Nederlandse historische bronnen 10

9

Rome, 14 juli 1519

Swager, Ghy toent wel dat ghij wenich op my acht, want op die brieven ic u schreef den XVIIsten Merte ende den VIsten Aprille, oick den VIIIsten desselven Aprille, ende gelijck dessgelijcken den VIIIsten in Meye, doen ick mynder suster sandt 3 pondt sofferaenen, ende dair nae noch twee andere brieven gesonden, en hebt ghy my nyet geantwordt, hoewel ick weet ghy die brieven ontfaen hebt⁵⁸. Het donct my groet ondancberheyt ende ghij en hebbes gheen eer, doch ic sal geerne patientie hebben. Ic seynde u III brieven wederom te gheven uwer suster met eenen croen Venetiaen aen uwen eerbaren neven gesonden, die welke men seydt tot Napels dient⁵⁹. Got geve dat hy wel doen. Heb ick hem te Romen, hy moste penitentie doen voir die góede werken hy bedreven heeft yn mynen huyse. Maect dat u suster betaile ducaten negen van cleydere die hy ontdragen heeft, anders ic en sal van u nyet te vreeden syn. Ick en weet wat volcks ghy my schict. Uyt onsen hoeck plegen eens goede dienairs te spruyten, dan my donct dat alle gebroeken potten syn, Got betert.

Item ic schreeff u die maent voirleeden van den doot saligen Jacobs van Loemel⁶⁰, die my schaedelyck is geweest boven twee duysent ducaten by tverlies van den notariaet de Rota, twelck ic weeder gecoft hebbe ende gestelt op uwen soen Michiel. Got geve dat hy hem regeer, dat ics eer hebben mach. Aldus hebben u

58 Uit deze gegevens blijkt hoe druk de correspondentie tussen hen beiden is geweest en hoeveel brieven verloren zijn gegaan.

59 Ook deze neef heb ik niet kunnen identificeren. Hij wordt in de laatste brief nog eens genoemd onder de naam Gerard.

60 Hij was een broer van de al eerder genoemde Johan van Loemel. Nog enkele dragers van die naam behoorden tot de kennissenkring van Van Enckenvoirt en waren in Rome werkzaam.

[p. 22]

twee soenen in gereeden gelde op hen leven boven achtduysent gulden Brabants. Waer om ghij sult toe syen dat sy hen wijsslyken guberneeren ende nyet droncken en dryncken. Ende bestelt tot Johan van Moertsel⁶¹, eest dat noch nyet en is geschiet, twelffhondert gulden Brabants. Ende off my Got die gratie gave met onsen nyeuwen keyser, dat ic oirloff creech als ick hoep te hebben om te lande te coemen, soe mocht ick wel enich van desen offitien oft by aventueren al beyde vercoopen. Onse heylige vader der paus heeft Michiel notarium gemaect, soe en eest van geenen noede dat ghy hem doet maeken notarium⁶². Soe doet hen albeyde my procuratoer maeken ende Philippum van Ophem, dat wanneer my gelieve sal, ick die offitien notariaten vercoepen mach ende dat sy beyde bekennen met mynen gelde die gecoft te syn. Ende dit sult ghy doen geschieden in presentie van meester Johan van Loemel, archidiaken die hem des verstaet.

Ghy sult u doen betaelen van den capitel tot Thoren die pensioen van vijfftyen gouden gulden in goude van wegen der pensien sy my schuldich syn⁶³ ende vervallen is desen voirleden Sunt Johansmisse, ende gheeft hen quitantie. Ick heb genoich verstaen dat heer Gerardt Naets in myn huys getoegen is. Got geve dat hyt te recht guberneere.

Ghy sult op het cleet saligen ons oems heer Segers op beyde die syden doen sticken onse wapenen metten prothonotaris hoet⁶⁴, ende op die andere plaetsen van den selven cleet sult ghij doen sticken den helmet gelyck dat behoirt ende gemaelt staet in onse privilegio tgeen ghij te verwaeren hebt. Ghij sult uwen twee soenen seggen dat ic wil dat sy beyde studeren in utroque jure ende dat sy gheen tijt en verliesen. Anders ic sal van hen nyet te vreeden syn.

Als van den erffgenaemen heer Jacops Essch saligen doet daer mede, gelyck dat behoert, in der waerheyt ic en begeer van den synen nyet eenen pennynck. Liever heb ick dat se van den mynen hebben dan ick van den hennen. Ick en heb noch van syne heren gheen brieven ontfaen, ende wanneer hy my schryven sal, weerde ict geheel tot u ende den heren van den capitel remitteeren, die welken u oeck een pensie van 4 gulden betaelen sullen.

Item ic hebbe ontfaen een cedule voir den preekeren ende die Baseldonck. My en donct nyet geraeden, gelyck ic laets schreeff, dat sy hen vryheyt verliesen, doch sy moegen doen tgeen hen gelieven sal. Ic wil hen gheerne helpen dairt yn mynder macht sal syn.

