De Middelburgsche avanturier. Of het leven van een burger persoon

[p. 7]

III. Hoofdstuk.
Behelzende
Nog iets van myn opvoeding, Kindse neiging en voortekenen van myne rampen.

Zo dra myn Moeders oogen geloken waren, werd ik naar het huis van myn Moeye gebragt, die evenwel, niet tegenstaande haare weigering, my aannam, 't zy zy daar toe door een onvermydelyk mededogen, of door de vertogen van myn Oom, bewogen was. Hoe het zy, zeker is het, dat zy my speende. Toen zy dit gewigtig werk, waar op zy gedurende haar leven groten roem droeg, verrigt had, stelde zy my weder myn Vader ter hand, die wegens zyne bezigheden niet op my konnende passen, my bestelde by zyn Moeder, dat een goedaardige en deugdzame Vrouw was, die in het vervolg zo veel werk van my maakte, dat ik wel haast een bedorven kindje werd. My werd alles toegelaten; men dorst my niet slaan, daar was ik te teder en te zieklyk toe: dus werd ik door een malle liefde zo lastig, dwingende, razende, krabbende een ieder die niet naar myn zin sprak, dat niemand by my kon duren.

In dezen toestand overleed myne Grootmoeder. Hoe jong ik ook was, meende

[p. 8]

ik van droefheid te sterven, wel wetende dat myn dwingelandy wel haast beteugelt zou worden; doch ik bedroog my hier in, en bleef by myn Vaders Zuster, die ook zo mal met my was, als myn Grootmoeder ooit was geweest.

Myn Vader merkende dat ik in de grond door een malle liefdedrift bedorven wierd; bedagt zich ernstig, om door een tweede Huwelyk zich in staat te stellen, de opvoeding van zyn Zoon zelf te konnen bezorgen. Zyn oog viel op een bedaagde Vryster, die reets den ouderdom van veertig jaren had bereikt, die hy van zyn eerste jeugd had gekent, en van wier hoedanigheid hy ten vollen verzekert was. Deze party was voor hem niet verwerpelyk, nadien die Juffrouw een fraai Capitaaltje bezat. Na eenige tyd vryens werd het Huwelyk tot vreugd der wederzydse vrienden voltrokken, waar door myn Vader my nu dagt t'huis te halen; doch ik werd, toen myn Vader my had ontboden, van een hevige ziekte overvallen, en kreeg de kwaal op mynen hals, die Kinderen, en vooral den Ouden, zo nadeelig is, dat zy daar door veeltyds na de eeuwigheid verhuizen. Dit ongeval was oozaak, dat ik nog een jaar by myn Moeije bleef inwoonen; doch myn Vader wilde dat ik school zoude gaan; weshalven ik in een kinderschool bestelt werd.

Nu was ik wel een gestrenger tugt on-

[p. 9]

derworpen, maar niet streng genoeg in den stant, waar in ik my bevond. Myn Schoolmatres konde geen kwaad in my zien; ik was haar beste Kind, en ondervond in dit Kinderschool de eerste aantokkelingen der Natuur in my opkomen, ofschoon ik slegts vyf jaren bereikte. Het heugd my nog, terwyl ik dit schryf, hoe verheugd ik was, wanneer ik met Meisjes van myn jaren mogt verkeeren. Ik gevoelde iets onbegrypelyks in my opkomen, 't geen ik naderhand, tot ryper jaren gekomen zynde, eene opwellende drift tot de schone Sexe kon noemen: eene drift die met het groeijen myner jaren zo zeer is toegenomen, dat ik genootzaakt ben, een gedeelte myner ongevallen aan dezelve toe te schryven.

Eindelyk kwam het lang verwagte oogenblik opdagen. Ik werd in het huis van myn Vader gebragt; groote verandering ondervond ik daar, myne dwingelandy werd beteugelt, en men vond my wel haast door de schrandere voorzorg myns Vaders (want hy een door verstandig Man was) de zelfde Lodewyk niet meer. Zonder slaan of kyven wist hy my in 't kort geheel te hervormen, waar door ik de liefde van elk, om myn schikkelyken aard, geheel won. Myn aangetrouwde Moeder kreeg my oprecht lief, en ik wist niet beter of zy was myn eigen Moeder.

Myne leeroeffeningen gingen intusschen

[p. 10]

traag voort, niet tegenstaande ik alles in 't werk stelde, om te bevatten wat ik nodig moest weten. Myn Vader merkte wel haast, dat myn geringe vordering in de Letteroeffening niet voortkwam uit eene traagheid, waar mede veele Kinderen behebt zyn; veel minder uit een kwaadaardigheid van niet te willen leeren, maar alleen uit het gestel myner herssenen, die onbekwaam waren, iets woordelyks van buiten te leeren. Hy merkte daarenboven, dat ik zeer leesgierig was, en bekwaam, de zaken die ik las, ofschoon niet woordelyk, zakelyk te onthouden, en te vertellen: waarom hy my ontsloeg van alle juk der Schoolvossen, latende my op myn eigen wieken dryven; gebruikende alleen de voorzorgen, my zelf alle dagen in gemeenzame gesprekken te onderhouden, waar door ik bekwaam wierd, om zonder iets van buiten geleerd te hebben, te redeneren over de Godgeleerdheid, Zedekunde, Poëzy, Historiekunde en de Geographie, tot verwondering der genen, die dagelyks geheele lessen van buiten leerden. Nooit heb ik myn Vader my horen dwingen, om deze of geene wetenschap te leeren. Met een zagt en vriendelyk gesprek wist hy my alles smakelyk te maken; dus bereikte die goeden Man zyn heilzaam oogmerk, verrykende my met een schat, die my nimmer in het midden van myne nypende rampen heeft begeven.