat de verschillende artikelen aldus gewijzigd of ongewijzigd zijn aangenomen, wordt door den voorzitter in stemming gebracht en door de vergadering vastgesteld het reglement, dat in het volgend nummer van Neerlandia zal worden afgedrukt.

Vervolgens is aan de orde het vierde punt der dagorde ‘Voorstellen der afdeelingen.’

Geen der afdeelingen doet eenig voorstel.

De heer Van der Veur (Willemstad) brengt een woord van hulde aan het Perskantoor, en hen die daardoor zulke groote diensten aan een goede zaak bewijzen. (Toejuiching).

Hierna sluit de voorzitter de vergadering.

De Secretaris der groep:

Mr. H.J.M. Tijssens.