Momus Annalen veur 1833 en XI

Extract oet het Diskours van de president,
Op de Dames Vergadering den 28 December 1832 en XI.

Momusse!

Dat veer us, met onschuldige pleseere wie de gekke vermake, dog zonder iemand meute oan te doen, dat is yn eeder bekint! Dat zig doa veule ambitieuse, en dom gekke, boete eus societyt, in Mastreeg bevinde, dat is ug aug allemoal bekint! en dat

Die neet reg in hun stievele rijze

Allyn de Momustong moote vrijze,

dat wet geer aug. - Wel noe dan Momesse! 't is euver dat soort van gekke, dat ig ug onderhauwe wil, en ug bewieze, dat de burgerstand met onreg door zeker personen verag weurt, en dat de rang dee yne fatzoenelikke kaupman in de maatschappy beklyt, in verre neet veur zoe gering is oanbeschouwd gewoorde door groete manne, die mie verstand hauwe, es sommige parvenus aristocrates van eus ieuw.

Ig zal dan beginne met ug ins te vertelle wie zeker luy, euver de burgerstand dogte, en die aug, noa hun leve, euveraal nog de noam van groete luy verdeene. - Yn gooy 30 joar geleye, bevond zig Napoleon in de stad Antwerpen. Wie dat euveral gebrukelik is, goaf de burgemeister al dadelik de invitaties oet, veur yn hiel groete en treffelike bal, die wel te verstoon, oet stads kas gegeve woort. - Noe moes den keizer de lies van de invités veurgelag weerde, want dat menneke hauw zoe get de geweente alles zelfs noa te wille zien. Tot zien groetste verwondering zoag er noe niks anders op die lies, es alle meugelikke titels: gouverneurs, groave, barons, generoals, kolonels, inspecteurs, directeurs, presidente, regters, controleurs, ontvangers, surnumerairs en zoe voors, en zoe voors. Op stoande voot reep heer yn van zien adjudante, en schikde heum noa de burgemeister touw, um dee te verzeuke van ins dadelik by heum te kome. Het order woas zoe gauw neet gebrog, of den hier woas present; koelik leet heum de keizer den tied van zien kattepoekkels te make en zag heum: Minhier de burgemeister!! ig geveul altied yn groet pleseer, mig omring te zien van braaf generoals, van gelierde magistroate, en van alle nuttige lede van de administraties van mien riek; mer dat zien allemoal persoone die komme moote, es ig ze loat roope, en daan ordinair gyt volgens die luy aug alles brillant. - Geer wet eve zoe goot es ig dat de ware krag, de ware riekdom, en ware steun van yn riek, den handel is; dat is dee gooije burgerstand dee mig, door swijt en bloot, de miete bezurg; doarum doot mig ins het pleseer, en zet mig ins op eur lies, zoe get al de fatzoenelikste kaupluy van de stad; met die is het, dat ig mig van oavend ins geere zou wille onderhauwe.

Zeet doa Momusse! de opinie van dee groete maan euver de burgerstand; en zouw ug noe neet het bloot in het lief koke, van sommige zoe geneumde groete luy, op yne verragtende toen, van de burgery te hure spreeke? Gelukkiger wijs dat het getal van die ezels zier klyn is; want de ware edelman wet oan eeder rang te geve wat heum touw kumpt, en 't is mer door sommige Hansswoerse, die het geluk heubbe gehad (en God wet wie!) oan yn pleutske te komme, en die doa door, hun afkomst zien vergete, dat veer pretendument gemepriseerd weerde.

O caput Salomonis, zeet yne bereumde latiniste, dat wilt zegge: vergeft het hun Momus! want de ambitie verblint hun.

Es tog die groete luy yn bitsche geleese hye, en zich de meuyte wilde doen, van in de historie te zeuke al de noame van de groete manne die kaupluy zien gewees; dan zouwe ze joa bescheemb moote stoon es ze vonde, dat Artevelle, de fameusen tribun van Flaandre, brouwer woas! dat de prinsse van het hous van Medicis, woe gans Italien ziene glans aan verschuldig is gewees, kaupluy woaze! dat den duc De Montebello, Jean Lannes, deen dapperen held, dee tot de graad van Marchal de France is verheve gewoorde, in 1792 blauwverwer woas.

Ig herinner mig aug nog dat in den tiedt wie ig effectief kyzer Karel woas, en den oorlog oan de keuning van Frankrik moes doen, dat het toen sleg met mien kas oetzoag, en dat het yne kaupman van Antwerpen is gewees, de bankeer Függer, dee mig tot hulp is gekomme met noa mig touw te komme, veur mig te zegge: Keyzer! veur de ier van eus land mooste dig kloppe. Milloene konste by mig kriege, es het tig oan geld mankeert.

Ig zou ug nog mie van die groete noame konne neume, en die allemoal oet de kauphandel voors komme, mer het zou mig te wiet bringe. Ig zal dus oetschye met dog ins te repeteren, dat het met onreg is, dat zeker parvenus de kaupman schyne te veragte, want wat zouwe alle naties zonder handel zien? Wat zou Ingeland zonder zien commercie zien? Wat zouw Holland doa zonder zien? niks es ongelukkige naties. Wat is eus ongelukkig Mastreeg gewoorde, zedert dat zienen handel verdwenen is? Helaas! moot ig hei zegge? het is yn erm stad gewoorde, en die zig zeker noeyt zouw herkriege es yn eeder yn euver den handel dog, wie sommige ambitieuse gekke van eus stad.

Verleert tog mer neet de courage Momusse! de zege van euse patroen zal wel weer ins op us nederdoale; goat voors met ug fatzoenlik te vermake, en bedinkt den erme altied goot, dan konne de groete luy vrij zegge:

Ces gens s'amusent bien.