Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman. Jaargang 2

Adele Nieuweboer

(Bilderdijkkade 638, 1053 VV Amsterdam)

JCW - varia

Bij een zeer vluchtig bezoek in jan. 1979 aan de Nationale Bibliotheek van Schotland te Edinburgh bleek de Schotse belangstelling voor JCW miniem: de Alfabetische Catalogus vermeldde onder Weyerman (en varianten van de naam) geen enkel werk.

Beter is het gesteld in de Gemeentelijke Bibliotheek van Rotterdam.

Deze bibliotheek heeft een oude en een nieuwe Alfabetische Catalogus.

De oude heeft nog als restant:

- ‘ZEGENZANG / IN DEN AANVANG DES JAARS 1741. / AAN DEN / EDELEN HOVE / VAN /

[p. 206]

HOLLAND, ZEELAND / EN / WESTERIESLAND. / (Motto) / DOOR / JAKOB CAMPO WEYERMAN. / (Drukkersmerk / IN 's GRAVENHAGE. / Gedrukt voor den Schryver, en zyn te / bekomen by GERARD BLOCK.’ 4. 8 blz.

Pamfl. 1741. no. 2.

Via de nieuwe catalogus vindt men:

- ‘DE / HOLLANDSCHE / SINNELYKHEID / BLY - SPEL. / Prodiga non sentit per eüten faemina censum: / Juvenalis. / Door *** / (Vignet) / t' AMSTELDAM, by / JOANNES OOSTERWYK, / en / HENDRIK van de GAETE. / A^o.M. DCC. XIII./ kl. 8^o. IV en 58 blz., (*)², A - G^1-8, D⁵.

Het vignet draagt de zinspreuk: ‘VIS. VNITA. FORTIOR.’

Op (*) 2E treft men een gedicht aan getiteld: ‘Op het BLY-SPEL / DE HOLLANDSCHE / ZINNELYLHEID, / Door ***. /’, ondertekend met:

‘T.v. Wilt.’

49 F 17:9

Het gedicht van naar alle waarschijnlijkheid Thomas van der Wilt, schilderkonstig Delfts leermeester van JCW (die zich overigens in 1712, vlak voor de uitgave van de Sinnelykheid, weer in Delft ophield), luidt als volgt:

‘Het lust dees Digter tans te Weyen

In 't misbruik van de dertle pragt,

En met 't penceel, zoo scherp als zagt,

Dat af te schildren, zonder vleijen.

t'Wyl andre met hun treur - gedigt,

En pen tot aan de wolken streeven,
d'Aloude Digters doen herleeven,

Het Schouw - toneel tot pragt en ligt:

Of op het Oorlogs veld verzellen

De Voesterlingen van Belloon,

En met een hooge heldentoon

Haar daaden roemen en vertellen;

Zoo scherst hy met de pronkery,

En haar, die van geringe zaaken
Haar daaglyks werk en Goden maaken,

En 't nut en waardig zien voorby.

Liet hy in Braband onlangs hooren

Zyn schellen toon, door Demokryt,

Zy klinkt in Holland op dees tyd,

Dog minder scherp, ons ook in d' ooren.

Dus vind zyn Geest aan alle kant

Steeds nieuwe stof tot boerterijen
En ernst, dewyl de zetternije

Haar rolle speeld in yder land,

Tot leering en vermaek der schrandre.

Vaar dus al voort, ô!....

Wy hoopen en verwagten van

U, na dit blyspel nog meer andre.’

- ‘DEMOCRITUS / EN / HERACLITUS, / BRABANTSCHE / VOYAGE. / KLUGTSPET. /’ (Diverse Motto' s) z.j., z.p., z.u. kl. 8^o. VIII en 104 blz., *^1-4, A - F^1-8, G^1-4.

Als voorwerk treft men aan:

[p. 207]

* 2R ‘TOT DEN / LESER.’

* 2V-3R ‘AAN DEN / AUTTEUR. / (ondertekend:) J.V.H.’

* 3R ‘Op DEMOCRITUS en HERACLITUS / Pelgrimage / Door *** / (ondertekend:) A.T.N.H.’

* 3V-4R ‘OP / DEMOCRITUS / EN / HERACLITUS / BRABANTSCHE VOYAGE. / Door *** / (ondertekend:) J.V.H.’

1360 F 81:1

- ‘BEEZWEERING / VAN DEN / DESPERATEN / ANTWARPSCHEN / COURANTIER. / KLUGTSPEL. / Illudit propriis, aliorum crimina riden.’

z.p., z.j., z.u., kl. 8^o. VIII en 80 blz. (192 min 112), (*)^1-4 of (C)^5-8, H-M ^1-8.

Op: (G) 6R - (G)7V: ‘AAN DEN ZEER DIK EN VETTEN / HEER / BIBERONI à VORAGINE, / Opperste van de Congregatie van St. / Alexius, anders geneemt / Cellebroeders. (ondertekend:) N.N.’

Op: (G) 8r: ‘OP DE / BEZWEMRINGV / Van den / Antwerpschen Courantier. / (ondertekend:) J.B. Med. Doct.’

1360 F 81:2

- ‘DE / GEHOORNDE / BROEDERS / OFTE / VROUWELYK / BEDROG. / KLUGTSPEL. / Decipit illa / Custodes, aut aere domat. D.J. Juv. Saty. 6.’

z.p., z.j., z.u. kl. 8^o. VI en 66 blz. (264 min 198), N - Q^1-8, R^1-4.

Op: N2R: ‘Aan den Hoogekroonden / Welgehoorden / HEER, De Heer N.N.’, niet ondertekend.

N2V: ‘TOT DEN / LEZER.’, neet ondertekend.

N3R: ‘OP HET VERMAKELYK / KLUGTSTEL / VAN DE / GEHOORNDE / BROEDERS. / Door *** / (ondertekend:) J.v.K. Med. D.’

1360 F 81:3

- ‘DEMOCRITUS / En / HERACLITUS / BRABANTSCHE / VOYAGE. / KLUGSTEL. / (Motto en drukkersmerk) TE GENT. / (Motto)’

z.j., z.u. kl. 8^o

Verder identiek aan ex. 1360 F 81:1

Onder ‘TOT DEN / LESER’ is met de hand bijgeschrevens: ‘Gregorius Gisbertus Wolfsen’

1360 D 25

- ‘DE / DOORZICHTIGE / HEREMIET, / BESPIEDENDE DOOR ZYN VERRERYKENDE VERREKYKER, / In het geheimste van zyn KLUIS, de verbor- / genste Cebreken der Menschen; / Dezelve op een Geestige en aangonaame wyze / ten toon stellende. / DOOR / JACOB CAMPO WEYERMAN. / TWEEDEN DRUK. / Uitgegeven voor Rekening van den Autheur, / En te bekomen by de neeste Boekverkoopers.’.

z.p., z.j., z.u. 4^o. II en 143 blz. (*)¹, A - S^1-4.

Met titelprent.

1156 F 45

- ‘DEN / AMSTERDAMSCHEN / (rood:) HERMES. / ZYNDE / Een historisch, poëctisch, en Satyrisch verhaal / van de zotheden der voorby zynde,

[p. 208]

der tegenwoor- / dige, en der toekomende Eeuw; benevens eenige / liefdens gevallen, staatkundige Coffihuis op- / herkingen, en Courant-perioden./ (Motto) / (rood:) Te Amsterdam, / Gedrukt voor den Auteur, en zyn te bekomen by (rood:) HENDRIK / BOSCH, Boekverkooper over 't Meisjes Weeshuis, 1722.’ 4^o. 2dln. Dl. 1: VIII en 96 blz, *^1-4, A - M^1-4; dl. 2: 104 blz, zonder titelpagina, N - Bb^1-4.

Op: *2R-4V: ‘HET PAPIERS / VOORHANGSEL / VOOR DEN / AMSTERDAMSSEN / HERMES.’

1156 F 9-10

- ‘EENIGE / LETTERLIEVENDE, ZEEDEKUNDIGE, / FISTORISCHE EN STICHTELYKE / BETRACHTINGEN. / Opgestelt in Onrym en in Vaarzen. / BY / JACOB CAMPO WEYERMAN. / Et sic demulceo vitam. / (Drukkersmerk) / In 's GRAVENHAAGE, / Gedrukt voor den AUTEUR, en zyn te bekomen by Ottho / en Pieter van Thol, en verdere Boekverkoopers in de / voornaamste Nederlandsche Steeden.’ z.j. 4^o. 48 blz. A - F^1-4.

Op: AIV: ‘AAN DEN / LEEZER. / Den Schryver erkent geene Exempla- / ren voor de zynen, dan de zodaanigen / welke hy eygenhandig als volgt heeft on- / derteykent. (volgt handtekening in inkt:) J C Weyerman / 1742’

1386 D 8

- ‘DEN / (rood:) ECHO / DES / (rood:) WEERELDS, / DOOR / JAKOB CAMPO WEYERMAN; / Ernstig en Vermaakelyk, / In (rood:) ONRYM en in (rood:) RYM. / Omne in praecipiti vitium stetit. / Juven. Satira. I. / (Drukkersmerk) / Te AMSTERDAM, / Gedrukt voor den Auteur, en zyn te bekomen by (rood) HENDRIK / BOSCH, Boekverkooper over 't Meysjes Weeshuys.’ 1726-27. 4^o. 2 dln. Dl._1: VIII en 416 blz. * ^1-4, A - Fff^1-4; dl. 2: VIII en 416 blz. *^1-4, A - Fff^1-4.

In dl. 1, *2R-4V: ‘OPDRAGT / Aan de / NEDERLANDSCHE / DICHTERS. / (ondertekend:) Zeer gehoorzaamen en onderdaa- / nigsten Dienaar / J. CAMPO WEYERMAN.’

In dl. 2, *2R-4V: ‘AAN DE / BORGER OVERHEDEN / Van de Stad / ABDERA. / (ondertekend:) ACHTBAARE HEEREN, / Uwe Achtbaarhêdens onvervalschten / Waarzegger, / DEMOCRITUS ABDERITES. / Den 13. October 1727. gedateert / uyt de Eliseesche Velden.’

1419 E 37

In het werk trof ik een visitekaartje aan: ‘Campo Weijerman / 1e Jerichostr 32a Rotterdam-16’. Het telefoonboek van Rotterdam kon me niet behulpzaam zijn bij het leggen van enig contact.

- ‘DE VOORNAAMSTE / GEVALLEN / VAN DEN WONDERLYKEN / (rood:) DON QUICHOT, / DOOR DEN BEROEMDEN / (rood:) PICART DEN ROMEIN, / En andere voornaame MEESTERS, in XXXI. KUNSTPLAATEN, / na de Uitmuntende SCHILDERYEN van / COYPEL, / IN 'T KOPER GEBRAGT: / BESCHREEVEN OP EEN' VRYEN EN VROLYKEN TRANT, / DOOR/ (rood:) JACOB CAMPO WEYERMAN; / En door den Zelfden met GEDICHTEN ter Verklaaring van iedere / Kunstprint, en het Leeven van / (rood:) M. DE CERVANTES SAAVEDRA / VEREKYT. / Alles volgens het Oirspronklyk Spaansch. / (vignet) / IN 's HAGE / By (rood:) PIETER DE HONDT, / M.D.CC.XLVI. groot 4^o. XXVIII en 420 blz. (*)^1-4, ** - ***^1-4, ****^1-2, A - Eee^1-4, Fff - Ggg^1-3.

[p. 209]

Op * 1R (= (*) 2R - **** 2V (p. I-XXVI): ‘HET/ LEEVEN / VAN / MICHIEL DE SERVANTES SAAVEDRA.’, niet ondertekend.

- ‘(rood:) DE / ROTTERDAMSCHE / (rood:) HERMES, / Behelzende een' schat van zeer gee- / stige en kortstwylige Aanmerkingen over / het gedrag der hedendaagsche Waerelt. /(Drukkersmerk) / (rood:) Te ROTTERDAM, / Gedrukt by (rood:) ARNOLD WILLIS, Boekver- / kooper over den Rystuin.’ z.j. 4. (VII) en 416 blz.

Met titelprent en verklaring van de titelprent.

Op: (*) 4R-V: ‘DE / TITEL EN TITELPRENT / TOT DEN / HERMESLEZER’

26 D 29

- Hetzelfde werk, maar niet volledig (p. 1-200), staat genoteerd onder signatuur 1189 E 18. Het voorwerk is identiek aan dat van het eerste exemplaar met uitzondering van de titelprent, die te hoog op de bladzijde staat, zodat een bovenrand is afgesneden.

Dit tweede exemplaar schijnt ooit voor uitleen bestemd te zijn geweest, althans vóór in het werk vindt men een ingeplakt blaadje bestemd voor datumstempels en een plastic driehoekje waarin titelkaartjes kunnen worden geschoven. Ook heeft het boekje afgesneden bladzijden.

- Ook aanwezig, maar niet door mij beschreven: deel 3 en 4 van De Levens-Beschryvingen Der Nederlandsche Konst-schilders en Konst-schilderessen, signatuur 1365 G 79-80

- Tenslotte nog twee exemplaren (niet ingezien) van ‘J.Ch. Ludeman.

Spiegel der waereld;... benevens de Nieuws tyding uit de andere waereld; of, Samenspraak tusschen J.C. Weyerman en Ludeman. Rotterdam, van Rooye, z.j. 4, 571 blz., titelplt.’

1368 E 24:1 en 1372 D 20

Ten behoeve van congresleden en andere liefhebbers bevindt zich in de Library of Congress te Washington D.C. volgens A Catalog of Books represented by Library of Congress Printed Cards, vol. 162 (1960), p.73:

‘Weyerman, Jacob Campo, 1677-1747.

De levens-beschryvingen der Nederlandsche konst-schilders en konst-schilderessen, met een uytbreyding over de schilderkonst der ouden, door Jakob Campo Weyerman... Verrykt met de konterfeytsels der voornaamste konst-schilders en konst-schilderessen, cierlyk in keper gesneden door J. Houbraken... 's Gravenhage, By de wed. E. Boucquet (etc.). 1729-1769. 4 v. front., illus., ports. (partly fold.) 20½ cm.

Vol. 4 has imprint: Dordrecht, A. Blussé en zoon, 1769.’

11-26719; ND 652. W 5

Systematisch te vinden onder: ‘1. Painters, Dutch. 2. Artists - Portraits.’

26-7-1979.