|
| |
| |
| |
Project
Van eene Wint-assurantiecompagnie, tot behoudt van de verloopende Commercie en uitteerende Navigatie, gecombineert met eene andere, opgerecht tot securiteit van alle verdere met gevaarvermengde zaken en handelingen; besloten by Jupiter in zynen Hemelraat den xvi. October dezes hollenden Jaars 1720.
Tunc sic Mercurium alloquitur, ac talia mandat.
Virg. IV. Aeneid:
Jupiter, ziende over eenige dagen naar omlaag door een luik van zyn starpaleis, werd op het onvoorzienst ontzet door een klatergoude Architectuur van assurante Assurantie-kamers, goude bergen belovende Aktien, en aan den Steen der Wyzen vastgeschakelde projecten. Hy beschoude grimlagchende die confuze zwarmen van nieugebore Aktionisten, gefailjeerde Projecteurs, en uit de eierschalen van armoede en onwetenheit versgekipte Makelaars. Zyn aangezicht ontvlamde door eene innerlyke alteratie (schoon eenigzins aan een God onbetamelyk) over alle die tegenstrydige wisselvalligheden, en voornamelyk van de Heeren Projecteurs, waarvan sommige uit den bitteren moespot des doots (fyne en grove bankroeten) als bekwame Stofscheiders, moderne goude medailjes en vergulde Trochisci wisten te extraheren, terwyl roekelooze en winzuchtige Aktionisten hunne vaderlyke Troupenningen, zoo veele jaren in zemelen bewaart, uit vrees voor den roest, verkwakkelden tegens bedrukte Driekoningenbriefjes, en fyn geweven zomerdraden; en wederom andere, dewelke, blanke Spanbaarzen en omgekeerde Armianen (gelyk men zegt) zynde belooft, zich met een slappen Wind, of ten uiterste een onnut Stekelbaarsje moesten te vreden houden. Ach! (riep Jupyn) had die vermaarde Monsieur le Brun diergelyke voorwerpen mogen zien, tot welk eene volmaaktheit zoude hy de verbeeldingen van differerende hartstogten niet gebragt hebben! en mogt die verdienstige Directeur van twee Schouburgen, dewelke door een eenige professorale les de Treur- en Blyspelpassien zoo zielroerende en kittelende vertoont, een' onvolmaakten glimp van deze vertooning genieten, met welk eene aangename zomervlaag van verkwikkende geestdruppelen zoude hy den onvruchtbaren akker van de
Tooneelpoëzy niet besproeien! En geen wonder, want hier zag Jupyn een Zomerzotje, dat als een opgeschote Champignon uit een' schralen heigront, in een Charret langs allen kant, als een Parysche Tabatiere vergult, luchtig
| |
| |
insprong, het achterste met een knecht als een' Drommedares meubileerde, en in alles naar een Fransche petit Maitre geleek, uitgezondert in bravoure en opvoeding. Gints zag hy een Edelman, gesiert met een antimodisch zomerkleetje en een herfstparuik, die als een parasol zyn melankolyke trony beschaduwde, over de Beurs wandelen; en schoon hy met authentyke stukken kon proberen, dat zyne Voorouders op dat Tournooi prezent waren, alwaar de Grave van Clairmont den wakkeren Graaf Floris liet den hals breken, echter genootzaakt was, by gebrek van crediet, gelt of goede vrienden, als een overjaarde spin, de berookte zalen van zyn adelyk Kasteel met hongerige droomen te bewaken. Op een andere plaats zag hy ombarmhertige handen op een' vrouwenbuik leggen, om, viva force, haar goud Orlogie aan een schrander Aktionist tegens eene onzekere praemie te verruilen. Andere zag hy wederom zoo aangetroude als eertys gekochte meubilaire goederen in een groot Pakhuis achter de oude Kerk slepen, om daaruit, voor civile beleening, reëele penningen voor hunne gekochte Contrakten te bekomen, terwyl sommige vergulde torren de quintessentien van Oost en West bemagtigden, en hunne huizen zoo prachtig opschikten, als die bekende Schoorsteenveger, die uit een laag Italiaans hutje in een Ypaleis is gevlogen. Maar met wat eene kitteling (want Jupyn is een oud liefhebber) belonkte hy sommige half open en sommige aankomende Rozeknopjes niet, die, noch onlangs met een Inlands katoene manteltje, of ten hoogste een kalaminke rokje gekleet, nu, als duizentkleurige vlindertjes, de aanschouwers door Damasten en zyde Weerschynen verbaasden; terwyl Papa, die dagelyks
meer zweet verloor dan een voet-postillion van een Boeredorp, als een Lietjeszanger met de handen vol papieren op en neêr liep! Aan een' anderen hoek zag hy hoe Diamante Coulans, kostelyke Oreilletten, Brazeletten, Paerelsnoeren en Diksteene ringen, als springende Loveren uit de wettige bezitting van de Eigenaren in de opgesparde klauwen van d'onbesnede Filisteinen sprongen, dewelke daarentegen wederom naulyks wisten of het waarheit of logen was 't geen ze zagen en ondervonden, en ieder moment uit dien Potozi-droom vreesden opgewekt te worden: zoo waarachtig is het spreekwoort, het geen zegt, dat alle schielyke verhoogingen de zinnen verbysteren; want het is met de taarten en pasteien van de Lukgodin gestelt als met substantieele gerechten die zwakke magen niet konnen verteeren.
In 't kort, Jupiter zag dat Trajaan Bokkalyn in de wistkonstige stelling van Euklides niet had misgetast, namelyk, dat alle lynen der gedachten en pogingen van de stervelingen rechtstreeks uitkomen in dat middelpunt, om met een aardigheit het gelt van zyn' Evennaasten naar zyn eigen beurs te leiden; dat de Aktionisten, als Bosloopers of Partizans zonder commissie, achter heggen en struiken schuilden, om malkaar op d'eerste okkazie met den blooten vochtel van Eigenbaat de gulde vena cava te doorbooren, en dan die vloeibare vocht van oude of nieuwe dukaten als Novembers bloetbeulingen in hunne lege darmen te stoppen. Hy observeerde verder, dat'er grooter antipatie onder d'Aktionisten zelve heerschte, te weten tusschen den eenen en den anderen, dan tusschen den Laurier en Wyngaart, den Eik en Olyfboom, het Velthoen en den Valk, den Kanarivogel en Ezel, den Dolfyn en Walvis, de Zwaan en den Draak, den Olifant en Ram, 't Paart en den Kemel, of tusschen de Reden en den hedendaagschen Papierhandel: derhalve rezol- | |
| |
veerde hy, om niet genootzaakt te worden een tweede destructie van zyne schepselen te ordonneren, of zoo veele onnatuurlyke gruweldaden langer te beschouwen, eene Compagnie op te rechten, dewelke een ieder voordeelig en niemant schadelyk kon zyn, bestaande in een Weer- en Wint-Assurantiekamer in de lucht, tot verzekering van de Koopmanschap, een anker van de Navigatie, en securiteit van Koopman en Schipper, om door dit heilzaam middel, niet alleen de voorgenome reize zonder het minste gevaar te voltrekken, maar ook om deze landen, benevens die van de geallieerde Vorsten, van alle uitheemsche goederen en schatten te doen
overvloeien, en dat op de navolgende Pointen en Conditien:
| |
I
De gemelde Wint- en Weer-Assurantiekamer zal bestaan uit 00000000 Millioenen kapitaal, 't welk zal wezen verdeelt in 0000000000 Aktien, ieder Aktie 00000 gl. kapitaal.
| |
II
Jupyn, om de drie Natien te begunstigen dewelke zoo rampzalig door die voorgaande Aktienegotie aan den gront zitten, ja genoegzaam zyn geruïneert, namentlyk Vrankryk, Engelant en Hollant, excludeert en sluit uit alle andere Pretendenten, van den Grooten Mogol af tot den Italiaanschen Hertog van **** toe, die in zyn omtrek ruim twaalf mylen vast lant bezit; zullende daar door alle andere Natien genootzaakt zyn deze Aktien in een van die gementioneerde Landen ten duurste te koopen.