Item ic heb genoich verstaen tgeen dat schrijft mr. Wolfardt Medemblick⁶⁵ aengaende die provende tot Sunt Johans tot Uyttricht. Het capitel heeft Michiel

61 Verder onbekend.

62 Hij was vermoedelijk toen al als notaris in Rome werkzaam.

63 In een document van 1518 wordt Van Enckenvoirt genoemd als rector van de kerk te Thorn en als lid van het kapittel aldaar; J. Habets, De archieven van het kapittel der hoogadellijke rijksabdij Thorn, I (Den Haag, 1889) lxxvii.

64 Dit wapen is te zien, met de kardinaalshoed en andere versierselen, op de hierbij geplaatste afbeelding.

65 Kanunnik en scholaster van Oudmunster te Utrecht. Hij overleed in 1522; Van Rossum, ‘Necrologium van St. Salvator’, 187.

[p. 23]

3 Tekening naar een anoniem portret van Willem van Enckenvoirt. Het bijschrift vermeldt de voornaamste beneficies van de kardinaal en enkele van zijn initiatieven. Het genoemde sterfjaar is onjuist. Hij overleed op 19 juli 1534.
Platenverzameling Provinciaal Genootschap, Den Bosch

[p. 24]

wenich gelyxs gedaen, doch u moet patientie hebben. Ic hoep het sal eens beteren.

Item ick schryve aen heer Henrick Fabri, capellaen tot Sunt Johans ten Bosch⁶⁶, dat hy met heer Matheus Rossens solde concorderen op die capelrie ten Bosch in der manieren als ick hem schryve. Eest dat hyt doet, soe ontslaet hy hem van groeten last, want dese capelrie niet recht behoert den voirs. Matheo toe, ende heer Henryck en mach die met goeder conscientie nyet besitten. Schryft my wat hij antwoerden sall.

Item oeverlanck heb ick eenen brieff ontfaen van onsen neven Johan Aertsoen⁶⁷ die my schryft eenen soen te hebben, die ter scholen gaet, ende is onderwylen tot uwen huyse. Ende soe ick uyt syn schryven verstaen, heeft hy groeten last. Want hy van onsen bloede is, ben ick te vreden dat ghij den jongen onderhout op mynen cost, gelyck dat behoert, op dat hy voirt leeren mach. Ende schryvet op myn rekenscappe ter tyt toe ick ynt lant coeme, twelck ick hoep met onsen nyeuwen coenynck van Roemen⁶⁸ balde sal geschieden. Dan sal ick van als selffs beschicken, gespaert my Godt. Die vrienden moeten met my leven van tgeen onse Here Godt verleendt heeft.

Desgelyken Goyart Aerts van Doern⁶⁹, onse neve, heeft oeck eenen soen die ter scholen gaet, ende begeert oeck hulpe. Hy is oeck van onsen bloede. Soe sult ghij oeck den selven helpen ende geven een yegelyck van desen tween soenen twe pont groet Vlaemsch oft meer, doncket u van noode, want ick moet onderwylen myn vianden voeden. Syen ick dat dese twee jongen doegen willen, ic sal yegelyck een benefitie gheven, dat sy eerlijck sullen moegen leven, ende dit sult ghij onsen neven seggen, dat sy hen soe verhalden tot goeden wercken. Hier van schryft my een antwordt, wat ghy gedaen hebt, ende oft onse nichten tot Mierle betaelt weerden. Anders ic en solde nyet te vreeden syn. Geschreven met haest uyt Romen den XIIIIsten dach Julio 1519, U broider Wilhem van Enckenvoirt, propria manu.

[P.S.]

Eer ick desen brieff gesloeten hebbe ontfynck ic een uwen brieff geschreven Antwerpen de XX. dach in Junio dair op den tijt nyet en hebbe te antwerden, dan alleen dair ghy schryft van den hoeven tot Steenberge te Mierle gelegen te coepen⁷⁰, dair ben ic wel van te vreeden. Dat geschiede van stonden aen, gelyck ic u oeck huyden geschreven hebbe, oever die banck. Soe nyet en laet ghij en coept die van stonden aen, want uyt voele redene, die ghy van my verstaen als ic te lande coeme, begeer ic die hoeve liever dan een andere. Ende gebroect u gelt, doet u leenen van Wilhem van Achele ter tyt toe dat ghy van mynen renten ontfaet, ende schryft my terstont antwordt. Hiermede syt Goede bevoilen. Geschreven als boven. Wilhem van Enckenvoirt.

66 Hij komt niet voor op de door Schutjes, Geschiedenis, IV, 203-210 gepubliceerde lijst.

67 Weer een familielid van onduidelijke signatuur.

68 Karel V.

69 Zie noot 55.

70 Zie inleiding, 6-7.

[p. 25]

Item ontfangen van Johannem Bucherum⁷¹ anno XIX den XIIIsten dach in September.

71 Verder onbekend.