Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman. Jaargang 14

Met de eige hand van den Autheur geschreven
Weyerman-autografen in de Naamlyst van een uitmuntende fraaije verzameling van gebonden tooneelspelen, 1772^*
Henk de Kooker

Er verscheen tot op heden slechts één publikatie over Weyermanniana die voorkomen in de veilingcatalogus van een achttiende-eeuwse privé-bibliotheek^1.. Dat is weinig. Het is voor het onderzoek naar de receptiegeschiedenis van Weyermans werk immers noodzakelijk om te weten welke achttiende-eeuwers zijn werken bezaten en voor het

* Ik dank Jos Leenes voor zijn hulp bij het identificeren van de Weyermanniana in de Naamlyst en zijn verwijzing naar de advertentie in de Leydse Maandagse Courant. Bert van Selm was zo vriendelijk een eerdere versie van dit artikel van zijn kritische opmerkingen te voorzien.

1. A.J. Hanou: ‘Weyermanniana in de auctiecatalogus-Dierkens (1761)’, in: Med. JCW nr. 1 (januari 1978), pp. 2-4. Dit artikel gaat over geschriften van en over Weyerman die voorkomen in een ‘zeer rijke catalogus’ met ‘duizenden banden’. In het door Hanou gebruikte exemplaar van deze Haagse veilingcatalogus uit 1761 (UB Amsterdam, 1353 G 23) zijn opbrengstprijzen in margine bijgeschreven. Hanou geeft geen biografische informatie over de voormalige eigenaar van de geveilde collectie. Deze Cornelius Dierkens (1715-1761) is familie van Nicolaus Dierkens, die de overgrootvader was van zowel Johan Meerman als van Willem Hendrik Jacob van Westreenen. De liefde voor het boek kende in deze familie een lange traditie die uiteindelijk resulteerde in de stichting van het Nederlandse Museum van het Boek, het Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum; vgl. D. van Velden: De geschiedenis van het huis Prinsessegracht 30 en omgeving. 's-Gravenhage 1972, pp. 20-21 en J.H. Kernkamp: Inventaris der familiepapieren Meerman, Van Westreenen, Dierkens en Van Damme aanwezig in het Museum Meermanno-Westreenianum. 's-Gravenhage 1948, p. 68.

[p. 11]

nageslacht hebben bewaard. Er is nog een reden om veilingcatalogi bij het onderzoek te betrekken: de titelopgaven die ze bevatten maken het soms mogelijk om een bijdrage te leveren aan de overleveringsgeschiedenis van bronnen. In dit artikel vraag ik aandacht voor de Weyerman-autografen die voorkomen in een veilingcatalogus waarin de naam van de voormalige bezitter van de collectie niet is vermeld. De tekst op de titelpagina luidt:

Naamlyst van een uitmuntende fraaije verzameling van gebonden tooneelspelen, bestaande in ruim vierduizend stuks, de meeste weinig, vele onafgesneden, andere even afgerand, waar onder een overgroot getal, die zeldzaam voorkomen; benevens nog eenige ongedrukte, en door eene fraaije hand, of die der autheuren zelfs, geschreven; in alles een kabinet, zoo groot en raar, als mogelyk ergens bekend is; met vele moeite en overgroote kosten byeen verzameld, door een voornaam liefhebber; welke alle zullen verkogt worden te Rotterdam, op de Zaal boven de Beurs, op woensdag den 22 van april 1772, en volgende dagen, op de gewoone uren, door de boekverkoopers, J. Burgvliet en R. Arrenberg, alwaar de Naamlyst te bekomen is voor 5½ stuiver aan den armen. Daags voor de verkooping zullen dezelve, door de liefhebbers, kunnen bezien worden, 's morgens van 9 tot 12, en 's nademiddags van 2 tot 5 uren^2..

De Naamlyst is een uitgave in-octavo met een totale omvang van 220 pagina's^3.. De hoofdindeling van de catalogus is naar het formaat van de boeken: namelijk de rubrieken Folio, Quarto en Octavo^4.. De drie rubrieken zijn onderverdeeld in subrubrieken: eerst de boeken met auteursnaam, daarna de anonieme werken, die gevolgd worden door bijzondere categorieën van boeken^5.. De ordening binnen de subrubrieken is alfabetisch op auteursnaam of titel.

