|
| |
| |
| |
Kroniek.
Binnen kort zal verschijnen: De Hagelander, tijdschrift, toegewijd aan de herovering en het behoud van ‘Eigen taal en eigen zeden’ en aan de verheerlijking van het Hageland. Men teekent in bij Karel Peeters, drukker, Groote Markt, Leuven. Prijs per jaargang: een frank.
***
Verschenen: Verzameling der meest voorkomende moeielijkheden, galliscismen en germanismen in onze taal. Bijdragen tot taal- en stijlzuivering, door J. Muijldermans. Te bekomen in den boekhandel Raym. Van Velsen. Mechelen. Het boek bevat veel goede en nuttige wenken, maar het is partijdig: het doet aan catholiek purisme en clericale critiek.
***
Te Haarlem, in den boekhandel H.D. Tjeenk Willink, is verschenen: Handenarbeid in theorie en practijk, door H.M. Sluijter D.Jz., leeraar aan de kweekschool voor onderwijzers en onderwijzeressen te Amsterdam, met 45 kartonoefeningen, 45 houtmodellen en 250 in den tekst gedrukte afbeeldingen.
***
De beroemde Russische schrijver Tolstoï heeft zijn vroeger aangekondigd werk over de sociale quaestie thans voltooid. Het boek, dat getiteld is ‘God in den mensch,’ moet eene socialistische of communistische strekking hebben. Het wordt al in het Engelsch vertaald.
***
Als lid der Koninklijke Vlaamsche Academie is, in vervanging van den heer Vander Haeghen (eerelid) de heer Karel De Flou benoemd.
***
Bij den uitgever Misset te Doetinchem zal een groot episch
| |
| |
gedicht, Niobe, verschijnen, door dr. Edw. B. Koster, van wien vroeger een bundel gedichten en verscheidene opstellen, in tijdschriften verschenen, de aandacht trokken.
***
De Fransche dichter Achille Millien werkt aan eenen bundel vertalingen uit de werken van een veertigtal Vlaamsche dichters.
Bij Flammarion, te Parijs, is eene Fransche vertaling van Conscience's Duivel uit het Slangenbosch, door Victor Lagye van de pers gekomen, terwijl de heer Leop. Sudre, leeraar aan het college Stanislas te Parijs, een werk, getiteld: Over den oorsprong van Beinaert de Vos, in het licht gezonden heeft.
***
Ziehier de opgave der verschillende prijsvragen, die door de Academie in hare vergadering van 16n dezer voor 1895 werden uitgeschreven:
| I. Oud Germaansche taalkunde. - Men vraagt eene Oud-Nederfrankische grammatica (klank- en vormleer) naar het voorbeeld der Sammlung kurzer Grammatiken Altgermanischer Dialekte. |
| II. Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - Er wordt gevraagd eene opgave van bewijsplaatsen uit de gedrukte of ongedrukte geschriften of uit gewestspraken voor elk der woorden door Kiliaan als Vetus Flandricum (Oudvlaamsch) aangeteekend. |
| III. Nieuwere taalstudie. - Eene zoo volledig mogelijke lijst van de verwerpelijke neologismen, die heden in de Nederlandsche taal gebruikt worden, met aanwijzing van hunnen oorsprong en hunne onnauwkeurigheid, alsmede van de juiste Nederlandsche woorden, uitdrukkingen of zegswijzen. |
| IV. De geschiedenis der Nederlandsche drukpers (dag- en weekbladen en tijdschriften) in Vlaamsch-België, haar invloed op de taal- en letterkunde, alsmede op de zeden en de ontwikkeling van ons volk. |
Buitengewone wedstrijd. - Men vraagt een volksboek over de geschiedenis van België van 1792 tot 1814.
***
Te Jumet werd door den Orpheon Jumetois een groot concert voor koorzang ingericht, met de medewerking van een viertal kringen uit den omtrek. Daar werd door eene koormassa van 350 dames, heeren en kinderen met volle begeleiding de Artevelde-cantate van Meester F.A. Gevaert uitgevoerd. Men spreekt met den meesten lof over de uitvoering.
Te Oostende werd door de leerlingen der Muziekschool onder
| |
| |
leiding van L. Rinskopf de kindercantate De Wereld in! van Peter Benoit uitgevoerd.
