Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 17

[p. 25]

Miniatuurtjes
De hengelaar
door
Cyriel Buysse

De dag ontwaakt in 't verre Oosten in een vage, grijze-en-roze schemering. De weilanden zijn parelnat; de hooge bomen staan dicht tegen elkaar gedrongen, als sombere massas rotsen vol geheimenis. De sluimerende rivier dampt. Fijne, doorschijnende sluiers drijven langzaam over de stille oppervlakte, als verwazigende beelden uit een neveldroom. De lucht is onbewogen, frisch en koel.

De hengelaar staat aan den oever, rechtop en slank, zijn hengelroede in de hand. Hij is een donkere schim met weifelende omtrekken in 't immaterieële droomlicht van den vroegen morgenstond. Zijn arm horizontaal gestrekt laat het fijn touwtje in het water hangen; zijn strak-geboeide oog ziet 't roede dobbertje.

Het water lééft; men voelt het léven. Fijne rimpelingen trekken kringetjes en streepjes en af en toe klinkt dof een korte smak; het even aan de oppervlakte happen van een vischje nog onzichbaar!

De oogen van den stillen hengelaar blijven strak op 't dobbertje gevestigd en gepriemd. Heeft het niet eventjes verroerd, getrild, naar links bewogen? Eensklaps duikelt het onder en zwemt met 't touwtje weg. De hengelaar haalt: een zacht, klein rukje; en uit het water tilt hij iets dat zilverglimt en spartelt aan het fijne draadje: een dansend spiegeltje, een fladderend vogeltje, een zilveren porte-monnaitje.

Een zilveren porte-monnaitje, waarvan de glinsterende maliën schubben zouden zijn; daar lijkt het't meest op! De hengelaar haalt het zwevend naar zich toe, haakt het los, bekijkt het nauwelijks, bergt het in een groengeverfd zinken bakje. Hij voedt het haakje weer met aas, laat 't draadje zweven door de lucht, smoort het in 't stille water...

[p. 26]

In 't verre Oosten heeft de fijne roze tint het doffe grijze overwonnen. Lichte kleurenwolkjes tekenen zich donzig af tegen een hemelveld van teere ijlheid en op de aarde krijgen de dingen stilaan hun schakeeringen en vormen. De zware hooge booroen van 't kasteelpark zijn geen grimmig-sombere rotsen meer en het kasteel-zelf schemert reeds vaag-wit achter zijn bloeiende bloemperken. Een vogeltje laat zacht zich hooren en op den onzichtbaren kerktoren galmen traag en duidelijk vier slagen.

De hengelaar heeft niet gehoord, niet opgekeken. Hij hoort enkel het smakken van de visschen in het helderder wordende water waarover de dunne mistsluiers wegdrijven; hij ziet alleen het roode stipje van zijn dobbertje, dat soms zachtjes heen en weer wiegelt. Daar gaat het plots weer onder. De hengelaar haalt op en voor de tweede maal trekt hij een spartelend, zilver-geschubde portemonnaitje boven.

De dag is dag geworden. De zon straalt schitterend uit den blauwen hemel over het bloeiend landschap en overal zingen de vogels. Wat zingen ze zacht en mooi! De leeuwerikjes stijgen op jubeltrillende vlerkjes uit het malsche gras der weilanden waarin de bonte koeien grazen en hun lied, dat met hen ten blauwen hemel opgaat, is als een hymne van verrukking aan de schoone wereld. Er komen menschen in het landschap en op den kerktoren galmt een klokje, want het is zondag en die menschen gaan ter kerk. Moet ook de hengelaar geen mis hooren? Neen; hij heeft geen tijd, hij denkt er niet aan; hij moet stug blijven letten op het roode dobbertje, dat zich alweer schijnt te bewegen, dat eventjes naar links zwemt, en dan naar rechts, en dan weer links en dan weer rechts, en eensklaps rondtolt en meteen diep onderduikelf, zoodat de hengelaar al gauw mag halen en weer een zilverspartelend porte-monnaitje naar boven trekt.

De hengelaar bromt wat in zichzelf en iets als een glimlach komt even op zijn stug gelaat. Hij plant zijn hengelroede in den oeverberm en gaat gehurkt neerzitten in het gras. Hij haalt een pakje uit zijn zak en opent het[.] 't Is zijn ontbijt; 't wordt tijd dat hij iets gaat gebruiken. Hij eet en drinkt in eenzaamheid en stilte, de oogen onophoudend op het dobbertje gevestigd. Gaat het alweer niet bewegen? Al etende, zijn half-verorberde boterham in de linkerhand, gaat hij tot bij de roede, staart met inspanning. Neen, 't is slechts een

[p. 27]

loos alarm, het dobbertje hangt zachtjes wiegelend onder het lichte briesje dat nauwelijks het water rimpelt. Hij gaat weer zitten, eindigt zijn ontbijt, ontsteekt een pijpje. Dan komt hij terug naar zijn hengelroede en gaat voort met visschen.

Tien ure! 't Is tien uur in den zomerochtend en de zon brandt als een vuur. Daar komt het eerste motorbootje in de verte aan. De hengelaar fronst zijn wenkbrauwen en bromt een vloek. Wat haat hij die lamme, stinkende dingen, die den visch wegjagen en zijn broedsel vernietigen! Sinds die op de rivier verschenen is er haast niets meer te vangen. Nooit meer een flinke baars, een mooie snoek. Alleen die kleine grut waarmede hij zich moet tevreden houden. Hij blikt nijdig naar het schuitje dat voorbij stuift en haalt even zijn hengel op, om te zien of het aas er nog aan vast zit.

Andere hengelaars zijn aan den oeverrand verschenen en zitten hier en daar, op eenigen afstand van elkander. De hengelaar kent ze allemaal, want het zijn steeds dezelfde, maar praatjes maakt hij niet met hen; dat is maar tijdverlies, en ook: 't zijn concurrenten. Zij hinderen hem echter niet, wat sommige zondagswandelaars toch wel doen. Die blijven soms naar hem staan kijken, om te zien of hij wat vangt. Bleven ze maar rustig staan! Doch neen; het wachten verveelt hen, zij gaan aan 't praten, aan 't gichelen en stoeien, zij loopen heen en weer en stampen met hun voeten op den grond, zoodat de visch in de diepte van het water vlucht en alle hoop op vangst verijdelt. Lamme, ellendige kerels! De hengelaar wou wel dat ze door hun zotte kuren in het water vielen en er half verdronken!

Daar komt alweer een motorbootje aan en achter 't motortje een zeiljacht en achter 't zeiljacht een heele zwerm roeibootjes. Is het niet God geklaagd, al die drukte en dat lawaai! Hoe kan iemand nu nog iets vangen? Moest het niet door de wet verboden worden? De hengelaar is ziedend van machtelooze woede. Hij denkt er aan om op te staan en verder te gaan hengelen; maar wat zou het baten? Die schurken achterhalen je immers overal waar je zit; ze verpesten de gansche rivier. Knarsetandend zit hij zichzelf op te vreten, den woedender blik op het wild heen en weer schommelend dobbertje gevestigd.

[p. 28]

't Is twaalf uur geworden en de hitte wordt ondragelijk. De hengelaar heeft zijn buis uitgetrokken en zit nu hijgend in zijn hemdsmouwen te hengelen. Het is ook etenstijd en 't lijkt wel of het voor de visschen insgelijks het uur van middagmalen is, want nu laten zij het dobbertje volkomen met rust; zij zijn kennelijk allen ergens op bezoek, waar het boeiender en beter is dan bij het ronde dobbertje. Misschien ook zijn ze, bevangen door de warmte, in een koel plekje een dutje gaan doen.

De hengelaar zal nu maar doen gelijk de vischjes.

Verantwoording editeurscorrectie

het[.]

<

het