XXVe Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres
op 27, 28, 29, 30 Augustus e.k.
De tijd nadert, waarop het 25e Nederlandsch Congres te Gent taalbroeders uit Noord en Zuid zal samenbrengen. Het programma van werkzaamheden is thans vastgesteld. Het is al te uitgebreid, dan dat we het zouden kunnen opnemen. We deelen alleen de belangrijkste onderwerpen mede, die zullen behandeld worden op de Algemeene Vergaderingen, die 's namiddags plaats grijpen, Maandag 28, Dinsdag 29, Woensdag 30 Augustus:
Dr. Kluyver (Leiden): Verslag over het Nederlandsch Woordenboek.
Dr. Kiewiet de Jonge (Dordrecht): Het Algemeen Nederlandsch Verbond.
J.C. Overvoorde (Dordrecht): Verslag van de Commissie voor den historischen atlas.
J. Bouchery (Antwerpen): Nog onze taalstrijd.
Marcellus Emants (Den Haag): Nationaliteit en Individualiteit in het Nederlandsch Verbond.
Van Waesberghe (Gent): Over de Vlaamsche Hoogeschool.
Dr. H. Claeys (Gent): Herinnering aan een ‘Vlaamsch Feest’: twee redevoeringen.
Frans Van Cuyck (Antwerpen): Nederlanders! Laat ons meer Nederlandschgezind wezen!
A. Van Kerckhoff (Osch): Dr. J.A. Alberdingk-Thym.
Dr. J.M. Hoogvliet (Rotterdam): De instandhouding van het Nederlandsch element in Europa en daarbuiten.
Fr. Reinhard (Molenbeek): Het gebruik van het Nederlandsch in de betrekkingen tusschen de Noordnederlandsche Regeering en het Belgisch Staatsbestuur.
Mr Jan Van Ryswyck (Antwerpen): Voordracht, p.m.
Dr. D.C. Nijhoff (Meersen): Democratie in verband met letteren en taal.
A.N.J. Fabius (Amsterdam): Taal en Letteren in de hedendaagsche sociale beweging te onzent.
Pol de Mont (Antwerpen): Voordracht, p.m.
Onder de onderwerpen, die in de Afdeelingen behandeld worden, vestigen we de aandacht op de volgende:
K. Van de Woestyne (Gent): Verslag over de werkzaamheden van de voorgaande Congressen; Prof. J. Obrie (Gent): De Nederlandsche tekst der Belgische wetten en regeeringsbesluiten; over beschaafde uitspraak, beschaafde spreektaal wordt gehandeld door B. Varenhorst ('s Gravenhage), De Neef (Mechelen), Mr. A. Bevernaege (Gent); over misbruik van bastaardwoorden en gebrekkige taalkennis door Fr. V.d. Weghe (Oostende), P. Koolen ('s Gravenhage), H. Meert (Gent); de wenschelijkheid van eenvoudigheid in de terminologie van de Nederl. spraakkunst, Vermast (Meenen); over practische Vlaamschgezindheid door Mr. Ad. Pauwels (Antwerpen). Hoe kan uitwijking naar Zuid-Afrika bevorderd worden? door Dokter De Rijck (Oordegem); Het verspreiden van Nederlandsche boeken, Prof. J. Mac Leod (Gent); Nederl. schoolboeken, Fr. Van de Weghe; Nederl. boeken voor prijsuitdeelingen, Vermast; Het Liederboek van Groot-Nederland, F. Coers (Utrecht). Onder de vragen en stellingen komen voor: Is het oogenblik niet gekomen om een algemeen groot Nederl. dagblad te stichten, vooral met het oog op het Zuiden? - Welke doelmatige propaganda kan er gemaakt worden om de Vlamingen aan te wakkeren tot deelneming aan onzen taalstrijd?
De openingsrede van den Voorzitter, Baron de Maere, zal onder de tegenwoordige omstandigheden een belangrijk stuk zijn.
De door ons opgesomde onderwerpen zullen ongetwijfeld aanleiding geven tot zeer belangrijke gedachtenwisselingen en kunnen brengen tot gewichtige besluiten.
Het programma van de feestelijkheden, die tijdens het Congres zullen plaats grijpen, laten we ook volgen:
Zondag, 27 Augustus, 3 uur: bijeenkomst van de Congresleden in de voorzaal van het Zuider-station (ingang Graaf-van-Vlaanderenplein) waar zij door het Bestuur van de Regelingscommissie zullen verwelkomd worden. Ze begeven zich vanhier naar St-Baafsplein, waar het Gedenkteeken van J. Fr. Willems onthuld wordt; worden ontvangen door het College van Burgemeester en Schepenen der stad Gent in den nieuwen Nederlandschen Schouwburg (zelfde plein) waar hun de eerewijn aangeboden wordt.
Te gelijker tijd heeft een optocht plaats van talrijke Vlaamsche Vereenigingen uit alle deelen van het Vlaamsche Land, die de onthulling van het Gedenkteeken bijwonen en het Feestlied zingen.
's Avonds, te 7 1/2 uur zeer stipt, Galavertooning in den Grooten Schouwburg. Het Goudvischje van Van Nouhuys, door de Gentsche Nederl. tooneeltroep met medewerking van Mevr. Mann-Bouwmeester. Ouverture en Slottooneel van het eerste bedrijf van de Pacificatie van Gent door E. Van Goethem, muziek van Peter Benoit.
Na de vertooning verlichting van den Kouter; Concert door de kapel van het 1e linieregiment onder de leiding van den Heer L. Walpot en gewijd aan werken van Vlaamsche Toonkundigen.
Maandag, 28, te 7 1/2 uur 's avonds, concert in den Grooten Schouwburg, met de welwillende medewerking van de koninklijke Koormaatschappij de ‘Melomanen,’ onder 't bestuur van O. Roels; solisten: Mej. de Guevara, de Heer A. Dognies, Orkest en koren: 300 uitvoerders. Eerste deel: Memlinckmarsch voor orkest, H. Waelput; a/ Kerstnacht (J. Van de Vondel), b/'k Kwam laesmael over bergen en dalen; c/ Bellotje, Fl. Van Duyse (voor gemengd koor); De Vlaamsche Nacht (G. Antheunis), oratorio voor soli, O. Roels. Tweede deel: Polyeucte, symphonisch tafereel, E. Tinel; Harpzang, voor altstem met begeleiding van 3 fluiten, 2 harpen, J. Blockx; De Heidens (R. De Hovre), Edw. Blaes (voor gemengd koor); Jacob van Artevelde (N. Destanderg), F.A. Gevaert (cantate voor koor on orkest).
Na afloop, raout aangeboden door het Gemeentebestuur in de salons van dan Grooten Schouwburg.
Dinsdag, 58, 8 uur 's avonds: ontvangst van de Congresleden door het Bestuur van de Provinciale Tentoonstelling in de Feestzaal. Algemeene verlichting (illuminatie, zegt men in 't Noorden!) van den tuin. Muziek. Vuurwerk.
Woensdag, 30, te 6 uur, tot sluiting van 't Congres: Feestmaal tegen 5 fr. per hoofd, buiten den wijn.
Het getal Congresleden overtreft thans 500. We sporen onze eigen leden ten sterkste aan om het Congres bij te wonen, dat, hopen we, een van de belangrijkste zal zijn, welke tot heden plaats hadden. Ze kunnen hun toetreding tot den dag van de opening zenden aan het Secretariaat: 8, Froebelstraat, Gent. We herinneren er aan dat een Commissie, Secretariaat: Van de Woestyne, Slijpstraat, zorgt voor huisvesting.