Musaeus. Jaargang 1

[p. 15]

De bollenverkoop in banen geleid

In de eerste notariële acte hierna wordt bepaald dat alle bloembollen-kopen die gesloten zijn na november 1636 officieel niet meer zullen gelden. De kopen die tot die tijd zijn gedaan, moeten doorgang vinden, van de kopen erna mag de koper afzien (op voorwaarde dat hij de verkoper daarvan in maart op de hoogte stelt en hem daarbij tien procent van de eerder afgesproken koopprijs betaalt). De reden voor deze bepaling is de uit de hand gelopen windhandel in tulpenbollen. De ondertekenaars van de acte zijn tot de conclusie gekomen dat de hele zaak tot enorme verwarringen heeft geleid. De kwestie moet nu maar eens afgehandeld worden. Door het opstellen van deze acte hopen zij wat meer duidelijkheid te krijgen en zij willen op deze manier ook voorkomen dat onnozele kopers het slachtoffer worden van een idiote windhandel.

De tweede notariële acte heeft een vergelijkbare inhoud. In deze acte vraagt men om een verdere opheldering in zake de windhandel in tulpen. Men wil weten wat er nu eigenlijk aan de hand is: hoe komt het dat er ineens nog maar zo weinig tulpen voorhanden zijn? De Staten van Holland en West-Friesland willen informatie over de koopcontracten en de kopers. Zij stellen daarbij vast dat verkopers de tulpen die niet in ontvangst worden genomen door de kopers, mogen houden om ze aan anderen door te verkopen. De schade die zij hierdoor eventueel zullen lijden, mogen ze verhalen op de aanvankelijke kopers.

De tekst van de twee actes - die verder geheel voor zichzelf spreken - is getranscribeerd aan de hand van een kopie van deze actes in De pamfletten van den tulpenwindhandel 1636-1637. Uitgegeven en van een inleiding voorzien door E.H. Krelage. 's-Gravenhage, 1942. De actes zijn te vinden op respectievelijk pagina 172 en 284. Wij hebben een kopie van deze actes opgenomen in dit nummer van Musaeus (zie pagina's 18 en 19).

[p. 16]

Eerste acte

COPYE
Van een Notoriael accoort, gemaeckt tusschen de Gecommitteerde der
FLORISTEN
Van verscheyde Steden.

Op huyden den vierentwintighsten Februarij sestien-hondert seven-en-dartich zijn d'ondergheschreve Ghecommitteerdens vande FLORISTEN van Haerlem, Delft, Gouda, Vtrecht, Alcmaer, Leyden, Rotterdam, volghens haer Missive vanden twee-en-twintigsten deser haer de meeste stemmen onderwerpende, Vianen, Horen, Enckhuysen, Medenblick ende de Streeck, alhier binnen Amsterdam op gisteren beschreven sijnde omme een eenparighe voet te beramen op de handelinghe van FLORA, ende wegh te nemen de mis verstanden die eenighen tijdt herwaerdts voor de hooghe opsteygheringe vande Tulpen gheschapen waren tusschen hunlieden te rijsen ende dat sy derhalven omme wegh te nemen de schade, ja uyterlijcke ruine die eenighe ende wel sonderlinge de nieuwe Liefhebbers daer uyt hadden te verwachten, met malkanderen na verscheyde voorslaghen ende oock versachtinge van eenstemmige resolutie die de FLORISTEN van Amsterdam niet hebben willen ingaen, sijn over een gekomen ende veraccordeert in voeghen als volght: Te weten, dat alle koopen van Tulpen die gedaen syn tot ultimo Novembris 1636. toe incluys stilo novo, ghehouden sullen moeten werden ende de Koopen die daer na syn gheschiedt, sal den Kooper mogen naerlaten, midts gevende aen den Verkooper thien par Cento ende inden Maent van Maert 1637. nieuwe stijl den Verkooper aenseggende of hy den Kooper wil gestant doen ofte niet. Aldus geaccordeert binnen Amsterdam ten dage ende Jare als boven ende in kennisse vandien by ons respectivelijck onderteeckent. Ende was onderteeckent: Haerlem: Willem Schoneus, I. van Clarenbeeck, Pieter Gerritsz. Cornelis de Bruyn, Barendt Cardoes. Delft: Ferard [!] Willemsz. van Sassen, W.I. Sloting. Leyden: Iaques Baelde, Bruyn Dircksz. Gouda: Cornelis Rotteval op wel behag-

[p. 17]

hen Vianna: Franscisco Gomis de Costa, Isaac Cornelisz. Alcmaer: Cornelis de Haes, Gerret Adriaensz. Vtrecht: Françoys Sveert, Bastiaen Hendricksz van Geersbergen. Anthoni Verbeeck. Die van Enckhuysen ende Medenblick te kennen by provisie op haer beraet met haer principalen om af of aen te schrijven: Dirck Iansz vyl, Hendrick Pietersz Beelthouvver, Gerrit Barentsz Spylleman. Die van Hoorn te kennen by provisie op 't bespreck met haer principalen om aen oft af te schrijven: Adriaen Iansz Spranger, M' Iacob Chirurgijn. De Streeck: Thys VVarnartsz, Claes Heertgens.

Naer ghedane Collatie jeghens sijn Principael, is dese Copye by my M' Pieter Barckman Openbaer Notaris daer mede bevonden te accorderen in Amsterdam den 24 Februarij sestienhondert seven-en-dartigh.

P. Barckman.

[p. 18]

[p. 19]

[p. 20]

Tweede acte

COPYE

De Staten van Hollandt ende VVest-Vrieslandt hebben opte Requesten aen hare Ed: Groot Mo: gepresenteert by de principale gheinteresseerdend aende plantinge, voort-teelinge ende verkoopinge der Bloemen, residerende inde meeste Steden van dese Provincie, als Haerlem, Leyden, Amsterdam, Alckmaer, Hoorn ende Enckhuysen: Naer dat haere Ed: Groot Mo: daer op hadden ghehadt het advijs van den President ende Raden vanden Hove Provinciael vanden voorsz Lande, verstaen dat voor ende aleer op haer versoeck te disponeren haere Ed. Groot Mo. ende den voorsz Hove naerder sullen werden geinformeert ende bericht op den oorspronck ende tijt vande successive ende groote rysinghe in 't verkoopen vande TVLPEN, als mede vande subite dalinge van dien, de diversiteyt vande ghemaeckte Contracten met den ghevolge van dien, mitsgaders de menighvuldigheydt vande Contrahenten ende respective Steden, 't welck hare Ed. Groot Mo. meynen dat ghevoeghelijckst sal konnen werden ghedaen ende geeffectueert door de respective Magistraten vande Steden, die versocht werden partyen Contrahenten te accorderen ende vereenighen ist doenelijck, ofte dat d'selve anders ghehouden sullen zijn hare ghenomen informatie aen de voorsz Hove over te seynden. Ende worden middelertijdt de Planters vande voorsz TVLPEN gheautoriseert hare verkochte TVLPEN tot laste van hare Koopers die in ghebreke blyven hare gekochte TVLPEN te ontfanghen, naer voorgaende behoorlijcke insinuatie te behouden ofte verkoopen, omme haer cort daer naer opte selve Koopers te verhalen, inghevalle verstaen soude moghen werden dat de voorsz koopen haer effect behooren te sorteeren. Blyvende middelertijdt alle vordere contracten van TVLPEN in suspens ende ongeprejuditieert. Ghedaen inden Hage den xxvij^en Aprilis 1637. Onderstont, ter Ordonantie vande Staten: Ende was gheteeckent

C. vander Wolff.

[p. 21]

Naer collatie tegens sijn origineel geschreven op papier, ondertekent als boven: Is desen daer mede accorderende bevonde, by my ondergesz Notaris Publicq by den Hove van Hollandt gheadmitteert, residerende binnen Amstelredamme den eersten May 1637.

Coren.