De catalogus bevat 1358 genummerde kavels. Afzonderlijke titelopgaven binnen de kavels zijn van eigen nummers voorzien. De meeste kavels bevatten meerdere titels, sommige meer dan dertig^6.. De titelopgaven zijn tamelijk uitvoerig; de meeste bevatten de plaats en het jaar van uitgave en vaak is ook de naam van de boekverkoper toegevoegd.

De Naamlyst bevat een groot deel van de Nederlandse toneelliteratuur van de zestiende tot en met de achttiende eeuw en niet alleen de bekende werken, maar ook rariora^7..

Er zijn van deze catalogus drie exemplaren bekend^8.. Het door mij gebruikte exemplaar is eigendom van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden (UB Leiden, 1087 C 2)^9.. Dit exemplaar is volledig doorschoten. De overgrote meerderheid van de toegevoegde folia is echter blanco gebleven. Na de gedrukte titelpagina volgt een toegevoegd folium waarop in handschrift: ‘Bijéénverzamelt door de Heer Leempoel Med. Doctor te Rotterdam.’ Een aantal titelopgaven is voorzien van handschriftelijke opmerkingen, aanvullingen en verbeteringen die ik alleen bespreek voor zover ze met Weyerman verband houden.

Over de voormalige bezitter van deze verzameling, de Rotterdamse arts Johannes Franciscus van Leempoel, zijn we tamelijk goed ingelicht. Hij werd in 1696 te Gouda geboren, schreef zich in 1722 te Leiden als student in en promoveerde daar tot doctor in de medicijnen op 24 april 1725. Hij vestigde zich te Rotterdam en werd daar in 1733 als poorter beëdigd.

2. Een advertentie voor deze veiling en de Naamlyst komt voor in de Leydse Maandagse Courant (1772), nr. 42, verschenen op 6 april (UB Leiden, V 516). Band V 516 bevat twee qua inhoud verschillende nummers 42, beide verschenen op 6 april 1772. Slechts één daarvan bevat de bovengenoemde advertentie, die overigens geen informatie bevat die niet ook in de Naamlyst is vermeld. Ik heb niet gezocht naar eventueel in andere kranten verschenen advertenties met betrekking tot de veiling en de Naamlyst.
Aan de Naamlyst is eerder aandacht besteed door Lode Baekelmans: ‘Over oude boekencatalogussen’, in: Handelingen van het Eerste Wetenschappelijk Vlaamsch Congres voor Boek- en Bibliotheekwezen, Antwerpen 25-28 april 1930. Antwerpen 1931, pp. 45-48, ook verschenen in: De Gulden Passer 9 (1931), pp. 49-52.

3. 8^o: π² A-N⁸ O⁴; [4] 216 pp. Het voorwerk bestaat uit de titelpagina (fol. π1r), op fol. π1v staat: ‘Het verkogte zal aan den kooper overgeleverd, of door het volk van de verkoopers bewaard worden, zonder dat het nogtans voor eenig vermis of schade zal instaan’ en fol. π2r-v bevat het ‘Bericht van den verkooper’, waarin de inhoud van de catalogus nog eens wordt aangeprezen.

4. De titelopgaven zijn per rubriek genummerd: 1-17 (pp. 1-3), 1-476 (pp. 4-78) en 1-865 (pp. 79-216). De rubriek in-octavo bevat ook boeken in nog kleinere bibliografische formaten, die overigens niet als zodanig zijn aangegeven.

5. In de rubriek met quarto's volgen na de titels met auteursnaam en de ‘Tooneelpoezy, van onbekende of onzekere autheuren’ nog ‘Byzondere stukken, welke onder de toneelpoëzy kunnen gebragt worden’ en ‘Antwoorden, beroepen van kameren der redenrykers, referynen, &c. en daar toe behoorende.’ Bij de octavo's volgen na de anonieme toneelspelen nog eens tien subrubrieken.

6. Rubriek in-quarto, nr. 24 met 34 nrs. Tooneelpoëzy van Cornelio de Bie; rubriek in-quarto, nr. 59 met 32 nrs. Tooneelpoëzy van Samuel Coster; rubriek in-octavo, nr. 662 met 39 nrs. Nil Volentibus Arduum, enz.