***
Dat de vrouwenbeweging vooruitgang maakt, zal wel niemand betwisten. Een nieuw bewijs ervan vinden wij in het feit dat vóor een jaar ongeveer te Brussel La Ligue werd gesticht met zijn driemaandelijksch tijdschrift, ‘l'organe du droit des femmes’, en vóor kort in Nederland, Evolutie, weekblad voor de vrouw, het licht zag. In het voorbericht van die vrouwenemancipatie-krant, zegt de redactie o.a.: ‘Het wil ons voorkomen, dat menige onrechtvaardigheid in het sociale leven niet zou zijn ontstaan, menige botsing zou zijn voorkomen, indien de vrouw meer meegeleefd had in den grooten strijd des levens en beter op de hoogte was van de samenstelling der maatschappij, waarvan zij de helft uitmaakt.’
In het eerste nummer komt een artikel voor, getiteld ‘Niet vrouwenrecht maar menschenrecht’, waarin de heer D. de Clercq protest aanteekent tegen het egoïsme der mannen, die alle politieke rechten aan de vrouw onthouden, en haar versteken houden van de gemakkelijkste en best bezoldigde ambten. ‘Steenbikken en sjouwen, als lastdier dienst doen, werken in fabrieken enz., zijn baantjes die voor het zwakke geslacht niet verboden zijn. Maar advocaat, rechter, minister, afgevaardigde, dominé, ambtenaar op gemeentelijke, provinciale of rijksbureaux, zie, deze en dergelijke betrekkingen zijn voor het sterke geslacht bewaard. Zou men niet zeggen dat “logika” een onbekend artikel was?’
***
Vóor korten tijd verscheen: Étude historique sur les Professions accessibles aux Femmes, par Jeanne Chauvin, docteur en Droit, licencié en Lettres, lauréat de la Faculté de Droit de Paris. Vooral het historisch gedeelte schijnt uitstekend behandeld te zijn.
***
De Flandre Libérale gaf een uitvoerig artikel over onzen confrater Pieter Geircgat, waarin hem, als mensch en als schrijver, eene welverdiende hulde wordt gebracht. Dit bij gelegenheid van zijn aftreden als hoofdopsteller der Gazette van Gent. Als dusdanig wordt hij vervangen door den heer Jozef Van Hoorde, tot heden mede-opsteller van dit blad; in de plaats van laatstgenoemde komt nu de heer Verschueren, van het Volksblad.
Wij wenschen vriend Geiregat nog lange jaren behagelijke rust met pozen van uit- of inspanning op letterkundig gebied.
| |
| |
***
Verschenen: Idealen, gedicht, voorgedragen in openbare zitting der Vlaamsche Academie (22n Juni 11.) door Dr. Amand De Vos (Wazenaer). - Gent, A. Siffer, 1893.
***
In Amerika verschijnen 42 Nederlandsche dagbladen; in Zuid-Afrika 175 en in Oost-Indië 229.
***
De dichter Nicolaas Beets, die op 13 September zijn negenen-zeventigsten verjaardag mocht vieren ontving bij die gelegenheid het handschrift der volledige hoogduitsche vertaling van Hildebrand's Camera Obscura, van de hand van mevrouw Lina Scheider, aan wier begaafde pen de Nederlandsche letterkunde reeds zoo veel verplicht is.
***
Vóor kort verscheen een tweede druk van R.A. Van Sandick's Leed en Lief uit Bantam, waarvan het laatste hoofdstuk, de Havelaarszaak, the great attraction uitmaakt.
***
Van Hendrik Ibsen werd vertaald: De steunpilaren van de maatschappij. Tooneelspel in vier bedrijven. Door F. Kapteyn, ƒ 0,60.
***
De tweede druk van Mijn vertelselboek heeft het licht gezien. Het is een ‘keur van nieuwe oorspronkelijke vertellingen van de beste auteurs, voor school en huis. Bijeenbracht door Johanna Van Woude.’ 2dln. ƒ 2,50.
***
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op de Bibliotheek van Nederlandsche Letteren, die thans bij den uitgever Ad. Hoste, het licht ziet. Een korte levensschets gaal ieder deeltje, dat slechts 25 centiemen kost, vooraf. De bestuurder is de heer Pol De Mout. Laatst verschenen: Een Zieltje van Louis Couperus, wiens hoofdwerk, Eline Vere, zulken opgang heeft gemaakt, en Sonetten en Liederen van P.C. Hooft, een der grootste lyrische dichters uit de 17e eeuw.
