Den Nederduytschen Helicon
(1610)–Anoniem Nederduytschen Helicon, Den–
AuteursrechtvrijHier bleeck de spreuk waer, dat als men van den Wolf spreect, men sieter hooft oft steert af: want soo haest en hadde desen Ossedrijver zijn reden niet voleyndight, of ten was terstont daer over al vol beroerten, ghetier, ende ghewoel: want den ongeluck-brenghenden Mars quam daer met zijn verwoedde dienaren van alle kanten met sulcken rasenden felheyt seer grouwelijck aenstooten, ende bedreven sulcken moetwilligen ghewelt, dattet onmoghelijck soude wesen recht na te vertellen, waer door men de arme Ackerlieden, schielijcken haer werck verlatende, jammerlijck sagh vluchten ende loopen, niet wetende waer, uytgenomen eenige, de welcke door onwetenheyt meenden desen Mars metter tijdt noch wel te temmen, ende na haren wille te gewennen. Ende ondertusschen hoord' ick, dat de bloeysame Lenten, met een soet aenlockende stemme, de Mensch-nutte Ceres noodighden ende smeeckten, datse haer groen-kleedigh ende gheel-hayrigh soude komen vertoonen, doch so heeft de selve met een benaut-hertige klaegh-stem daer op gheantwoort, hoe hinderlijck haer desen al-verdervenden Venus ontschaker was, welcke soete noodinghe ende droeve antwoorde luyde als volght. | |
[pagina 258]
| |
Dijn duyster huys niet meer soo seer bemint,
'T wit-verwigh dack, end' Boreasschen windt
Zijn al vergaen, den tweelingh is voor handen,
Zephirus stroyt zijn blomkens in ons Landen,
Den Geytschen Pan zijn lief Syringa siet,
Op rieten pijp speelt hy 't nieuw Herder-liedt,
Elck dierken danst, vol vreught, in groene weyden,
'T ghevoghelt komt den Hemel-lof verbreyden,
Nereides Nimph' ons Landen nat besproeyt,
'T schoon Vestas kleedt van soeten dauwe vloeyt,
Driads gheslacht, Bosch-Nimphen, end' Bergh-Goden,
'T is al verheught, den Winter zijnd' ontvloden,
Een schoon Bodin brengt u een blijde maer,
Sy heeft ghesien Apollo u minnaer
Nae Cancer rien, op zijnen gulden Waghen,
Vier Peerden snel hem door den Hemel draghen,
Met blijd' aenschijn hy u meed' weerdigh groet,
Rijst uyt dijn slaep, end' gaet hem in 't ghemoedt,
Zijn liefde groot met weder-liefd' wilt loonen,
U borstgens rondt hem duysentvoudigh thoonen.
Met wanghen vocht u Iuno soet aen-lacht,
Dat ghy niet in der liefden brandt versmacht,
In Leo komt u Iasion betrapen,
Met Virgo leght u neder om te slapen,
Vreest Phaeton niet, al waer hy nu verweckt,
Zijn brandigh strael u tot welvaren streckt,
Rolt dan na huys, op solders end' in schueren,
Gheen Winter koudt en doet u nu meer trueren,
Al-mans vriendin, ghy zijt van elck ghevleyt,
Te recht heeft Faem dijn naem wijs uytghebreyt,
O stercken schildt, die d' alder stercksten dwingher
Kan wederstaen, niet roerend' eenen vingher,
U voester kindt door dy ten land' uyt smeet
Een vyandt wreedt, die 't levend' volck op eet,
Gheluck end' heyl moet altijt by u blijven,
Dat ghy vruchtbaer end' vreedsaem meught beklijven.
| |
[pagina 259]
| |
Ceres.
Wat baet my Lent, dat ick myn hooft uyt reck,
Mijn hayr ontvlecht, end' kleyders groen aen treck,
End' Arcas dack van my is wech gheschoven,
Ja schoon ghebloeyt staen d' Apotekers hoven,
Dat vruchtbaer dauw veel heylsaem kruyden teelt,
En Pan zijn liedt in groene rieten speelt,
Den Wijnstock bott, end' Vijgheboom krijght bladen,
End' Sol oprijst, en drooghd' oock alle paden,
Al quam den Mey met gulden hoorens aen,
Of Iuno goot op my de heel Iordaen,
Al vlood' voor my den swarten hongher schadigh,
Al lagh' ick oock in mijn liefs armen stadigh,
Al droop mijn hooft, ghelijck den bergh Hermon,
Hoe wel mijn lief verwon 't Serpent Pithon,
Als Titans zaedt mijn voester Vreed bestrijden,
Wat baet my Lent, oft vruchtbaer Somer-tijden?
Hef ick mijn hooft eens uyt mijn Moeders schoot,
K' sie mijn vriendin vervolghen tot der doot,
Maer weerde Maeght, al die dy nu versteken,
Haer sal eer langh noch vreedsaem tijdt ontbreken.
Groen Olijf-spruyt, o edel dierbaer vrucht,
Seght my, waer ghy nu henen zijt gevlucht,
Voor 't groot gheweldt van Mars end' zijn Tyrannen,
Wiens sweerdt ghewet, end' boogh al is ghespannen,
Zijn pijl, zijn bus, zijn spiets, is al ghereet,
O wreeden Draeck, die my met voeten treedt,
Mijn Moeder d' Aerd' gunt ghy gheen tijdt om baren,
Dijn Peerden guls mijn teeder lijf niet sparen,
Verscheuren my, noch weynigh zijnde nut,
Ghy maeckt van my dijn tent end' legher-hut,
In 't eynd' voor loon moet ick met vyer verbranden,
O roode beest, met dijn bebloede tanden,
Dijn ijs'ren hert, als Was, in dy verzacht,
En wilt doch niet dus stout, end' onbedacht,
Mijn voester-maeght, end' my onschuldigh quellen,
| |
[pagina 260]
| |
Ick die doch ben tot spijs van dijn ghesellen,
Wy doen niemant gheen schaed', maer dobbel deught,
Dus in ons komst 't verstandigh hert verheught,
Door ons ghebreck vol tranen d' ooghen swemmen,
Om ons welvaert roept elck met blijde stemmen.
Met borstgiens ront mijn deught ick wel bewijs,
Die doch elck Mensch, elck dier, elck voghel spijs,
Ick draegh den schildt van Koninghen en Graven,
Ick ben bereydt de Weerelt door te draven,
Der stercken sterckt', der zwacken hulp te zijn,
Is mijnen dienst, ja bet dan edel Wijn,
Ghesteent noch goudt en heeft by my ghelijcke,
Mijn have maeckt, Koopman, end' Bauwer rijcke,
Op 't golvigh Meyr swem ick, in windts ghedruys,
Elck wilcomt my, niemant verbiedt my 't huys,
Wie dat my kent, magh my wel recht beminnen,
'T arbeydigh volck aen my haer nootdruft winnen,
Elck ben ick nut, tot voedtsaem spijs en dranck,
Met hert, end' mont, den ghever gheeft doch danck,
Die my eerst uyt mijns Moeders armen ruckte,
Die mijn ghebruyck eerst in dijn herssens druckte,
Ja 't nutste nut tot 's levens onderhoudt,
Op winnens hop' den Acker saeyt end' bauwt,
Geen aerdtsch ghewas en magh my overtreffen,
Dus Faem mijn naem wel lofbaer magh verheffen.
In Vestas schoot ben ick een edel struyck,
Een schoon ghewas, ja elck tot nut ghebruyck,
Dulkoppigh volck, die boven nootdruft swelghen,
Gulsbuycken gier, die my onnut verdelghen,
Wie my ontschaeckt, op veldt, in schuer, oft schuyt,
In tijt des noots, om 't meeste ghelt opsluyt,
En laet my dan langhduerigh ligghen sterven,
Zijn huys is weert ghemorselt, als potscherven,
Een gier oft vreck, is in 't beloonen weert
Een ydel schuyr, en t' lijf heel uytgheteert,
Recht Isralijts, in als de maet te passen,
| |
[pagina 261]
| |
Met danckbaer lof, voor dien ben ick ghewassen.
Mijn moeder d' Aerdt dootverwigh light verwoest,
Ja sickel, ploegh, ghegeten werdt van roest,
Voor terw' onkruyt, voor druyven distels groeyen,
Voor soet Granaet, Coloquint appels bloeyen,
Voor Balsem vloet, een bitter alsen kruyt,
Voor soet ghesangh, trompet, en troms gheluyt,
Voor Tortelduyf, men hoort Nacht-uylen tieren,
Voor Schaeps ghebleet, de wilde Tiger dieren,
Voor Bruyloft-liedt, hem elck tot klaghen weynt,
De liefste bruydt van Mars volck wort ghescheynt,
Voor soeten slaep, schricklijcke droomen swaerlijck,
Voor Sonne-schijn, een duyster mist vervaerlijck,
Voor vruchtbaer dau, een harde haghel-wolck,
Voor liefd' en trauw, een wreet draecktandigh volck,
Den Ackerman hem berght in bosch end' haghen,
Zijn lijf, noch goet, durf hy in huys niet waghen,
Elck dierken treurt, en niemant heeft nu moedt,
Ja 't veldt licht nat, van al 't vergoten bloedt,
Kist, stroobant, graf, magh 't lichaem niet ghebeuren.
Komt, Wolf, en Draeck, wilt doode lijven scheuren,
Komt eet u sat, Mars knechten steelt end' rooft,
Om besten buyt clieft d' een den and'ren 't hooft,
Elck steeck' en sla, niemandt en zy de minste,
Elck tast nu toe, elck soeckt de meeste winste,
Elck loopt, elck draeft, elck siet na 't meeste pack,
Elck sorgt voor hem, end' vult slechts zijnen sack,
Laet Burgher, Boer, en Koopman ledigh loopen,
Vreest vier noch zweert, raept gelt en goet met hoopen,
Loopt nu na huys, eet, tuymelt, drinckt, end' vecht,
O dullen Mars, wat hebt ghy menigh knecht,
O Mensch vyandt, hoe lang sal 't sweert noch blincken?
Hoe langh sal pijl, oock bus, end' harnas klincken?
Den Oceaen, met vleughel-hout bepeckt,
Is van dijn volck al om end' om bedeckt,
Al wilde Vreed' op 't water eensaem sweven,
| |
[pagina 262]
| |
Sy werdt van dy met groot gheweldt verdreven:
Neptuni veldt is nu der dooden graf:
'T schijnt niemant denckt op looningh noch op straf:
Elck roeyt, elck seylt, elck slaet, en doodt met liste,
'T schijnt dat elck heeft noch een lijf in de kiste.
Discordia blaest hier haer Krijghs Trompet,
Op Vreeds Basuyn en werdt nauw niet ghelet,
Ja ziel end' lijf al levend' wort ghedolven,
Gherolt, ghesolt, in Thetis bracke golven,
Glaucus versaemt u visschen kleyn end' groot,
Op dit bancket zijn sy ter feest ghenoodt,
Houdt maeltijdt vet, eet, drinckt, en wilt niet sorghen,
Mars snellen Kock koockt nu al teghen morghen,
Promethe treur, Tritons trompet verflauw',
Zee-Nimphen weent, draeght met u Goden rauw',
Elck deck' zijn hooft, elck vliede voor dit wonder,
'T vyer vlamt, end' raest, al waert Iupiters donder.
Vliedt vreedsaem Maeght, woont in 't gebroken hert,
Daer dy gheen koets, noch bedd' gheweyghert werdt,
Bauwt daer een stadt, met hoogh doorgloeyde wallen,
Gheen Helsche poort sal dy dan overvallen.
De liefde sticht. |
|