7. Vgl. Een abel spel van Lanseloet van Denemerken. Uitgegeven door Rob Roemans en Hilda van Assche. 7e, bijgewerkte dr. Antwerpen cop. 1979. (Klassieke Galerij 123). Hierin is voor het onderdeel ‘Tekstoverlevering’ gebruikt gemaakt van aan de Naamlyst ontleende gegevens, zie de pp. 61-62 met de noten 111 en 112 waar wordt verwezen naar B. van Selm: ‘Aanvullingen op de bibliografie van Lanseloet van Denemerken’, in: Dokumentaal 7 (1978), pp. 92-95 en R. Resoort en H. Pleij: ‘Nieuwe bronnen en gegevens voor de literatuurgeschiedenis van de zestiende eeuw uit Parijse bibliotheken’, in: Spektator 5 (1975-1976), pp. 636-659.

8. Ontleend aan de registratie van afzonderlijk verschenen Nederlandse boekhandelscatalogi 1599-1800 die onder leiding van prof. dr. B. van Selm bij de Leidse Vakgroep Nederlands wordt bewerkt. Op dit moment bevat de registratie meer dan 3.300 catalogi. Al deze catalogi zullen door de firma Inter Documentation Company te Leiden worden verfilmd en in de vorm van microfiches in de handel worden gebracht. Onlangs verscheen de eerste aflevering met 806 catalogi, die door E. Hofland in een bijbehorende alfabetische lijst op beknopte wijze zijn beschreven en ontsloten. Vgl. B. van Selm: ‘Een nieuwe toekomst voor oud “handelsdrukwerk”, De bibliografie van Nederlandse boekhandelscatalogi gedrukt vóór 1801’, in: Open 22 (1990), pp. 335-339.

9. Blijkens de Leidse registratie is er nog een exemplaar van de Naamlyst aanwezig in de UB Gent (signatuur 39 H 8). Vgl. F. Vandenhole: Inventaris van veilingcatalogi 1615-1914 met topografische, alfabetische en inhoudsindexen. Dl. 1 (Leuven 1987). (Rijksuniversiteit van Gent, Centrale Bibliotheek. Bijdragen tot de Bibliotheekwetenschap 5), p. 14. Volgens Vandenhole's Inventaris bevat dit exemplaar geen prijzen en/of namen van kopers. De naam van de voormalige bezitter van de boeken is vermeld als: ‘[Leempoet [!]]’. Ook de bibliotheek van de Vereeniging bezit een exemplaar van de Naamlyst (signatuur Nv 387^a). Dit exemplaar bevat evenmin prijzen of namen van kopers. Op de titelpagina staat in handschrift: ‘[D. Leempoel.]’; vgl. Catalogus der Bibliotheek van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels te Amsterdam. Dl. 8 Supplement-catalogus 1932-1973 (Amsterdam 1979), p. 394.

[p. 12]

In 1747 trad hij in het huwelijk met Marie Louise van Montfort. Uit dit huwelijk is een dochter geboren. In 1749 trouwde hij opnieuw; nu met Clara van den Bergh. In 1750 en 1751 zijn kinderen uit dit huwelijk in de katholieke kerk gedoopt. In november 1776 heeft hij zijn huis aan de Leuvehaven verkocht. Hij overleed op 30 april 1777. Het is niet bekend waar hij is gestorven; in ieder geval niet in Rotterdam^10..

Van Leempoel was in 1755 de oprichter van het Rotterdamse Genees- en Heelkundig Gezelschap dat een belangrijke rol heeft gespeeld bij de preventie van de pokken in Nederland^11.. In 1757 verscheen bij de Rotterdamse boekverkoper Reinier Arrenberg De inenting der kinderpokjes in hare groote voordelen aangewezen^12.. In dit lijvige en grondig gedocumenteerde werk geven de leden van het Gezelschap een systematisch overzicht van de door hen gehanteerde en gepropageerde methode van preventie van de pokken. Van Leempoel heeft binnen dit gezelschap een hoofdrol vervuld; hij correspondeerde namens de leden met beroemde geleerden als Schwencke en Van Swieten^13..

In 1769 werd te Rotterdam het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte opgericht, met als doel het bevorderen van de welvaart en gezondheid van het Nederlandse volk door toepassing van de natuurwetenschappen^14.. Van Leempoel was in 1769 de eerste die tot gewoon-lid van het Bataafsch Genootschap werd benoemd^15.. Waarschijnlijk was hij een passief lid; de Verhandelingen van het Bataafsch Genootschap bevatten geen bijdragen van hem en ook van zijn eventuele andere activiteiten binnen het genootschap is niets vastgelegd^16..