***
Verschenen: Eigen heerd is goud weerd, uitgegeven door den Kring van sociale studie van Gent, voorgedragen door Em. Tibbaut. - Gent, drukkerij Het Volk, Oudburg, 32.
| |
| |
***
Binnen kort ziet de zevende bundel van Multatuli's Brieven het licht. Hij is getiteld: Multaluli-Busken Huet.
***
Men weet, dat Peter Benoit het plan heeft opgevat om kleine opera's te maken, die zonder groot orkest of zware kosten kunnen opgevoerd worden, ook buiten de eigenlijke operaschouwburgen.
Zijn eerste gewrocht op dat gebied heet Het Meilief. Dit landelijk zangspel zal voor het eerst te Iseghem (West-Vlaanderen) op 22 en 23 October ten tooneele gebracht worden.
De bekende orkestbestuurder der Vlaamsche opera te Antwerpen, de heer Edward Keurvels, is met de leiding der repetities gelast.
***
De heer J.A. Wijnne, rustend hoogleeraar der ütrechtsche Universiteit, heeft een nieuw historisch werk in 't licht gezonden: Binnenlandsche geschiedenis van Frankrijk gedurende de middeleeuwen. (Grondtrekken, bronnen, latere geschriften.)
***
Het tweede deel van de Acta der provinciale en particuliere Synoden in de Noordelijke Nederlanden (1572-1620), uitgegeven door Prof. J. Reitsma Van Groningen en Dr. Van Veen, is dezer dagen verschenen en bevat stukken over Noord- en Zuid-Holland.
Voor de geschiedenis van het ontstaan en de vestiging der Protestantsche Kerk in Noord-Nederland is deze uitgave zeer belangrijk.
***
Jean Thorel gaf, in het laatste nr van de Revue de deux Mondes, een afbrekende recensie van het standaardwerk van Georg Brandes: Die Litteratur des neunzehnten Jahrhunderts in ihren Hauptströmungen dargestelt. Het werk verscheen te Leipzig van 1882-92.
***
Men meldt, dat een componist van Antwerpen zich gelast heeft met muziek te maken op den Vlaamschen tekst van Cassandra, de bekroonde kantate van den heer Isidoor Albert, en dat de heer Gilson, de bekende toondichter van Brussel, de Fransche vertaling, door den heer Antheunis bewerkt, in muziek zal stellen.
| |
| |
***
Aan de Leuvensche hoogeschool worden leergangen van Germaansche philologie ingericht. De heeren proff. Colinet en Alberdingk Thijm zullen er doceeren, evenals de heeren Lecoutere, Dr in classieke philologie, en Bang, een Engelschman.
Zullen die heeren allen het Nederlandsch zóo machtig zijn, dat die taal als voertaal van hun onderwijs kan worden gebruikt?
***
De Flandre Libérale gaf de volgende beoordeeling van het onlangs verschenen werk van den heer Roger de Goey, getiteld Hendrik Lovendale, drama in 5 bedrijven:
‘Wij rekenen den heer Roger de Goey, alhoewel hij proza schrijft, onder de “auteurs téméraires”, waarvan Boileau gewaagt in den aanvang van zijn Art Poétique.
Dit drama is een comble.
De opdracht: Aan alle priester- en papenhaters vriendelijk toegewijd' is op zijn best genomen naïef.
Het plan is... afwezig.
De handeling is nul.
De personages zijn onmogelijk.
De taal is een soort van compromis tusschen de ware Nederlandsche taal en onze Vlaamsche dialecten.
Kortom, het drama van den heer de Goey schijnt ons geen succes te wezen.’
't Is krachtig en kras gezegd, maar ten volle waar.
***
De jongste aflevering der Mannen van Beteekenis handelt over Max Rooses. Het artikel is van den heer Jef van de Venne te Antwerpen.
