Nederlandsch Museum. Vierde Reeks. Jaargang 2

[p. 321]

De Vier Jules.

De groote vacantie was uit. De klassen op 't atheneum waren opnieuw begonnen. De leerlingen die het vorige jaar het derde hadden uitgedaan, waren nu opgeschoven in het tweede, waar zij zich slechts met acht bevonden, allen jongens omtrent de zestien jaar oud. Zooals ieder jaar gebeurde, vóór de eerste les, moesten zij in alphabetische orde, hunne namen aan den leeraar opzeggen, om de naamlijst op te maken. Ik zeg dat zij slechts met acht waren; daaruit noem ik: Burck, Jules, -Cannaert, Jules, - de Busscher, Jules, - en Maes, Jules. De leeraar, Mijnheer van Kerzen, was algemeen bekend onder den schüderachtigen naam: den Tsjol. Te Gent zegt men van een eenvoudige ziel ‘'t is nen Tsjol’ en Mijnheer van Kerzen had iets sulachtigs. Hij was doodbraaf en hij was een weinig kreupel.

De leerlingen gevoelden zich niet bang voor hem en zij speelden hem allerlei poetsen, niettegenstaande hij op zekere dagen milddadig de uren retenue kon uitdeelen; dit gebeurde wanneer hij slecht geluimd was, hetgeen echter dien dag niet het geval scheen te zijn.

- Voyons, Messieurs, zoo begon hij, y a-t-il parmi vous des élèves dont le nom commence par la lettre A...? Personne... La lettre B...?

[p. 322]

Jules Burck rees van zijn bank op en gaf zijn naam aan.

- Bien, Monsieur; y a-t-il d'autres B...? Non!... Cé. La lettre C é é é?

- Cannaert.

- Votre prénom, Monsieur?

- Jules, Monsieur.

- Tiens, merkte de Tsjol verwonderd op, terwijl hij zijne leerlingen nauwkeurig beschouwde, c'est drôle, deux Jules dans la classe! Il n'y a pas d'autres Cé..? Continuons, D...?

De Busscher was eene celebriteit op school. Hij was bijzonder populair. Nog zie ik zijn breed, beenderig aangezicht, zijn wijden mond en zijne breede schouders. In 't grimassen maken was niemand hem de baas. Hij zette, wanneer hij lachte, een onbeweeglijk gezicht dat op een grijnzend masker geleek, en wanneer hij lachte - dan lachte de geheele klasse.

- Votre prénom, Monsieur?

De Busscher was van zijn bank opgerezen; de jongens bekeken hem allen; wanneer hij ook zegde:

- Jules, Monsieur, en daarbij een gezicht trok, ging er een luid gelach op.

De Tsjol kon het ditmaal niet langer uithouden. Men hield hem blijkbaar voor den gek! en uit zijn spreekgestoelte springend, vloog hij op de Busscher toe en schreeuwde...

- Môssieu! vous vous moquez indignement de votre professeur!... quel est votre prénom?

- 't Is oprecht waarheid, in allen ernst, 't is Jules.

- Je vais l'inscrire, Môssieu! mais gare à vous si...

Daarna, zonder verder incident, werden de volgende letters tot aan L afgeroepen. De eerstvolgende leerling heette Limburg.

[p. 323]

- Votre prénom, Monsieur?

- Émile, Monsieur.

- C'est fort heureux que ce ne soit pas Jules, grauwde hij. - Est-ce qu'il y a d'autres L...?

Non... M...?

- Maes.

- Votre prénom, Monsieur?

Plechtig werd nu de stilte. De leerlingen zaten in eens als muizekens. Hunne oogen straalden van de ingehouden pret. Zij hadden een voorgevoel alsof er nu iets buitengewoon pleizierigs zou gebeuren en zij dachten bij zichzelven, dat Maes' lot benijdenswaardig was. Degenen in de klasse die een anderen naam droegen, gevoelden spijt omdat zij ook geene ‘Jules’ waren.

Wanneer nu Maes triomfantelijk geroepen had:

- Jules, Monsieur! werd de Tsjol zoo driftig dat de jongens waarlijk begonnen bang te worden. 't Was geen schreeuwen, 't was brullen wat hij deed, zoodanig was hij in woede ontstoken over de onbeschaamdheid... over den ingebeelden smaad! Niemand durfde het nog wagen zich te verroeren, laat varen nog te lachen. Maes kreeg twee uren retenue en de Tsjol schreef in de diepste stilte, met een gezicht alsof hij ging een beroerte krijgen, de namen der drie laatste leerlingen op. Het waren Ferdinand Meert, Isidoor van Bottelaere en Philip van Winkel.

Na de les trachtte Maes aan den Tsjol de zaak uit te leggen, maar te vergeefs. Maes beriep zich op den prefekt, de registers werden voor den dag gehaald en eindelijk, wanneer het gebleken was, dat er werkelijk vier Jules in de klasse bestonden, werden de twee uren retenue op het vergeetboek geschreven.

..................

[p. 324]

De lezer zal zeker de waarheid niet betwijfelen van de hierbovenstaande anecdote, maar misschien zal het hem verwonderen te vernemen, dat ze neergeschreven werd met een soort van wraakgevoel, door een huisgenoot van een der Jules, die de geheele geschiedenis zoo dikwijls heeft moeten hooren vertellen, dat hij haar van buiten kent.

F.H.M.