|
| |
| |
| |
Herderszang op de Papiere Snykunst van Mejuffrouw Joanna Koerten,
Huisvrouw van den Heer Adriaan Blok.
DE blyde morgenstar verbleekte, en 't jeugdig groen
Kreegschaduw, door den glans en 't ligt der zonnestraalen,
En 't veld, met dauw bedekt, verbeelde een bloemfestoen,
Veel schoonder als ooit mensch, hoe kunstig, wist te malen,
Toen Melker, wel te moê, op morgenzang gestelt,
Silvander 't oude liet bragt vrolyk in gedagten,
Die op wat nieuws verliefd, zyn Boezemvriend vertelt
Van schrandre Kunstvriendin, die haar alom doet agten.
TE goeder tyd en uur ontmoet ik u, Silvander.
De blyde morgenstont vergunt ons met elkander,
Van slaafsche zorg bevryt, en niet van 't leet gedrukt,
Dat meenig knaap lyd, dien zyn minnewensch mislukt,
Te zingen, en ons vee te dryven in deez' streeken,
Daar ik weleer verlieft, met Fillis plag te spreken,
Terwyl zy violet doorvlogt met hof adoon.
Dit kampje levert gras en bloemen, frisch en schoon.
Jaagt daar uw geiten in, zy hebben niet te schroomen.
't Is wederzyts omheint met hooge abeelebomen,
Die aan de boorden staan van een kristallen vliet:
Nooit heeft de wolf het lam, met voordeel, hier bespiet;
Wy zingen hier gerust: ook is de weêrklank kragtig.
Zyt gy nog de oude deun, ons morgenliet, gedagtig,
Zoo gryp uw ruischpyp vast, en speel van liever leê,
Ik blaas op deze pyp, die 'k van een vlierboom sneê,
| |
| |
Met voordagt, om deez' dag eens regt verheugt te wezen.
Hef aan, waar van zal 't zyn? wy zongen wel voor dezen
Van zeek'ren Boksvoet, die den Zangvoogt daagde in 't velt,
Groothartig op zyn fluit, nog zongt gy van den Held
En zanger, die 't gediert deed luistren naar zyn speelen.
Verkies wat u behaagt, het zal my niet verveelen;
Of denkt gy aan de straf en weefstryd van de Maagt,
Waar naar het spinneweb den naam van Rach nog draagt,
Ik zal, vernoegt van geest, op uwe toonen letten,
En my, by deeze braak, in 't lommer nederzetten.
Neen, Melker, andre stof, noopt ons tot beurtgezang,
Al 't geen daar gy van spreekt, verveelde my voorlang;
Een zaak, meer ongemeen, zag ik met eigen oogen.
Wy zullen van de kunst, en 't nooit gehoort vermoogen
Opzingen, en 't vernuft van brave Kunstvriendin
Verheffen; want eer zal 't gevogelt van de Min,
De dartle Duif en Zwaan, in Rave of Kraay verkeeren,
Eer zal de Wolf by 't Lam het groene gras afscheeren,
En 't Veltkonyn de Fret vervolgen in het hol;
De Bruinvis eer het nat verlaten, en de Mol
Voortteelen in de kruin van hooge denneboomen,
De zilverblanke Maan neerstorten in de stroomen,
En 't Miertje zorgloos zyn, de Koekoek de oude zang
Vergeeten, 't Pluimgediert, gewillig buiten dwang,
Stilzwygen, en eer 't gras de groene Sprinkhaan eeten,
Eer ik haar schrandre geest een Kunstschaar zal vergeten.
Wat werkt zy met die Schaar, die gy zoo kunstryk noemt?
Zy schept een Boom, en Plant, en allerlei Gebloemt,
Maakt Scheepen van papier, zoo kunstig, dat geen menschen
Hoe afgeregt ter scheep, 't volmaakter kunnen wenschen.
Zy maakt en Huis, en Hof, stelt Herders by het vee,
| |
| |
Bootst zelfons Lantschap na, en maakt, door snee op snee,
Dat ieder zweeren zou de boomen te zien groeyen.
Hier quam in vroeger tyt, een Vroomaart zig bemoeyen
Met Saters uit het bosch te dryven, en 't verstant
Van 't domme volk, te lang door schaduwen vermant,
Te redden, van hun waan en ydle herssenbeelden,
Die, al voor eeuwen lang, verstandigen verveelden.
Dien Vroomaart wist zy ook, door 't knippen van haar schaar
Zoo af te beelden, dat de domste mensch hem klaar
Zou kennen aan 't gelaat en trekken van het wezen.
Die zelve hant deed ook twee Broeders waart geprezen,
Die eertyds Leeuwendaal, als vaders van 't gemeen,
Regeerden, met veel trouw, na dat zy afgestreên,
Door lantbezorging, 't ligt en 't leeven moesten derven,
En, door de woede van de ondankb'ren, deerlyk sterven,
Herleven, door haar kunst, by al wat waarheid mint.
Sneeuwitten Zielen, die om hoog de haat verwint,
Wy zien, dog veel te laat dat gy onnozel sneefde,
De Nyt, die 't niet verdroeg, dat gy zoo roemryk leefde,
Kan Kunstvriendin geensins beletten aan papier
Te geven zulk een kragt en gadeloozen zwier,
Waar in elk uw verstant en deugden nog kan merken.
Vaart voort, Silvander, van zoo wonderlyken werken
Te zingen, gy verbaast uw Melker, door 't geluit
Van uw bekoorlyk lied en gadelooze fluit.
Laast zag ik aan den want van haren Schaapstal hangen
Een Aanzigt, daar wat groots in uitblonk, mond en wangen,
Op 't doorkurven blad, gewrogt door de eed'le Schaar,
Dwong myn nieuwsgierigheid tot vragen, schoon ik klaar
Kon merken dat het stuk een magtig knaap verbeelde,
Wie 't was daar zoo veel groots en schoon in 't wezen speelde?
Het antwoort was, 't is hy, die 't ongeloovig Rot,
't Welk 't heilig Martelampt van zielheil nog bespot,
Omtrent tien jaar geleên, kloekmoedig palen stelden,
| |
| |
En indrong, met zyn volk, in woeste, naare velden,
Daar eertyds Naso wiert gebannen, ver van huis,
En 't schrander brein versleet by 't zedenloos gespuis,
Beklagende vergeef zyn al te droeve dagen,
En 't geen in vroeger tyd zyn dartlende oogen zagen;
Dit schoon Papiergelaat, was zoo volmaakt verbeelt,
Dat al die 't ziet, nog zegt: de bruine wenkbraauw speelt,
En trekt al heen en weer, de oogappelen verschieten
En roeren zig, zoo 't schynt. Mogt gy de gunst genieten,
Myn Melker, van haar kunst met eigen oog te zien,
Gy zaagt u ziende blind, en zoud van zelf misschien
Den Raatsman van ons Hoef ontdekken, die de knaapen
Met goeden raad verzorgt, en hun onnoosle schaapen
Van ongemak verlost, als 't grazen hen verveelt:
Ik meen dien ouden, die weleer u heeft bedeelt
Met heilzaam tegengift, als ziekte u deerlyk drukte.
My heugt nog wel van Frank, als hy groen koolmoes plukte,
Voor hem en zyn gezin, daar akonyt in kwam,
Die al de heilzaamheid van 't ander kruit benam,
En meest hen allen in 't gevaar van 't leven stelden:
Geen herder in al 't vlek, of de omgelegen velden,
Had middel om het quaat te stuiten in den loop;
Al 't dorp was op de been, en Frank heel buiten hoop
Van ooit gelyk voorheen, weêr by 't gemaai te wezen,
Had oude Galles niet, wel dubbel waart geprezen.
Hem, eer de zon driemaal zyn dagreis had gedaan,
Door hulp van tegengift, van 't leger op doen staan;
Die Galles zoud gy daar, uit andren, kunnen kennen.
Haar Schaar maakt schoonder trek en zwier dan de eelste pennen
Van gans of witte zwaan, door 's schryvers hand bestiert.
Had ik uw Kunstschaar hier, zy wiert met groen versiert,
Geestryke Kunstvriendin, die wit papier het leeven,
Schoon onbeweeggelyk en roereloos, kunt geven;
Uw Kunst maakt, dat gy nooyt, schoon dood, geheel versterft,
Wie spreekt van naalt, penseel, kunstbeitel, doek, beverfd
Met allerhande kleur van bloemen, waard geprezen,
| |
| |
Die vindingen zyn oud; maar, wie zag ooit voordezen
Borduuren, Schilderen, Beelthouwen met een Schaar,
Die trekken in 't gelaat nabootst, zo fyn als haar,
En tot verbreeken schynt alleenig uitgevonden.
Veldnimfen, heft nu aan, ontsluit uw keel en monden,
Helpt Melker Kunstvriendin verheffen, boven al
Wat geestryk tovren mint. Zo lang hier in dit dal
De wyngaart met den olm, al groeyende, zal paaren;
Zoo lang ik bouwer ben, en rype koorenaaren
Voortkomen uit den gront, daar ik myn kouter dryf,
Zo lang ik boezemvriend van myn Silvander blyf,
Zal ik, van jaar tot jaar, uitroepen, by deez' boomen;
Hier wert het my vertelt, hier by deez' blanke stroomen,
Dat naarstigheid de kunst zoo ver heeft aangequeekt,
Dat elk van broos papier als van wat wonders spreekt.
Al wat haar oogen zien, weet zy, door kunst, te malen.
Dat iemant haar de Zon, met al zyn vrugtbre stralen,
Kon van naby doen zien, zy bootste 't ligt zo na,
Dat ieder zeggen zou; uw Kunstschaar, zonder ga,
Teelt wondren voor ons oog; gy doet ons speelen varen,
En weet een grooten schat van blydschap ons te baren,
Op 't enkel zien van uw doorluchtig Kunstpapier.
Laast sneed ik, heel vernoegd, met ongemeenen zwier
In eene lindeschors, vier vaarsjes, daar Lerinde,
In dien tyd al myn troost, kon veel vermaak in vinde,
Ze zyn heel kort van styl, de woorden teêr en zoet,
't Herdenken van den zin ontroert myn jeugdig bloet,
Die wensch ik dat zy wou my te gevallen snyen,
Op dat de steêjeugt zag dat herders, onder 't vryen,
Meê vaarsjes maken, tot voortzetting van hun min.
De vrek bemind zyn schat en averechts gewin;
Maar Melker zal de kunst voor altoos hoog waarderen.
Elk kent zyn vee aan 't merk, 't gevoogelt aan hun veeren,
| |
| |
De regenboog aan kleur, en 't weêrzyts bogtig end,
Maar schrandre Kunstvriendin wort, door haar Schaar, gekent;
Want al wat digten kan, heeft van haar lof gezongen.
De snelgevlerkte Faam, door wolk en lugt gedrongen,
Vertelden van haar kunst. De geelen Afrikaan,
De koude Moscoviet, en Ooster Indiaan,
Weet, met verwondering, van Kunstvriendin te spreken.
Silvander, 'k zie Klimeen by gintsche groene streeken;
Verhaal haar dat gy zaagt deze onwaardeerbre kunst;
Wy staan, is my gezegt, al diep in hare gunst,
Zy zal ons, met een deun, een morgenliet bedanken.
Zoo zy opzingen wil, zal ik nog andre klanken,
Zoo schoon als ge immer hoorde, op deez' myn ruischpyp slaan:
Kom, Melker, ik ben bereit haar in 't gemoet te gaan.
Zoo zy haar stem verheft, zal 't veld met open ooren,
Tot roem van Kunstvriendin, bekoorlyk zingen hooren.
|
|
Auteursrechtvrij