Neerlandia. Jaargang 2

Vlaamsche Kroniek.

Wij Vlamingen hebben nogmaals de ondervinding opgedaan, hoeveel waarheid het Vlaamsche spreekwoord: ‘klagers geen nood, boffers geen brood’ bevat. Bij elke kleine overwinning door de Vlamingen behaald huilen de Waalschgezinde bladen over de verdrukkingen van de Walen. Een klein bewijs hoeveel gegrondheid dat klagen bevat:

Twee Vlamingen stonden aan het hoofd van de gevangenissen te Brussel, MM. Stas en Stevens.

Zij werden vervangen door twee Walen, die geen gebenedijd woord Nederlandsch kennen.

Meer nog, gansch het bestuur van het groot celgevang van St-Gillis, bij Brussel, bestaat uit Walen.

Wij tellen daar 1 opper-bestuurder, 2 onderbestuurders, 2 bureelhoofden, 1 rekenplichtige en 1 adjudant: dus 7 Walen, waarvan niet een zich in 't Nederlandsch kan uitdrukken. En zoo is het in al de openbare besturen. Wat worden de Walen toch erg verdrukt. De Vlaamsche tolbeambten van Antwerpen weten er ook van mee te spreken. Deze hadden in hun schoot eene maatschappij gesticht De Broederbond, die ontzaglijk veel leden tellend, een bloeiende kring was geworden. De Waalsche oversten knarsetandden doch durfden niet roeren.

Wat hebben zij gedaan om die maatschappij te niet te doen?

Geheel het bestuur van den Broederbond is uiteengeslagen, allen zijn verplaatst buiten Antwerpen.

De reeds bloeiende fanfare is zelf niet gespaard gebleven en daarvan ook zijn de beste leden verplaatst.

En wat het schandaal verergert is dat sommigen verplaatst zijn naar dorpen, wat niet alleen als eene straf aangezien wordt, maar ook hun jaarwedde vermindert!

Het schijnt dat zekere hooge ambtenaar die vroeger te Antwerpen was, daar de hand in heeft... Ook is er te Antwerpen, in openbare meetings krachtdadig tegen deze handelwijze verzet aangeteekend. En zullen de ministers maar altijd laten begaan?

- Te Merchtem bij Brussel is er in de afgeloopen maand een tentoonstelling gehouden van pluimgedierte, en het publiek heeft met genoegen vastgesteld dat, ter gelegenheid dier tentoonstelling en van 't bezoek des Konings, al de jubelschriften op burgerwoningen en praalbogen in 't Nederlandsch waren. Ook 't gelegenheidskoor (dat, muzikaal, kort en goed was, met iets naïef frisch) was in 't Nederlandsch, zooals dat alles, overigens, behoorde in deze door en door Vlaamsche schoone gemeente.

Maar waarom waren al de opschriften in 't Fransch? Concours... Premier prix... en zoo voorts!!! En de bezoekers dier tentoonstelling zijn vooral Vlaamsche landlieden!!!

- Het getal schouwburgen, die voornemens zijn de Herbergprinses, de Vlaamsche opera van de heeren Blockx en De Tière, op te voeren, beloopt 14;

De Muntschouwburg, te Brussel, de twee schouwburgen van Antwerpen, die van Gent, Luik, Verviers, Bergen, Bordeaux, Nancy, Nantes, Angers, Béziéres, Amsterdam en Londen. 't Is een schoone bijval voor de Vlaamsche muziekschool.

- Eene schilderij van Leo Van Aken Menschelijke Ellende is in de tentoonstelling van Barcelona voor 4000 fr. verkocht. Onze beste gelukwenschen aan den IIeer Van Aken, een onzer verdienstelijke kunstenaars.

- Door de dagbladen vernamen we dat eene milliardrijke Amerikaansche dame het plan opgevat heeft, in haar land modelgasthuizen te bouwen en dat ze voornemens zou zijn een grooten prijskamp uit te schrijven tusschen de bouwmeesters van Europa voor het vervaardigen van plans voor dergelijke liefdadige gestichten.

Men voegt er bij, dat zij zich daarvoor zou gewend hebben tot het College van Burgemeester en Schepenen van Antwerpen, om het over dit ontwerp te raadplegen.

Zij zou, zegt men, den zetel van den prijskamp, waarvoor zij aanzienlijke sommen uitlooft - er wordt gesproken van honderden duizenden franks - willen vestigen te Antwerpen en de jury samenstellen uit Belgen.

Is dit feit echt, en ik hoop van ja, dan strekt het tot eer aan onze kunstlievende Vlaamsche stad Antwerpen.

- Paul Gilson, onze knappe toondichter, heeft den heer Karel Van Walle, bestuurder van de Nederlandsche Opera van Antwerpen, laten weten dat hij aan een Vlaamsch zangspel, op tekst van den heer Du Catillon, bezig is en daarmee tegen October zal klaar zijn, zoodat de eerste opvoering omtrent nieuwjaar zal plaats hebben.

- De Provincieraad van Oost-Vlaanderen heeft een wensch uitgebracht ten voordeele van het gebruik van het Nederlandsch voor de krijgsrechtbanken.

- Ook M. Vandepeereboom, minister van Spoorwegen, Posterijen, enz., heeft aan zijne beambten laten weten dat voortaan alles wat van zijn departement uitgaat, tweetallig moet zijn, alle opschriften of aanwijzingen van Postbureelen, Stations enz. insgelijks, met voorrang voor het Nederlandsch in de Vlaamsche provinciën, het arrondissement Brussel inbegrepen.

Deze beide ministers verdienen dan ook den dank der Vlamingen, iets wat wel het geval niet zal zijn met de Bestendige Afvaardiging van West-Vlaanderen, wier besluiten allen in het Fransch afgekondigd worden.

- De Belgische en vooral de Antwerpsche turners die zich naar de turnfeesten van Hamburg begaven, werden overal met geestdrift begroet om hunne flinke houding en uitrusting. Er waren 1200 maatschappijen, waaronder afvaardigingen uit Brazilië, Chili, de Vereenigde Staten, Engeland, Oostenrijk, België, Italië enz. De Antwerpenaars waren aan het hoofd van den reusachtigen stoet. Bloemen werden hun en de andere Belgen toegeworpen van uit de vensters en het ‘Leven de Belgen!’ klonk overal. Op de muziek van Peter Benoit, gespeeld door twee muziekkorpsen, werden de stokoefeningen, samengesteld door L. Parcus van den Gymnastischen Volkskring, onder de daverendste toejuichingen uitgevoerd. De geestdrift vermeerderde nog toen door de Antwerpenaars het lied Groet aan Hamburg, woorden van M.J.N. Cuperus, werd aangeheven.

- Het gezelschap van het Nederlandsch Tooneel van Antwerpen, heeft te Amsterdam veel bijval behaald met het tooneelstuk Cyrano de Bergerac, van Edm. Rostand, vertaald door Antoon Moortgaat van Antwerpen. Volgens verschillende berichten moet de Heer Moortgat hier een knappe vertaling geleverd hebben.

- Uit Munchen wordt gemeld dat de prins-regent Luitpold van Beieren voor zijne private galerij van schilderijen het prachtig doek van Frans Courtens, De Geiten, heeft aangekocht.

Dit doek werd zeer opgemerkt door de deskundigen in de tentoonstelling van Courten's werken voor eenige maanden.

Ons duukt dat de regeering en de Belgische liefhebbers de beste werken van den Dendermondschen meester den weg naar den vreemde laten nemen.

- De Keizerlijke Academie van Kunsten en Wetenschappen te Berlijn heeft aan haar buitenlandsch medelid, den Vlaamschen meester Gevaert, eeu adres van adres van gelukwensching gestuurd, ter gelegenheid van zijnen 70ⁿ verjoardag.

O.