Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 20

[p. 27]

10
[Brief van Virginie Loveling aan Nelly Buysse]

Gent 29 Dec. 01

Lieve Nelly,

Uw brief heden morgen ontvangen. Het is mij altijd een genot uw handschrift te zien; want ik herinner mij niet dat het ooit anders dan aangenaamheden bevatte. Besten dank en beste wenschen van heil voor u allen en aan u allen. Met genot denk ik aan Afsné⁽¹⁾ en de gezellige uren aldaar doorgebracht, en, evenals elke reis of elke verplaatsing van onzen persoon lichtpunten der herinnering heeft, zoo is voor mij het helderste wel het uurtje van ons vertrouwd samen zitten, 's avonds laat, aan den boord der Leie bij het nog dof blinkend water in de duisternis, met de benauwend zwarte boomen achter ons. - Ja, gaarne zal ik terugkeeren en u later in Holland bezoeken. Ik ben bijna in Holland geweest, tot aan Roosendaal. Ik wilde iemand⁽²⁾ vaarwel zeggen, die uit Duitschland kwam, om over Londen naar Gibraltar te reizen. Ik kreeg het telegram juist voor op den dag (Kerstavond), dat Alice en Edmond hier waren en wij naar Mme Rogghé's moesten gaan.⁽³⁾ Zoo lag het plan in duigen. Het is ook een heele reis van hier uit voor een paar uren samenzijn. - Wij hebben ons goed vermaakt met de Kerstdagen. Eerst bij Mme Rogghé, dan hier, telkens op tot over een uur. Alice en Edmond schenen zeer tevreden. Onkel Karel was ook hier en vergat voor een poos zijn groot verdriet⁽⁴⁾. Sophie⁽⁵⁾ heeft gezongen maar het spijt mij telkens, als zij het doet, want met al die menschen rondom haar, is zij niet in het bezit harer faculteiten en geeft niet hare volle kracht. Hare stem is nu zoo smedig en genuanceerd, dat elk er zich over verbaast.

(1) Het zomerverblijf Maison Rose van Cyriel en Nelly Buysse in Afsnee bij Gent.

(2) Die ‘iemand’ is zeer waarschijnlijk Arthur Menzel, de scheepsarts met wie Virginie Loveling een nogal troebele relatie opbouwde tijdens haar lange zeereis naar Australië in 1899 (zie haar ‘Stoomboot-indrukken’ in MCBG XIX, 2003). Menzel had een mogelijke passage in Roosendaal per telegram aangekondigd (Stynen, Rosalie en Virginie, p. 249), maar de afspraak ging dus niet door. Hij wordt als ‘vriend Mendel’ ook genoemd in brief 11.

(3) Alice, zus van Cyriel Buysse en haar echtgenoot Edmond de Keyser. Madame Rogghé is de echtgenote van de Gentse boekhandelaar Willem Rogghé (1824-1896), die later journalist werd. Hij was medewerker voor letterkunde en kunst van het liberale weekblad Het Volksbelang van zijn vriend Paul Fredericq.

(4) Welk het grote verdriet is van Onkel Charles op dit moment kan niet met zekerheid gezegd worden: Karel had heel wat problemen met verschillende van zijn kinderen. Wellicht wordt gealludeerd op de dood van zijn oudste zoon Hendrik Loveling (1864-1897) op 33-jarige leeftijd, ‘na een langdurige en smartelijke ziekte’ (volgens zijn overlijdensbericht). Hendrik was advocaat bij het Hof van Beroep in Gent en een prominente liberale flamingant.

(5) Niet geïdentificeerd.

[p. 28]

In solfège is ze de eerste harer klas en als de andere leerlingen niet kunnen antwoorden, kijken ze naar haar en zij doet teekens. Maar de meesteres heeft het onderschept en kijkt ook, en, half boos, half lachend, steekt ze de vuist naar haar uit. Indien ze fransch of Duitsch kende, zou een heerlijke toekomst voor haar openliggen. Zij is bijzonder gevoelig voor uw belangstelling en dankt u duizendmaal - Het zijn haar eigen woorden.

Juffrouw Ten Brink⁽⁶⁾ woont met hare moeder in hetgeen zij ‘een poppenhuisje’ noemt in de Guinardstraat. Door bemiddeling van Mr. Minnaert⁽⁷⁾ is zij tot leerares van Nederlandsch in drie scholen benoemd, ondanks mededingsters van hier met diploma's. Veel zie ik ze niet, ze heeft het druk, maar 'k zal uw boodschap doen. Ik denk niet dat ze in kennis is met onderwijzeressen. Zij is niet voor dat vak opgeleid, maar 'k zal 't beproeven. Willem De Hovre⁽⁸⁾ heeft hier gesoupeerd en twee dagen daarna kreeg ik een prachtige exotischen tuil van jonquillen. Mijn erkentelijkheid voor bloemgeschenken is steeds met weemoed vermengd. Het vergankelijke er van is mij als een emblema van het broze onzer genegenheden. De tuil geurt nog op mijn tafel. Papier ten einde, nog veel te vertellen, maar... een brief mag niet te lang zijn. Uw verkleefde tante Virginie.

(6) Juffrouw Ten Brink: mogelijk een verwante van de Nederlandse schrijver, hoogleraar en literair-historicus Jan Ten Brink (1834-1901) die bevriend was met Virginie Loveling.

(7) In de Guinardstraat in Gent was een stadsschool gelegen. Mr. Minnaert is wellicht Gillis D. Minnaert (1836-1919), liberaal Gents onderwijzer, later leraar aan de Normaalschool, directeur van de Oefenschool en ‘pedagogisch opziener’ van het stedelijk onderwijs. Hij was actief in de liberale vleugel van de Vlaamse Beweging; vgl. ook de brief van Paul Fredericq d.d. 25 november 1875 in MCBG IX (1993), p. 130 en aant. 8 aldaar.

(8) Willem de Hovre, secretaris van de Gentse afdeling van het Algemeen Nederlandsch Verbond (ANV) en liberale huisvriend van de familie Rogghé (vgl. hierboven, aant. 3). In een brief van Cyriel Buysse aan Virginie Loveling d.d. 10 november 1903 blijkt dat De Hovre het lied heeft toegestuurd dat zal worden gebruikt als Driekoningenavondlied in de toneelbewerking van De biezenstekker. Zie ‘Cyriel Buysse. Brieven aan familieleden I; Virginie Loveling’, in MCBG I (1985), p. 75 (waar de naam van De Hovre verkeerd werd weergegeven als de Hoore).