Thesaurus 1473-1800
Als nr. 28 in de serie Bibliotheca Bibliographica Neerlandica van uitgever De Graaf uit Nieuwkoop is onlangs de Thesaurus 1473-1800. Nederlandse boekdrukkers en boekverkopers met plaatsen en jaren van werkzaamheid van J.A. Gruys en C. de Wolf verschenen. De opzet van de Thesaurus is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, de Thesaurus, Nederlandse boekdrukkers en boekverkopers tot 1700, uitgegeven in 1980. De twee belangrijkste onderdelen van het boek zijn de alfabetische lijst met alle namen van de gevonden boekhandelaren en de chronologische lijst, waarin per stad de namen nogmaals de revue passeren.
Met het verschijnen van de nieuwe Thesaurus is gelukkig ook voor de onderzoeker naar de achttiende-eeuwse boekenwereld een einde gekomen aan de afhankelijkheid van de onbetrouwbare lijsten van Ledeboer. Vond die iedere roddel het vermelden waard, in de Thesaurus wordt alleen dan een boekhandelaar vermeld, als zijn naam in het impressum of colofon van een boek genoemd wordt. Alle gegevens zijn dus in principe kontroleerbaar. De kanttekening die hierbij gemaakt moet worden, is dat de drukkersregisters van de vier grote bibliotheken aan de basis van de Thesaurus staan. Deze apparaten zijn niet altijd even volledig en feilloos te noemen, zeker niet voor wat betreft de 18de eeuw. Er zullen dus ongetwijfeld ook ditmaal ‘addenda & corrigenda’ volgen.
Ook Jacob Campo Weyerman treffen we in de lijsten aan. In de in 1737 verschenen Verdeediging van Jakob Campo Weyerman tegens Alexander Le Roux (Knuttel 17070) wordt zijn naam immers expliciet vermeld in het impressum, dat volledig luidt: ‘Tot Utrecht gedrukt, by Pieter Muntendam, en zyn te bekomen tot Amsterdam, by Barent Dass, boekverkooper in de Pylsteeg, als mede by Jacob Campo Weyerman, tot Vianen, en by de voornaamste boekverkoopers in de Nederlandsche steden.’ Weyerman als boekhandelaar!
De studie van de Nederlandse boekgeschiedenis, als het ware een gebouw in aanbouw, heeft er een belangrijk naslagwerk bij gekregen. De fundamenten lijken nu stevig genoeg om de 18de-eeuwse vleugel van het gebouw in alle vertrouwen te reconstrueren en renoveren.
MdN