Nederlandsch Zuidafrikaansche Vereeniging.
De Nederl. Z.A.V. heeft aan haar leden het verslag gezonden over den toestand gedurende het boekjaar 1897-98.
Op 1 Mei 1897 bedroeg het aantal leden 1797; 63 nieuwe leden traden toe; door overlijden en bedanken vielen 195 leden van de lijst, zoodat het ledental thans nog in 1665. Het is te betreuren, dat het ledental in plaats van toe te nemen, zooals dit het geval was na den Jameson sluiptocht, onder den drang van opwellende sympathie en bewondering voor de Boeren, thans weer aan 't dalen is. Met genoegen zagen we, dat het ledental in Zuid-Nederland van 7 tot 10 gestegen is. Toch is dit aantal beschamend klein, wanneer men in aanmerking neemt, de onschatbare diensten door de N.Z.A.V. jaar in jaar uit bewezen aan de instandhouding van de zelfstandigheid van onzen stam in Zuid-Afrika. Geen Vlaming, voor wien het betalen van een bijdrage van 6 fr. 's jaars, boven hetgeen hij reeds voor zijn eigen taalstrijd uitgeeft, een bezwaar is, mocht nalaten lid te worden van deze Vereeniging. Het verslag levert het bewijs dat de N.Z.A.V. door haar doelmatige werkzaamheid ten volle den steun verdient, van wie hem verleenen kan. We kunnen uit dat verslag, uit plaatsgebrek, maar enkele feiten aanhalen. Wie een ex. zou verlangen, zullen we er gaarne een toezenden, in de hoop, dat kennisneming er van tot toetreding moge doen besluiten, in welk geval men zich daarvoor tot ons kan wenden.
De Vereeniging zond, tegen betaling van de helft van den handelsprijs, boeken uit voor acht bibliotheken: Pretoria (2), Vrijheid, Zeerust, Z.A.R., Vredefort, O.V.; Calitzdorp, Burgersdorp, Stellenbosch, K.K. De uitgaven hiervoor beliepen f 1122,25 tegen f 966,875 in het vorige jaar.
Ze deed een nieuwe uitgave van Aitton's Geschiedenis van Zuid-Afrika het licht zien.
Ze heeft, door het toezeggen van een bijdrage van f 4000 medegewerkt tot het bijeenbrengen van een studiekapitaal, waarmede een Nederl. rechtsgeleerde gedurende ten minste vijf jaren, in staat zal kunnen gesteld worden om een onderzoek te doen naar de ontwikkeling welke het Romeinsch-Hollandsche recht gedurende den loop van deze eeuw in Z.A. heeft ondergaan. Het Taalfonds stelde f 5000 beschikbaar tot het tot stand brengen van dat Fonds tot het verkrijgen en verspreiden van kennis omtrent het in Zuid-Afrika heerschende recht, had ook het Provinciaal Utretsch Genootschap f 4000 beschikbaar gesteld en hadden andere vereenigingen bijgedragen. Een jong Nederlandsch rechtsgeleerde, Dr. C.J.M. Wilde, werd bereid gevonden om gedurende de eerstvolgende vijf jaren zijn krachten uitsluitend te wijten aan de verwezenlijking van het doel van de sticbting, en zal, na een verblijf te Londen, waar hij zich vertrouwd maakt met de dogmatiek van het Eng. recht, zich naar Z.A. begeven.
Tot een bedrag van f 1000 werden prijzen (bestaande uit verguld zilveren, zilveren, bronzen medailles en boekwerken) uitgeloofd aan leerlingen in de Z.A.R., die bij den jaarlijkschen schoolwedstrijd nitmuntten in de Nederlandsche taal. De verguld zilveren medaille werd behaald door Suzanna E. Hutchinson van de Nieuwe Republiekschool te Vrijheid, de zilveren medaille door Petrus J. Steenkamp van de dorpsschool ter Ermelo en de bronzen medaille door Theodora De Waal van de Spes-Bonaschool te Braamfontein. De boekwerken werden voor de helft verdeeld onder de twintig volgende overwinnaars; schoolinspecteurs zullen over de andere helft beschikken tot uitreiking aan andere leerlingen, die daarvoor in aanmerking komen.
Het Informatie-bureau verstrekte inlichtingen betrekkelijk uitwijking naar Z.A. aan 472 personen. Door bemiddeling v.d. Vereeniging vertrokken 13 personen naar Zuid-Afrika; 15 andere personen vertrokken buiten tusschenkomst van de Vereeniging, na eerst bij haar inlichtingen ingewonnen te hebben; 12 vrouwelijke dienstboden gingen eveneens uit. De N.Z.A.S.M. heeft gedurende 1897 255 personen voor haren dienst uitgezonden; een 50-tal Nederl. onderwijzers hebben een plaats gevonden in het onderwijs van de Z.A.R.
De Voorschotbank voor Zuid-Afrika (kap. f 26.700) heeft gedurende 1897 voorschotten verstrekt aan 41 personen, die naar Z.A. uitgetrokken zijn, tot een bedrag van f 19,515.
Het Studiefonds voor Zuidafrikaansche Studenten verleende aan M. Malherbe en N.J. Smit een beurs van f 720 voor ieder.
Betrekkelijk onze Vereeniging bevat het verslag het volgende: