Naamkunde. Jaargang 5

[p. 114]

Demoed, Demoet

Demoed of Demoet is een zeldzame familienaam, die in de tot nog toe verschenen Nederlandse Repertoria van Familienamen alleen in Overijssel, (Démoed), Gelderland, Utrecht en Amsterdam vermeld wordt. Hij is vermoedelijk afgeleid van de vrouwenaam Demod of Demot, waarvoor verschillende verklaringen gegeven worden. Bach⁽¹⁾ verklaart hem als volksetymologische vervorming van Timothea; Schlauch⁽²⁾ als afleiding van Oudhoogduits ‘deomuti, ein Wort der ältesten Kirchensprache Oberdeutschlands’ met de volgende voorbeelden:

Diemoth	abbatissa Wendhausen
Demod	c. 980
Damod,
en^(3):
Demoda,	Paderborn 1015/36
Demod,	Osnabrück 1096
Demud,	Minden 1180.

Hartig⁽⁴⁾ haalt deze verklaring van Schlauch aan.

Förstemann⁽⁵⁾ s.v. thiwa, geeft als toelichting ‘Hinein spielt hier jedenfals schon das Altdeutsche deomuti “humilitas, modestia” mit seiner bedeutung’. Henning Kaufmann⁽⁶⁾ bestrijdt Förstemann hier in zoverre dat de naam niet met thiwa verband houdt, maar met theuda en geeft als voorbeeld het Westfrankische Theudemot. Dat we inderdaad met een afleiding van theuda rekening moeten houden, blijkt uit de volgende vermelding van de naam van een abdis uit Borghorst in Westfalen⁽⁷⁾: 1336 Detmodis, 1343 Demod, 1344 Demodis.

Hengelo (O).

B.J. Hekket

(1) A. Bach, Deutsche Namenkunde, Personennamen (Heidelberg, 1953), 496, 1.

(2) W. Schlauch, Die altsächsischen Personennamen vor dem Jahre 1000 (Lund/Kopenhagen, 1962), p. 71.

(3) Idem, Studien zu den Altsächsischen Personennamen des 11. und 12. Jahrhunderts (Lund/Kopenhagen, 1955), p. 186.

(4) J. Hartig, Die Münsterländischen Rufnamen im späten Mittelalter (Köln/Graz, 1967), p. 146.

(5) Altdeutsches Namenbuch. Personennamen (München/Hildesheim, 1966), p. 1460.

(6) Henning Kaufmann, Ergänzungsband zu Ernst Förstemann, Personennamen (München/Hildesheim, 1968), p. 357; en Id., Untersuchungen zu altdeutschen Rufnamen (München, 1965), p. 356.

(7) Inventare der nicht-staatlichen Archive I, 4; 4, 5.