***
Verschenen:
| 1. | Spreekwoorden en Spreekwoordelijke Uitdrukkingen der Romeinen, door Dr J.F.L. Montijn, ƒ 1.90. |
| 2. | Inleiding tot de systematiek der Phanerogamen, door Dr J.C. Koningsberger, ƒ 0.90. |
| 3. | Het aandeel van den Staat in de Verzorging der Armen, door Mr H. Smissaert, ƒ 2. |
***
Belangrijke bescheiden omtrent de geschiedenis van het einde der middeleeuwen, het tijdvak van keizer Sigismond (1366-1437) zullen door dr. W. Altmann, custos aan de bibliotheek en privaatleeraar te Greifswald, voor de eerste maal compleet
| |
| |
worden uitgegeven. Het zijn Eberhard van Windeeke's Denkwürdigkeiten over dat tijdvak.
***
Te Rome zal in November geopend worden eene ‘academie’ voor het nasporen van volkssagen en volksliederen van Italiaanschen bodem. Dit is de eerste stap die in die richting in Italië wordt gedaan. Professor A de Gubernatis heeft zich aan het hoofd der beweging gesteld, en Koningin Margaretha heeft zich onmiddellijk bereid verklaard een werkzaam aandeel in dit streven te nemen. De academie zal een tijdschrift in het licht geven, en de verzamelde en opgeteekende zeldzame stukken in druk doen verschijnen.
***
Dezer dagen verscheen het tweede stuk van het eerste deel der Geschiedenis van den godsdienst in de oudheid tot op Alexander den Groote door Prof. C.P. Tiele van Leiden.
De schrijver behoort tot die keurbende geleerden van Europeeschen naam, die te Leiden de geschiedenis der godsdiensten beoefenen en te recht ‘de Leidsche school’ worden genoemd. De namen van Dozy, Kuenen, Kern, A. Pierson, Rouwenhoff, Acquoy, Oort en anderen staan in de geleerde wereld hoog aangeschreven met dien van Prof. Tiele zelven.
Dezes laatsten werk geeft eene grondige studie over den godsdienst in Egypte, in Babylonië en Assyrië, in Voor-Azië o.a., in Fenicië en bij de Israëlieten.
De bibliografische aanteekeningen, die dat boekdeel van 410 blz. besluiten, verhoogen er nog de waarde van.
***
De Historische Bladen van den Amsterdamschen hoogleeraar Jorissen werden na zijn overlijden verzameld en uitgegeven onder toezicht van zijnen vriend en ambtgenoot Prof. J.C. Matthes.
Sedert 1891 zagen vijf deelen achtereenvolgens het licht en beleefden reeds eenen tweeden druk.
Nu ligt een zesde en laatste bundel voor ons, die voor de voorgaande niet moet onderdoen.
Het bevat twee uitgebreide historische studieën: Lord Chesterfield en de Republiek der Vereenigde Nederlanden en
| |
| |
De ondergang van het koninkrijk Holland. Daarin behandelt de uitstekende geschiedschrijver het tijdvak van verval der eens zoo bloeiende en machtige Noordnederlandsche Republiek en het niet minder hachelijk tijdvak der Fransche overheersching in Noord-Nederland.
Voor Belgische lezers vooral, die in den regel zoo goed als niets weten over de geschiedenis onzer Moorderbroeders gedurende die dagen van nationalen achteruitgang en vernedering, is het frisch en flink boek van Jorissen bijzonder welkom.
***
De uitgevers van Holkema en Warendorf te Amsterdam geven eene goedkoope reeks kleine novellen uit onder den titel van Warendorf's novellen Bibliotheek.
Ieder deeltje beslaat een 50 tal bladzijden en kost insgelijks 25 centiemen.
Vier-en-veertig nummers zijn reeds verschenen, bevattende novellen van Johan Gram, Justus van Maurik, Huf van Buren en meer andere Noord-Nederlandsche schrijvers. Ook vertalingen uit het Engelsch, het Duitsch en het Deensch komen er in voor.
Tot hiertoe zijn er slechts twee novellen van Zuid-Nederlandsche schrijvers verschenen: De troon van Engeland door Mej. Virginie Loveling en Het huwelijk van neef Perseijn door den heer Cyriel Buysse.
***
Verschenen en ontvangen: Le Problème de la Représentation proportionnelle résolu, door Victor Van de Walle. Eigenlijk het ‘verbeterd’ systema, van hetgeen door dezen schrijver in ons blad het eerst werd ontwikkeld. - Victor Heyman, Mechelen, 1893.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd