| |
| |
| |
Kroniek.
De Jury, die namens de Koninklijke Academie van Brussel, gelast is met het toekennen der prijzen De Keyn (volksboeken over het lager onderwijs), heeft dit jaar de volgende drie werken bekroond:
1o Zwarte Willem en andere vertellingen, door den heer Alexis Callant, onderwijzer te Gent;
2o Wonderen uit het Plantenrijk, door den heer A. De Cock, onderwijzer te Denderleeuw;
3o Le modelage scolaire, door de heeren Stepman en Calozet, beide te Brussel.
***
De zesde druk is verschenen van Calisch' woordenboeken: Engelsch-Nederl., Hoogduitsch-Nederl. en Fransch-Nederl., en omgekeerd. Ieder kost geb. ƒ 2,50. Voor ƒ 6.75 heeft men Calisch' woordenboeken voor de 4 talen in een linnen kastje.
***
Er is te Parijs een vertaling van Goethe's Faust verschenen, zoo goed en bijna letterlijk getrouw, terwijl ook de vorm bijna onveranderd behouden is, dat de Duitsche bladen hun onverdeelde bewondering er voor over hebben. De heer François Sabatier, die een jaar geleden stierf, had er twintig jaren van zijn leven aan besteed en besloot eerst toen hij zijn einde voelde naderen, bij testament de uitgave van zijne daad van piëteit toe te staan. Sabatier beschouwde den Faust als het verhevenste dichtwerk der nieuwere tijden. De vertaling was reeds in 1881 voltooid. Er is tegelijk een luxe-uitgaaf van verschenen aan fr. 7,50, en een goedkoope aan fr. 3,30, waar de oorspronkelijke en de Fransche tekst tegenover elkaar gedrukt zijn.
| |
| |
***
Eugen Wolff gaf voor korten tijd een twaalftal Brieven van Heinrich Heine aan Hein rich Laute uit. Deze uitgaaf vult de Heine-correspondentie aan, door Strodtmann, Karpeles en Van Embden openbaar gemaakt.
***
Verschenen: Aphorismen uit Vondel's Werken, saamgelezen door P.-H. Van Moerkerken. Prijs ƒ 0.90.
***
Een nieuw deeltje van Vondel, Unger uitgaaf, heeft het licht gezien. Het bevat: Noak - Feniciaensche - Herkules in Trachin - Ovidius Herscheppingen.
***
Verschenen: Uitgaven van het Dadvidsfonds. Nr 82. Het Water, door J.-B. Martens, kanunnik, 1893.
Dit boek handelt over een waterdroppel, de wateren des hemels, waar de damp der lucht boven den regen nog aanleiding toe geeft, het water op en in den grond, de zee bij het land vergeleken, waarom zoo machtig veel water over den aardbol, beweging der zeewateren, wat er in de zee al groeit en leeft, de eeuwige sneeuw, de gletschers.
Het is een aangename en daarenboven leerrijke lectuur. De taal is vloeiend, maar ontsierd door particularistische woorden en uitdrukkingen.
***
Taalverbond. - Op Donderdag 11en Mei had de jaarlijksche algemeene vergadering van het Taalverbond te Brussel plaats. Behalve eenige punten van huishoudelijk belang (verslagen, reglement, verkiezing, enz.), kwamen op de dagorde voor: University Extension (de heer dr. J. Mac Leod); Tooneelvoor-stellingen voor de schooljeugd (de heer E.H. T'Sjoen); Uitbreiding der Nederlandsche opera (dezelfde); Modernisme (de heeren J.M. Brans en Max Rooses).
***
De heer Fr. Van de Weghe, die aan de lezers van 't Nederlandsch Museum goed bekend is, heeft in het Kinkersgenootschap te Luik een paar hoofdstukken voorgelezen uit een roman waaraan hij werkt, en die, zijn wij goed ingelicht, in een der groote Nederlandsche tijdschriften zal verschijnen. De toehoorders van den jongen letterkundige hebben een genotvol avondje doorgebracht, want het werk is keurig geschreven en werd
| |
| |
met warm en aantrekkelijk gevoel voorgelezen. De schrijver kent zijn taal en weet ze te plooien tot het weergeven der fijnste schakeeringen. Het is niet te betwijfelen of zijn boek zal een gunstig onthaal vinden bij het lezend publiek in Noord en Zuid.
***
Eene der eerste uitgaven van het Willems-Fonds zal zijn een boek over Noord-Nederland door den heer A. Gittée. Het zal de Vlamingen bijzonder goed te pas komen bij het aan staande Nederlandsch Congres van Arnhem.
***
Onze stadgenoot, de heer L. Tytgadt, bestuurder der koninklijke academie van teeken-, beeldhouw- en bouwkunst onzer stad, is briefwisselend lid benoemd van den Nederlandschen Bond van professors van toekenkunst te Rotterdam.
Dezelfde onderscheiding is toegekend aan de heeren Albert De Vriendt, Victor Lagye, van Antwerpen, Rosseels, van Dendermonde, Van der Linden, van Leuven, en Drion van Luik.
***
Eene nieuwe aflevering is dezer dagen verschenen van De Geschiedenis van Nederland in onzen tijd door den heer J.A. De Bruyne (Schiedam, Odé).
Zij is geheel gewijd aan Nederlandsch Indië onder het bestuur van Duymaer van Twist en Pahuel, dat is in den tijd dat Multatuli zijn ontslag nam om naar Europa terug te keeren en zijnen Max Havelaar te schrijven.
***
Wij lezen in de Portefeuille van Amsterdam:
‘Binnen kort zal van de hand van den heer Ibsen te Kopenhagen eene Deensche vertaling van eenen der romans van Virginie Loveling het licht zien, waarop vermoedelijke vertalingen van andere grootere werken van Zuid-Nederlandsche dichters en prozaschrijvers zullen volgen.’
***
Te Rotterdam, bij den uitgever Lichtenauer, is een muziek-bundeltje verschenen, dat wij aan de liefhebbers van oude Nederlandsche toonkunst aanbevelen en waarvan hier de volledige titel volgt: Twaalf Souterliedekens uit de XVIe eeuw, Psalmen berijmd door jonkheer van Zuylen van Nyevelt, naar oude volksliederen. Naar de laatste uitgave (1613) vierstemmig bewerkt in strengen stijl voor koor, piano of orgel of eenstemmig
| |
| |
met begeleiding, door M.K. van 't Kruijs, organist der Groote Sint Laurenskerk te Rotterdam. (Prijs fr. 2,65.)
***
Gedurende zijn verbijf te Brugge, tijdens deze laatste feestdagen, heeft de Vlaamsche maëstro Peter Benoit, twee gelukkige tijdingen ontvangen, die in zijn leven zullen aangeboekt worden.
Hij heeft het nieuws vernomen, dat zijne werken eenen grootschen bijval verworven hebben in Amerika, te New-York, en terzelfdertijde een brief vanhet Institut de France, Academie van schoone kunsten, waarbij de secretaris der Academie hem aankondigt, dat deze instelling hem in zitting van 6 Mei, tot de openstaande plaats van briefwisselend lid benoemd heeft, in de afdeeling van toonzetting, ten gevolge van het overlijden van den heer Valmosa, te Madrid.
***
Dezer dagen ontvingen wij de twaalfde aflev. van K. Stallaert's Glossarium van verouderde Rechtstermen, Kunstwoorden, enz. (gaande van nootsin tot overdrach). Onnoodig nog te wijzen op de hooge waarde en het bijzonder belang van dat werk, dat het voorwerp was van uitgebreide besprekingen hier in het Volksbelang, in het Nederlandsch Museum en in den Tijdspiegel. Hopen wij dat de afleveringen elkander wat spoediger opvolgen, want de belangstellenden worden ongeduldig.
***
Er is op het Heine-gebied in Engeland niet alleen een vertaling verschenen van Heine's Familienleben (The Family Life of H. Heine, translated by C.G Leland), maar ook een degelijke vertaling van 96 Heine-liederen en andere Duitsche gedichten, getiteld: Lyrics and Ballads of Heine and other German Poets, Translated by Francis Hellman. Over beide handelde R. M' Lintock in de Academy van 29 April jl.
***
Onze lezers weten dat de Groningsche leerstoel van Engelsche philologie (door den dood van prof. Reckering Vinckers ledig geworden) tot hier toe onbezet bleef.
Vóór korte weken werd aldaar prof. Bühlbring, een Duitscher, benoemd. Hij hield zijn intreerede op 13 Mei j. l, over: Wege und Ziele der Englischen Philologie. (Groningen: Wolters, ƒ 0,65.) Zij wordt in het studentenweekblad Minerva van Leiden (nr 18 Mei 93) weergegeven. Wij nemen den laatsten volzin over:
| |
| |
‘Wij hopen dat het Prof. Bühlbring moge gelukken Nederlander te worden, zoodat we vergeten, dat het de Regeering tot onze verbazing niet is mogen gelukken, voor een Nederlandschen leerstoel ter vorming van Nederlandsche leeraars een Nederlander ter vervulling te vinden.’
***
Benoemd tot assistent bij het onderwijs in de physiologie der planten aan de universiteit van Amsterdam: Dr E. Verschaffelt.
***
In Biekorf gaf student L. Scharpé twee onuitgegeven gedichten van Anthonis de Rovere uit.
***
Op het Volapükgebied verschenen: Cours pratique de Volapük par J. De Hoon, fr. 2,00.
Dictionnaire Volapük- français et franc- Volapük, fr. 5.00.
Lessen in de Wereldtaal door B. De Guchtenaere. 9 afl. à 5 centiemen.
Volapük- leergang door A. Heyligers, fr. 1,00.
Leergang der Wereldtaal door Schrijnemakers. fr. 2,65.
Woordenboek der Wereldtaal, Volapük-Nederlandsch en Nederlandsch-Volapük, fr. 4,00.
***
Weer zijn twee vertalingen van Multatuli aan te stippen. In Le Réveil verscheen het Gebed van den Onwetende, door den heer E. Van Heurck in degelijk Fransch proza overgezet, terwijl de heer A. Cohen, in het bijblad van La Révolte (Parijs) van 14 April, een brokstuk uit Over Vrij-arbeid in Nederlandsch-Indïë publiceerde. Van beide vertalers mag gezegd worden dat zij den moeielijken Nederlandschen tekst in een sierlijke Fransche taal hebben weergegeven.
Naar wij uit goede bron vernemen verschijnt over kort te Parijs een eerste bundel vertalingen van Multatuli. Het is de heer A. Cohen, reeds loffelijk door ons vermeld, die zich met die uitgaaf heeft gelast. Wij komen er op terug, zoodra zij het licht heeft gezien.
***
In den Mercure de France van 20 Juni e.k. verschijnen drie Multatuli-parabelen: La Parabole (Ideen I), Le papillon (Ideen I en II) en Chresos (Minnebrieven).
De vertaling is gemaakt door den heer E. Van Heurck, die, naar het schijnt, zich ook met een vertaling van de novelle
| |
| |
La Ste Vierge (Ideen I) onledig houdt. Hij verricht goed werk, en verdient vollen dank.
***
Aan onze leeraars en onderwijzers moet een boekje aanbevolen, dat vóór korte maanden zijn tweede uitgaaf beleefde. Het is de Pädagogik im Grundriss von prof. Dr. W. Rein.
Het is nr 12 der Sammlung Göschen; een uiterst nette, verzorgde druk; een lief lijnwaadbandje, en voor 144 bladzijden 1 fr.!
De bibliographie over het onderwerp is van belang. Hevig wordt te velde getrokken tegen het aanleeren van het Latijn, een gebruik ons door het humanisme gelegeerd.
***
Te Berlijn verscheen onlangs ‘Mein Austritt aus dem Jesuitenorden’, door graaf Paul von Hoensbroech. Het boekje, dat reeds op den index staat, is zeer merkwaardig, daar het geschreven is door een geloovige, die wil Christen blijven, die daarenboven op 26 jarigen ouderdom in de Jezuietenorde trad en er 13 volle jaren in verbleef. De groote grief van den schrijver is dat de Jezuieten alle karakter, alle individualiteit dooden, zoowel in het dagelijksch leven als in den godsdienst en in de wetenschap. Dit boekje is een bewijs te meer van den nadeeligen invloed, die de Jezuietenorde oefent.
***
De Brusselsche beeldhouwer De Vreese heeft het standbeeld voltooid van Prudens Van Duyse, dat te Dendermonde zal opgericht worden, in de maand Augustus aanstaande.
***
Er is te Brussel spraak om, ter gelegenheid der tentoonstelling van 1895, eene reeks lyrische Vlaamsche vertooningen te geven in den Schouwburg der Lakenstraat. De onderhandelingen zijn reeds aangeknoopt en naar het schijnt zou meester Peter Benoit zelf de taak op zich nemen het opgevatte ontwerp lot een goed einde te brengen.
De inrichters dier vertooningen beoogen een dubbel doel: de lyrische Vlaamsche meesterstukken doen kennen, en beproeven of een blijvend Vlaamsch opera te Brussel eenige kans van leefbaarheid zou hebben.
***
In de Nederlandsche Opera, directie De Groot, werd een oorspronkelijk werk opgevoerd; Leiden ontzet, historisch- | |
| |
romantische opera in 5 bedrijven of 6 tafereelen, door E. Van der Ven, muziek van C. Van der Linden, wederzijds regisseur en orkestmeester.
De librettist laat daarin Van der Werff's dochter, Elisabeth, liefde opvatten voor Valdez, die zich Fernand noemt. Een glipper, Van der Noort, wil de burgers van Leiden lot overgave bepraten, wal hem niet belet onmiddellijk daarna Elisabeth met Valdez door Van der Werff te doen betrappen. Bij een verhoor vraagt Valdez Elisabeth ten huwelijk; nu zij weet wie hij is, weigert zij bepaald. Hij wordt vrijgelaten, belovende het beleg op te breken, doch schendt die belofte, lot eindelijk de bijna doodgehongerde bevolking van de Watergeuzen brood, haring en vrijheid krijgen.
De muziek scheen niet overal oorspronkelijk of consequent modern, maar steeds natuurlijk, vloeiend en boeiend.
De bezetting was zeer goed, en de opvoering een triomf. Onder onze stadgenooten speelden daarin Mevr. Dierck-Van de Weghe voor Elisabeth, Van Gheluwe voor Valdez, Van den Hoeck voor Van der Does, Pauwels voor jhr. van Bevervoorde.
|
|