Van Leempoel had een grote belangstelling voor het toneel; dat blijkt genoegzaam uit de collectie die in de Naamlyst bijeen staat^17.. Mogelijk zou nieuw en diepgaand biografisch onderzoek kunnen verklaren waarom hij vijf jaar voor zijn overlijden dit onderdeel van zijn verzameling heeft afgestoten. Het staat vast dat de Naamlyst slechts een deel van de bibliotheek van deze geleerde bevat. Bij gebrek aan gegevens lijkt het me zinloos om te speculeren over wat er met de rest van zijn bibliotheek gebeurd kan zijn.

Het blijkt echter mogelijk om door middel van een andere veilingcatalogus te achterhalen wat voor boeken Van Leempoel zich verwierf. Tijdens mijn werk aan de registratie van Nederlandse boekhandelscatalogi stuitte ik op het enig bekende exemplaar van de veilingcatalogus met de boeken, medailles en ‘liefhebberyen’ van Michiel Oudaan uit 1766, waarin bij alle kavels de naam van de koper en de opbrengstprijs is genoteerd^18.. Van Leempoel heeft op deze veiling zo'n dertig boeken gekocht: uitgaven van de klassieken, gedichtenbundels, wetenschappelijke werken, enz^19.. Hij heeft niet één van de toneelstukken uit het bezit van Oudaan gekocht en géén van de wel op de veiling Oudaan verworven boeken komt in de Naamlyst voor.

10. Vgl. E.C. van Leersum: ‘Johannes Franciscus van Leempoel’, in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Dl. 1 (Leiden 1911), kolommen 1260-1261 en G.A. Lindeboom: Dutch medical biography, A biographical dictionary of Dutch physicians and surgeons 1475-1975. Amsterdam 1984, kol. 1153.

11. Vgl. M.J. van Lieburg: ‘De geneeskunde en natuurwetenschappen binnen de Rotterdamse genootschappen uit de 18e eeuw’, in: Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 1 (1978), pp. 14-22 en 124-143, m.n. de pp. 126-127.

12. UB Leiden, 631 D 39.

13. Vgl. J. van der Hoeven: ‘Letters of Thomas Schwencke on the inoculation of smallpox’, in: Janus. Archives Internationales pour l'Histoire de la Médicine et de la Géographie Médicale 25 (1921), pp. 323-329 en E.C. van Leersum: ‘A couple of letters of Gerard van Swieten on the “Liquor Swietenii”, and on the inoculation of smallpox’, in: Janus. Archives Internationales pour l'Histoire de la Médicine et de la Géographie Médicale 15 (1910), pp. 345-371, m.n. 356-364.

14. Vgl. M.J. van Lieburg en H.A.M. Snelders: ‘De bevordering en vervolmaking der proefondervindelijke wijsbegeerte’, De rol van het Bataafsch Genootschap te Rotterdam in de geschiedenis van de natuurwetenschappen, geneeskunde en techniek (1769-1988). Amsterdam [etc.] cop. 1989. (Nieuwe Nederlandse Bijdragen tot de Geschiedenis der Geneeskunde en Natuurwetenschappen 29).

15. Van Lieburg/Snelders, ibid., p. 10.

16. Vgl. M.J. van Lieburg: Het Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte te Rotterdam 1769-1984, Een bibliografisch en documenterend overzicht. Amsterdam 1985. (Nieuwe Nederlandse Bijdragen tot de Geschiedenis der Geneeskunde en Natuurwetenschappen 18).

17. Ondanks zijn letterkundige belangstelling was Van Leempoel geen lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, die in 1766 werd opgericht.

18. Catalogus van een fraaye verzameling, welgeconditioneerde boeken, in verscheiden taalen en weetenschappen, waar onder uitmunten voornaame en kostbare werken [...]. Alles by een verzameld en nagelaten door den voornaamen konstminnaar den heer Michiel Oudaan. Rotterdam: J. Bosch, J. Burgvliet en R. Arrenberg, [1766]. 8^o: [2] 1-75 [1] pp. UB Leiden, 1165 G 4. De veiling vond plaats te Rotterdam op dinsdag 23 september 1766 en volgende dagen.

19. In het volledig doorschoten exemplaar van de catalogus Oudaan zijn aankopen van Van Leempoel genoteerd op folia die zijn ingeschoten bij de pagina's 19, 20, 24, 42, enz.

De Weyerman-autografen in de Naamlyst^20.

Rubriek in-folio, nr. 10 op p. 2 (Cursief gedrukte tekst is als zodanig weergegeven. Handschriftelijke opmerkingen, aanvullingen en verbeteringen zijn vet afgedrukt):

O. 10 Weyerman (J. Campo)

matig 1	De schoone Dwaalster, of de verëenigde Liefde, Blysp. de Schoone dwaalstar, of de Vereenigde gelieven, Blijspel. opgesteld in het jaar 1704. 75 pag
2	De Vruchtbaare Juffer, Blyspel. 48 pag.

20. De gedrukte Weyermanniana zijn in een appendix opgenomen.

[p. 13]

3	Den Wandelende Jood, Treur Blyeindendspel [de twee laatste woorden zijn doorgehaald, de verbetering luidt]: is geen spel. maer een tijdschrift waer in een ontwerp tot een Treurbijeindspel[!]. 50 pag., met de eige hand van den Autheur geschreven, en het eenige dat 'er te vinden is.

De handschriftelijke aantekeningen zijn door een onbekende aangebracht. Ze zijn op verschillende tijdstippen gemaakt; de anonymus heeft eerst een aantal van de voor hem interessante kavels met het teken O gemerkt. Dat moet zijn gebeurd vóór hij de boeken in handen heeft gehad; bij Kruls Tooneelpoëzy (nr. 150 op p. 31) is aan het teken O de opmerking ‘mits goed’ toegevoegd: hij had deze boeken dus nog niet gezien. Hieronder staat met een andere pen (en in een andere hand?) de toevoeging ‘afgezette pl.’ Die aantekening kan alleen maar zijn gemaakt door iemand die zelf heeft geconstateerd dat in deze boeken met de hand ingekleurde platen voorkomen.

Uit de aanvullingen en verbeteringen en het gebruik van de kwalificatie ‘matig’ (overigens alle in dezelfde hand), blijkt dat de onbekende ook de Weyerman-autografen heeft gezien. De aanvulling bij De schoone Dwaalstar is letterlijk van het titelblad van de autograaf overgeschreven en de tekst van het toneelstuk beslaat inderdaad 75 genummerde pagina's. De verbetering bij Den wandelende Jood moet zijn aangebracht door iemand die de tekst van de autograaf heeft doorgenomen.

De handschriften zijn sinds het einde van de achttiende eeuw eigendom van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden (UB Leiden, Handschrift Ltk. 533)^21..

Deze band bevat achtereenvolgens: De schoone Dwaalstar (ff. 1-39), De vruchtbaare Juffer (ff. 40-64), Den wandelende Jood (ff. 65-89), een klad van een bruiloftsgedicht (f. 90) en Den Heer is betoovert (ff. 91-131)^22..

Ieder onderdeel heeft een eigen paginering die door Weyerman zelf is aangebracht, waarbij hij het bruiloftsgedicht bij Den wandelende Jood heeft gerekend. De band is later van een doorlopende foliëring voorzien.

Aan de titelopgave in de Naamlyst ontbreekt Den Heer is betoovert. Dit toneelstuk moet na de veiling aan de drie andere onderdelen (en die ene kladpagina) zijn toegevoegd; het is uiterst onwaarschijnlijk dat degene die de moeite nam om in de Naamlyst bij te schrijven uit hoeveel pagina's De schoone Dwaalstar en De vruchtbaare Juffer bestaan, een compleet toneelstuk met een omvang van 40 folia zou hebben overgeslagen.

Den Heer is betoovert moet zijn toegevoegd vóór de band in het bezit van de Maatschappij kwam, wat mogelijk voor het einde van 1778 is gebeurd; in een handschriftelijke catalogus van de Maatschappij wordt het geheel vermeld als: ‘De schoone dwaalster of de vereenigde gelieven. door Jakob Campo Weyerman. Blyspel [in een andere hand:] & drie andere stukken’^23.. Ik ga er van uit dat met ‘drie andere stukken’ wordt gedoeld op De vruchtbaare Juffer, Den wandelende Jood, en Den Heer is betoovert. Het bruiloftsgedicht beslaat maar één folium en is bovendien niet afzonderlijk gepagineerd; het zou mijns inziens niet als afzonderlijk ‘stuk’ zijn genoemd.

‘Waar komt het handschrift vandaan?’ vroeg de editeur van de toneelstukken uit deze band^24.. Die vraag wordt nu beantwoord: uit het bezit van dokter Van Leempoel^25.. Dit gegeven roept echter onmiddelijk andere vragen op.

Op welk moment zijn de in de Naamlyst vermelde autografen in het bezit van Van Leempoel gekomen? Ze laten zich niet dateren; het is onbekend hoe lang ze hebben rondgezworven^26.. Het is mogelijk dat ze vóór Van Leempoel andere eigenaren hebben gehad.

21. De drie toneelstukken uit deze band zijn als tekstuitgave verschenen, vgl. Jakob Campo Weyerman: Den heer is betoovert, en de juffer is behext, De schoone dwaalstar, of de vereenigde gelieven, De vruchtbaare juffer. Naar het handschrift uitgegeven door A.J. Hanou. Amsterdam cop. 1979. (In het vervolg aangeduid als: Weyerman, ed. Hanou 1979.)

22. Het bruiloftsgedicht en De wandelende Jood zijn door Hanou diplomatisch geëditeerd in de Med. JCW; vgl. ‘Een bruiloftsdicht’, in: nr. 15 (mei 1979), pp. 155-157 en ‘Den Wandelende Jood 1-3’, in: idem, pp. 158-161; no. 16 (juni 1979), pp. 162-171; no. 17 (juli 1979), pp. 172-174.

23. Vgl. Lijsten der boekwerken v.d. Maatsch. der Nederl. Letterkunde, opgemaakt door J. Steenwinkel en F. van Lelyveld, benevens eene lijst der handschriften en boeken door Alewijn vermaakt. 1785-1789. UB Leiden, Handschrift Ltk. 977, fol. 2. Het mogelijke tijdstip van verwerving door de Maatschappij en de verwijzing naar bovengenoemde Lijsten heb ik ontleend aan Weyerman, ed. Hanou 1979, pp. 5-6.

24. Weyerman, ed. Hanou 1979, p. 5.

25. Helemaal zeker is dat niet; er blijft altijd de mogelijkheid dat de autografen in de Naamlyst zijn ingestoken (uit een ander bezit toegevoegd). Vgl. Bert van Selm: Een menighte treffelijcke boecken, Nederlandse boekhandelscatalogi in het begin van de zeventiende eeuw. Utrecht 1987, p. 95.

26. Vgl. de overwegingen van Hanou met betrekking tot de datering van de autografen (Weyerman, ed. Hanou 1979, pp. 2-5).

[p. 14]

Wie kreeg de autografen na de veiling in zijn bezit? Ze zijn mogelijk pas aan het einde van 1778 in het bezit van de Maatschappij gekomen, dus meer dan vijf jaar na de veiling in 1772^27.. Heeft die eigenaar Den Heer is betoovert toegevoegd^28.?

Misschien worden ook deze vragen eens beantwoord. In ieder geval is nu een voormalige eigenaar van de Weyerman-autografen geïdentificeerd en is er iets meer bekend over diens leven en werk en voorkeur wat betreft het verzamelen van boeken.

Het is mijns inziens zinvol om Weyermanniana in veilingcatalogi en andere registraties van boekenbezit te signaleren en biografische gegevens over de eigenaars te vermelden; afgezien van de gegevens die dit voor de receptiegeschiedenis oplevert, zal voortgezet onderzoek het mogelijk maken om tot een profiel van de contemporaine Weyermanlezer te komen^29.. In het geval van de Naamlyst blijkt bovendien weer dat vermeldingen in veilingcatalogi wezenlijke bijdragen aan de overleveringsgeschiedenis van bronnen kunnen leveren^30..

Het lijkt mij wenselijk dat aandacht voor het kopen, lezen en lenen van Weyermans werk uit zal groeien tot een vast onderdeel van het onderzoek naar deze auteur^31..

27. Vgl. de mededeling van Louis D. Petit in deel 1 van de catalogus van de bibliotheek van de Maatschappij (1887), p. ix, dat blijkens de Verslagen van de Maatschappij pas in 1777 voor het eerst boeken zijn aangekocht. Vanzelfsprekend kunnen de Weyerman-autografen ook voor of na die datum aan de Maatschappij zijn geschonken. Uit de in noot 23 genoemde Lijsten valt niet op te maken op welke wijze de Weyerman-autografen in het bezit van de Maatschappij zijn gekomen.

28. Het is in ieder geval niet zo dat ook andere met O gemerkte unica uit de Naamlyst, zoals handschriften van Witbol, Wels en Susanna Brand, in het bezit van de Maatschappij zijn gekomen; vgl. respectievelijk: rubriek in-folio, nr. 11 en rubriek in-octavo, nrs. 397 en 766.

29. Vgl. B. Sierman: ‘Fanclub 18e eeuw’, in: Med. JCW nr. 3 (mei 1978), p. 22. Sierman citeert de titels van werken van Weyerman uit vijf achttiende-eeuwse inventarissen-na-overlijden, aanwezig in het Haagse Gemeente-archief. Er is geen biografisch onderzoek naar de eigenaars van deze boeken verricht. Naar de bezitters van boeken van andere auteurs is wel onderzoek gedaan; zie bijvoorbeeld de dissertaties van Pieter Visser: Broeders in de geest, De doopsgezinde bijdragen van Dierick en Jan Philipsz. Schabaelje tot de Nederlandse stichtelijke literatuur in de zeventiende eeuw. Deventer 1988 (Deventer Studiën 7). 2 dln. Met name Bijlage 2 in deel 2, ‘Druk- en verspreidingsgeschiedenis van de Lusthof des gemoets, d. Titels van Jan Philipsz. Schabaelje in 17e- en 18e-eeuwse Friese boedelinventarissen’ en Ph. Breuker: It wurk fan Gysbert Japix, 1. Tekst yn facsimile, 2. Oerlevering en ûnstean. Ljouwert 1989. 2 dln. Amsterdam. Met name deel 2, hoofdstuk 3 met de onderdelen: ‘Tekstoerlevering, Opjeften út katalogi, argivalia en literatuer’ en ‘List fan lêzers en brûkers’.

30. Vgl. B. van Selm: ‘Hooftiana in veilingcatalogi’, in: Spektator 14 (1984-1985), pp. 115-124.

31. Van Selm, ibid., p. 115.

Appendix

Cursief gedrukte tekst is als zodanig weergegeven.

Rubriek in-quarto, p. 50:

267

Weyerman (Jacob Campo) Tooneelpoëzy, bevattende: 1 Den Persiaansche Zydewever, Blyeinde-treursp. 2 Demokriets en Herakliets, Brabandsche Reize, Kluchtsp. 3 De Hollandsche Zindelykheid, Blysp. 4 De Bezweering van den Desperaten Antwerpzen Courantier, ibid. 5 De Gehoornde Broeders, of het Vrouwelyk Bedrog, Kluchtsp. voor den Autheur. 6 Den Maagdenburgschen Alchimist, of den Gewaanden Baron van Syburg Ontmaskert, Blysp. Utrecht, Paddenburg en Muntendam, 1733. Hier zyn verscheide Sleutels en andere Gedichten bygevoegt.

Idem, p. 61:

393	Amsterdamschen Hermes &c. &c. 2 deelen, met pl. Amst. voor den Auth. en by Hendrik Bosch, 1722 en 1723. NB. In het tweede Deel pag. 189 vindt men, Den Bloodaard, Blysp. en Consultatie Spel pag. 299.

Rubriek in-octavo, p. 147:

393	Weyerman (Jacob Campo) 1 Democritus en Heraclitus, Brabantsche Voyage, Klugtsp. Amst. Christ Petzold, 1712. 2 Bezweering van den desperaten Antwerpschen Courantier, Klugtsp. ibid. 1712 3 De Gehoornde Broeders, ofte Huwelyk van Bedrog, Klugtsp. ibid. 1712. 4 Voorspel van de Gehoornde Broeders, ibid. 5 De Hollandsche Zinnelykheid, Blysp. ibid. J. Oosterwyk en Hend, [!] van de Gaete, 1713.
394	- Zeldzame Levensbyzonderheden van Laurens Arminius, Jacob Campo Weyerman, Robertt [!] Hennebo en Jacob Veenhuyzen, en veele andere beruchte Personaadgien. Amst. Barent Das, 1738.

[p. 15]

	NB. Hier in vind men: De Gramschap, Treureindspel.
395	- Maendelyksche 't Zamenspraaken, &c. van July tot Decemb. 1726. Amst Hend Bosch, met de plaet.

Idem, p. 156:

492	Geest van Jacob Campo Weyerman, &c. 's-Hage, H. Bakhuisen, 1757. met de plaat

Idem, p. 212:

841	Piet fopt Jan en Jan fopt Piet, ofte boertige en ernstige Zamenspraak tusschen een Protestant, Jansenist en Jesuit, Op 't Kerkhof van St. Medard, 1727.