Op den Uitkijk.
L'Organe Wallon van Brussel heeft het afgelegd en is samengesmolten met l'Ame Wallonne van Luik, die er, naar het schijnt, te vetter door wordt: in plaats van eens om de veertien dagen te verschijnen, zal ze nu ieder week uitkomen.
Een kijkje in dat blad is altijd leerzaam. Dit lezen we er o.a.: ‘Hij die het lot van België in zijn Hand heeft zal eindelijk aan zijn Ministers bevelen hun aanslagen tegen de nationale eenheid te staken. Indien onze inlichtingen nauwkeurig zijn, zou dat alreeds gebeurd zijd, ondanks het geknor van de Begerems en de Schollaerts. Ze moeten buigen.’
Hij is de Koning van België. Ons ook is ter oore gekomen, dat Leopold II in 't geheel niet ingenomen is met het gebruik van het Nederlandsch in de krijgsraden, wanneer voor deze rechtbanken een Vlaamsch soldaat verschijnt, die geen Fransch kent. Als het dat is, wat l'Ame bedoelt, willen we hierbij alleen doen opmerken, dat er een Wil is, hooger dan de Koningswil, waarvoor ook de Koningen buigen: de Volkswil, die zijn onvervreemdbaar Recht verdedigt.
***
Nog een pluksel uit l'Ame. ‘Luik wordt bepaald geflamingantiseerd. In de Capitainestraat kan men een aanplakbrief lezen in schoon en zuiver Vlaamsch, die een zeep (un zeep quelconque) aanbeveelt. Zelfs geen Fransche vertaling er nevens!
‘Ik ken eenige Walen, die zich wel wachten ooit bedoelde zeep (le zeep en question) te koopen!’
De klandisie van 20.000 Vlamingen, te Luik en in de omstreken gevestigd, zal daar wel tegen opwegen.
***
Ardeensche paarden. Hetzelfde blad deelt ons mede, dat de Hoogere Commissie voor de paardenfokkerij bij den Minister van Landbouw protest aangeteekend heeft omdat door het Departement van Oorlog tot 1150 fr. betaald wordt voor Iersche paarden tegen 850 fr voor inlandsche paarden bestemd voor de artillerie. L'Ame drukt de verschillende prijzen in verontwaardigde vette letters.
We misgunnen de Ardeensche paarden geen hoogeren prijs als ze waarlijk even goed zijn als de Iersche. Maar wanneer zullen wij eens rechtvaardigheidsgevoel mogen verwachten bij hun verdedigers? Nooit. Anders ware er geen Wallonisanten beweging en... geen Ame Wallonne.
***
Waalsche logica. L'Ame vertelt dat een opsteller van La Liberté in het Staatsblad heeft gesnuffeld en daar ontdekt heeft, dat Ministre des finances vertaald wordt door Minister van financiën, commissionnaire door Commissionnaar (hier zal de opsteller wel scheel gezien hebben); douanes et acciscs door douanen en assijzen (ze kunnen werkelijk geed lezen de Wallonisanten); domaines door domeinen; postes et téiégraphes door posterijen en telegrafen, enz. enz. ‘De onmisbaarheid van de vertalingen verordend door Coremans wet valt daardoor in 't oog.’
In 'tzelfde blad, zelfde nummer: ‘Men vertaalt in Holland Secrétaire général niet door Algemeen Secretaris; men zegt: Secretaris-generaal alhoewel dat beter kan verstaan worden door een Franschman. Zoo, terwijl men in Holland niet aarzelt een Fransch woord te bezigen wanneer er in de Nederl. taal geen bestaat dat klaar het denkbeeld weergeeft, verwerpen onze pseudo-nederlanders het ‘omdat het gemakkelijker kan verstaan worden door Franschen. Is het mogelijk de fiamingantsche domheid (idiotisme) verder te drijven!’
Aldus, terwijl men ons aan den eenen kant bespot, wanneer we een bastaardwoord bezigen, scheldt men ons aan den anderen uit als we 't niet doen! Is dat verstand of ‘idiotisme’?
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd