Nederlandsch Museum. Vierde Reeks. Jaargang 1

[p. 259]

Boekbeoordeeling.

Nederlandsch Liederboek uitgegeven door het Willems-Fonds. 1^e Deel. - Vaderlandsche en Plaatselijke Liederen. - 180 bladz. Prijs 1,25 fr. het deel.

Voor eenige weken verscheen het eerste deel van dit werk dat door velen niet ongeduld werd verwacht, en dit zeer terecht: Een boek dat voor Nederland zou wezen hetgeen de ‘Liederschätze’ voor Duitschland zijn werd sinds lang gewenscht door eenieder die begreep welken invloed de vaderlandsche zang op het vaderlandsch gevoel kan uitoefenen. - De ziel der natie leeft inderdaad voort in die liederen die ten allen tijde de natuurlijkste uitdrukking van hare vreugden en smarten, en een zeer trouwe spiegel van haren aard en beschavingstoestand zijn geweest.

Het Willems-Fonds heeft ingezien dat de herleving van het Nederlandsche lied een krachtigen stoot kan geven tot de herleving van den Nederlandschen Vaderlandszin, en heeft daardoor recht op de dankbaarheid van allen die het wel meenen met onze nationaliteit.

De uitgevers hebben dan ook onder den rijken schat onzer zangstukken, diegenen gekozen die hun het best geschikt schenen om gemakkelijk aangeleerd en verspreid te worden; daarom werd er besloten alleen coupletliederen in de verzameling op te nemen. Dit is, denk ik, met het oog op het hoofddoel dezer uitgave - de popularisatie van het Nederlandsche lied - een wijze maatregel: later, als de gewoonte om in onze taal te zingen meer zal doorgedrongen zijn, zal men misschien, in eene volgende uitgave, zulke liederen kunnen opnemen als ‘Philips van Artevelde’ van Vuylsteke en Gevaert, het ‘Geuzenvendel op den thuismarsh’ van Hemkes en Fl. Van Duyse, en andere, die nu, jammer genoeg indien men de waarde dier liederen

[p. 260]

bedenkt, moeten weggelaten worden omdat zij minder eenvoudig van faktuur zijn.

In dezen bundel reeds ontmoet men echter vele prachtige liederen. Wij vermelden slechts het ‘Wilhelmus’, ‘De tiende Penning’ en andere geuzenliederen; alsook het ‘Lied der Vlamingen’ van Peter Benoit, het ‘Transvaalsck Volkslied’, ‘De vlaamsche Leeuw’, het ‘Arteveldelied’ van Gevaert, het ‘Lied der klokke Roelandt’, het ‘Kaerelslied’ onder de vaderlandsliederen; het Reuzelied der Antwerpenaars, het ‘Ros Beiaard’ der Dendermondenaars, en ‘Ieper O Ieper’ der Ieperlingen, onder de plaatselijke liederen.

Wij meenen vooral de aandacht te moeten vestigen op liederen die in Noord-Nederland zeer populair, maar hier weinig bekend zijn, alhoewel zij zouden verdienen door alle Nederlanders gezongen te worden; in dat geval bevinden zich ‘Een triomfantelijk Lied van de Zilvervloot’ en het ‘Liedje van Koppelstok den Veerman;’ het laatste vooral munt uit door de bezielende kracht der woorden en den zwier van de wijs.

Dit eerste deel, waarvan het handschrift aan den heer Fl. Van Duyse te danken is, en dat voorafgegaan is van een korte inleiding, zal weldra gevolgd worden door het tweede, hetwelk zal bevatten: oude en nieuwe balladen, verhalende liederen, minneliederen, studentenliederen, kinderliederen en luimige liederen. Indien het in waarde gelijk staat met het reeds verschenen deel, dan mogen wij gerust verhopen dat, even als in elke Duitsche familie een ‘Liederschatz’ te vinden is, men ook weldra in ieder Nederlandsch huisgezin dit ons eerste Liederboek zal ontmoeten.

M.B.