| |
III
Niemant zal geadmitteert worden minder dan een en meer dan zes Aktien te mogen inteekenen.
| |
IV
Niemant zal verplicht zyn meer te betalen dan zyne ingeteekende somme.
| |
V
Ieder Inteekenaar zal gehouden zyn op den eersten zwaren stormwint by provizie in handen van de Heeren Direkteuren, door Jupyn daar toe aangestelt, te betalen in gereeden gelde twee per cento van het ingeteekende kapitaal.
| |
VI
De Compagnie zal worden gedirigeert door 300 ervarene Koopluiden, te weten 100 uit Vrankryk, 100 uit Engelant, en 100 uit de Provincie van Hollant.
| |
VII
Verder zal Jupyn tot Voorzitters uit den dooden opwekken den voornaamsten Wereltbeschryver den Grooten Ptolomeus; Aristoteles en Deskartes in de Wysbegeerte; Euklides in de Wiskonst; Guido Bonatti in de Starreloopkunde, en den Grave Balthazar Castiglione, als een ervaren Loots op alle de gronden en gevaarlykheden der hoofsche
| |
| |
| |
VIII
Noch zullen 'er zyn zes Substituit-Presidenten, rakende de Navigatie, te weten Hanno van Karthage, Palinuur, Kristoffel Kolumbus, Ferdinando Magellanes, Amerikus Vesputius en Vasko di Gama.
| |
IX
Jupyn zal beneden op den aartbodem hebben zyne Afgezanten, dewelke dagelyks eene byeenkomst zullen houden in een daar toe geordineert Paleis, welke byeenkomst zal beginnen met een aangenaam muzyk van stemmen, orgels en slangswys gedraaide wintpypen: konnende in de tusschenpoozingen, wie zulks begeert, zyn verzoek proponeren aan een van die Afgezanten, dewelke dan door eene lange vergulde of verzilverde spraakbuis dat verzoek aan de Voorzitters zal aankondigen, welke voorzitters zich verbinden (om een heerlyk voorbeelt van prompte Justitie te geven) dat verzoek, indien rechtmatig, te bewilligen door het fiat van een frissen Westewint; en ter contrarie, niet gefondeert, te refuzeren door het nihil hic van een' barsschen Noordergalm, waarvoor ieder der Afgezanten ten minste vier Aktien ten zynen genoegen in deze Compagnie zal toegezegt zyn.
| |
X
Daar zullen zyn Wint-Aktien, geapproprieert naar 't verzoek van Eisschers, als namelyk:
| |
XI
Wint-Aktien, om, in spyt van de woedende zeegolven, droogten, banken, platen, barningen, blinde klippen, onzichtbare rotzen, kolken, draaistroomen, enz. de bevrachte schepen, zonder het allerminste gevaar, naar de gedestineerde plaatsen en havens te convoieren.
| |
XII
Insgelyks Aktien, om alle uitgaande schepen van een' goeden voordewint te voorzien, en die behouden buiten gaats te geleiden, om hare voorgenome reize te volvoeren.
| |
XIII
Aktien om de Linea AEquinoctialis of Middellyn, zonder de allerminste stilte, zoo naar het Oosten gaande als naar het Vaderlant retournerende, te passeren.
| |
XIV
Schoonweer-Aktien, welke zoo duurzaam zullen zyn als de eeden van Hofdames, Roomsche of Napelsche Courtisanes, en die men daglyks om de vierentwintig uuren nieu en vers uit den naalt zal konnen bekomen; welke zeer getrokken zullen worden onder de liefhebbers van Flora, die zoo delicaat van smaak zyn dat zy liever een Tulp of Anemonytje op een tuinbed van aarde beschouwen dan een volkome rype roos op een huisbed van tyk.
| |
XV
Daar zullen Aktien zyn voor de volgelade vaartuigen van oude Ho- | |
| |
velingen, die somtyts in het hartje van hunnen Winter als spongien worden uitgeperst, of genootzaakt zyn hunne ingelade waren over boort te werpen, om dezelve tegens de ongenade des Vorsts of gapende muilen van eenige smachterige Courtisans te precautioneren en ten eenemaal te verzekeren.
| |
XVI
Ook zullen 'er Aktien zyn om jaarlyks een gewenste Vendange te hebben, door de vier hooftstoffen in een gematigt temperament te houden, en, na de okkazie vereischt, regen of zonneschyn aan den wynstok te geven; welke Aktien meest onder de gedesinteresseerde Kooplieden in wynen en liberale Dronkaarts zullen circuleren.
| |
XVII
Daar zullen Aktien zyn om het Fideliteit-bootje van de Sexe in de haven van veiligheit besloten te houden en het geduurig uitloopen te beletten, dewyl'er door eene lange ervarentheit is bevonden, dat die Fregatten ligtelyk een lek stooten tegens de verborge koraaltakken die zeer welig en menigvuldig omtrent die kusten groeien..
| |
XVIII
Daar zullen Aktien zyn om door brandende winden de Horsselen, Rupsen en Sprinkhanen, dewelke dagelyks den geduldigen palmboom van het huwelyk, in spyt van de geoktroieerde Eigenaars, met steken beschadigen, af te wyzen of de wieken te zengen: welke Aktien niet weinig zullen ryzen onder de leidende congregatie van Capricornus.
| |
XIX
Daar zullen Aktien zyn om de winderige argumenten van betweters en uitventers van toekomende geheimen te refuteren, door een weerstuit van solide (schoon niet naar de mode) argumenten dewelke van een byzonder nut zullen zyn om dieper in te natuur van vele geheimen in te dringen.
| |
XX
Daar zullen Aktien zyn om de Wint-complimenten te toetzen, door die te besluiten in aeolipiles of vuurblazers; die, na dat ze voor den haart zullen uitgewaassemt zyn, geprobeert zullen moeten worden wat zwaarder weegt, het uitgewaassemde of het ingeblevene.
| |
XXI
Daar zullen Aktien zyn om door het adopteren van onechte vruchten langs het kanaal van een Kamenier, Keukemeit, Kindermeit, Linnenaaister en diergelyke, Dorpschouts- Bode- Commiese- en diergelyke Ampten te bekomen. Op welke Aktien de Sleepdragers van den Regenboog geen kleintje zullen bikken.
| |
XXII
Daar zullen Aktien zyn om door bruske winden de gebouchelde lokken van de Saletreekeltjes en de gepynigde favorites van de Haagsche Coquettes uit de krol, ja ten eenmaal wech te blazen, om hun een indruk tegens dat zondig jammer van hovaardy te geven, en welk eene ingebeelde schoonheit het is, die door een' wint kan wechgeblazen en
| |
| |
| |
XXIII
Daar zullen Aktien zyn om de toegevrore bron van der Grooten gonst, of door barsse stormwinden van traan- of klagtorkanen te scheuren, of door de geparfumeerde ademhalingen van vrolyke Nichten, schoone Vrouwen en aankomende Dochters te ontdoien.
| |
XXIV
Er in 't kort, om niemant in verlegenheit te laten, zal Jupyn voor het laatst aan die van Woerden een Project inspireren, om manufakturen en plantagien vn Hennip op te rechten, waarin ieder Aktionist, des noots of levens zat zynde, door behulp van de daar uit gefabriceerde Dassen, die Wintpyp zal konnen stoppen, dewelke zoo langen tyt die aangename en betoverende lucht van de Wint-negotie heeft ingeädemt
| |
----- At tu
Nil nisi Cecropides, truncoque simillimus Hermae,
Nullo quippe alio vincis discrimine, quam quod
Illi marmoreum caput est, tua vivit imago.
| |
| |
[achterplat]
[achterplat]
| |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd
