Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 10

[p. 35]

69

UBG hs 3426 D (73)

[in potlood] Gent, zaterdag, [december 1875]⁽¹⁾

Ik heb gisteren Vuylsteke gezien en heb hem gevraagd wat de boekhandelaars verstonden door compte à demi. - ‘Wel! antwoordde hij, het deelen der zuivere winst tusschen uitgever en schrijver.’ Dan heb ik hem van uwe rekening met Hoste gesproken, hem vragende er niemand over te spreken. Hij van zijnen kant heeft mij inlichtingen gegeven op voorwaarde dat hij in de zaak niet gemengd worde, want hij zou er zijne dood van halen daarom met Hoste of met Heremans overhoop te liggen. Ik heb het hem beloofd.

Hij zegt gelijk Heremans dat Hoste niet zooveel heeft gewonnen aan uw boek als gij denkt, dat hij een deel der 20% en der 12/13 exempl. aan de andere boekhandelaars heeft moeten afstaan, maar dat hij het niet als kiesch aanziet zichzelven te splitsen in twee personen (uitgever en boekhandelaar) naar het voorbeeld der H. Drijvuldigheid, als men de compte à demi werkt.

Op al de exemplaren die hijzelve verkocht heeft wint hij dus schromelijk veel. Hij verkoopt ze 3 fr. en brengt ze voor 2.40 op de rekening, alsook ieder 13e exemplaar dat op de rekening niet ver-schijnt en dat hij tegen 3 fr. verkocht heeft. Op dertien exempl. door hem verkocht houdt hij dus 12 maal 0.60 c. af = 7 fr.20c. plus het 13e exempl. dat hij aan 3 fr. verkocht heeft. Te zamen 10fr.20c. achterhoudene gelden op ieder dertiental exempl. door hem zelve verkocht!!! En dat is compte à demi!!!

V. schat op een honderdtal de exempl. die hij waarschijnlijk in zijnen winkel verkocht heeft of aan kalanten van de stad of van elders rechtstreeks heeft opgezonden. Reken nu uit hoeveel hij zoo zeurt.

Wat de al te kostelijke reclamen (te veel prospectussen en dure aankondigingen) betreft, Vuylsteke is van oordeel, dat die buitensporige reclamen onnoodig waren, daar uwe naam in Holland door de uitgave uwer verzen genoeg bekend was. Hij denkt dat Hoste ze gebruikt heeft als reclamen voor zijne firma veel meer dan voor uw boek.

(1) Preciezer te dateren tussen 5 en 12 december 1875, resp. tussen brief 39 en brief 40 hiervoor; zie ook daar voor de voorgeschiedenis. In brieven 38 en 39 is sprake van een vermoeden dat Hoste grove winst zou halen uit zijn editie van de Novellen.

[p. 36]

Vuylsteke zegde mij dat hij tegenwoordig een werkje van den rechter Bernolet de compte à demi uitgeeft, en dat hij niet ten volle eerlijk zou meenen te handelen, indien hij eene rekening maakte op het model van Hoste's.

Ik schrijf dat met zeven haasten gedurende eene compositie op 't athenaeum⁽²⁾. Ik heb geene pen. Ik omhels grandmama en U teederlijk.

Uw Paul

(2) Kort na het verdedigen van zijn speciaal doctoraat in de geschiedenis, Essai sur le role politique et social des ducs de Bourgogne (19 juni 1875) werd Paul Fredericq benoemd tot leraar in de geschiedenis en de aardrijkskunde aan het Koninklijk Atheneum van zijn geboortestad; zie de biografische notitie door H. van Werveke in Liber memorialis R.U.G., deel I. Faculteit Letteren en wijsbegeerte, Gent, 1960, p. 29-37; ook in H. van Werveke, Paul Fredericq in de spiegel van zijn dagboek, Brussel, Paleis der Academiën, 1979, p. 7-12 (Mededelingen Kon. Ac. van Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België, jg. XLI, 1979, nr. 1); E.C. Coppens, Paul Fredericq, p. 60.