Nogeens de vertaling van ‘Ansichtskarte’.
Uit vrees voor overdrijving in purisme zijn wij Nederlanders tot het andere uiterste overgeslagen en sinds lang staan onze taalgrenzen open voor onnutte vreemdelingen, voor landloopers. Gelukkig! breekt ook hier het licht door; er zijn vele teekenen.
Een van deze is het ronduit kleurbekennen van ‘Lente’ en ik ben er Dr. J Aleida Nyland dankbaar voor dat zij door haar artikel de aandacht heeft doen vestigen op de werkzaamheid van dit weekblad voor meisjes.
Dat ‘Lente’ begint met het aangrijpen van ‘Ansichtskarte’, een tegenwoordig veelvuldig gebruikt woord, getuigt van practischen blik.
Echter kan ik niet met Dr. Nyland meegaan in de waardeering van het door de redactie van ‘Lente’ aanbevolen postprent. Nu Dr. N. zelf door haar opstel in Neerlandie getoond heeft dat zij de zaak belangrijk genoeg vindt voor bespreking in ruimer kring, acht ik me gerechtigd mijn bezwaren te doen kennen.
Mijns inziens moet in het woord, dat ‘Ansichtskarte’ zal vervangen, de nadruk - evenals in het vreemde woord zelf - vallen op het kaartschap, anders uitgedrukt: het slotwoord van de Nederlandsche samenstelling moet zijn kaart. Aan dezen eisch voldoet het woord postprent niet
Verder drukt post in de meeste samengestelde woorden, die met dit woord beginnen, iets officiëels uit, b.v. in postband, postblad, postdirecteur, postmeester, postmerk, postspaarbank, posttrein, postwissel, postzegel (een uitzondering, vormen de woorden postpakket en postpapier), zoodat men bij het woord postprent onwillekeurig zal gaan denken aaneen door de post uitgegeven prent, welke gedachte verkeerd zou zijn.
Het woord prent lijkt me wel en vereenig ik dat met kaart, dan zou ik komen tot prentkaart.
Deze zaak geeft mij tevens aanleiding tot de vraag of het orgaan van het A.N.V. niet het politietoezicht over de taal zou kunnen uitoefenen, dat Dr. Fokker te Amsterdam zoo noodig acht. Bij bevestigend antwoord zou voortaan ons verbond in kwesties als de hier behandelde een zoo al niet beslissende - de spraakmakende gemeente spreekt immers het eindoordeel uit - dan toch gewichtige stem hebben.
Bonto van Bylevelt.
***
Een kleine opmerking over de Hollandsche vertaling van ansichtskarte.
Ik zou ‘prentkaart’ beter vinden als ‘postprent’, voor mij is het meer een ‘kaart met een prent’ als een ‘prent voor de post’.
Een ‘ansichtskarte’ blijft toch nog altijd bestemd tot het doen van mededeelingen.
Leiden.
H. Van Laren van Themaat.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd