Madoc. Jaargang 2005

[p. 188]

Kroniek

18 Juni 2005

In Regensburg zijn de oudste handgeschreven delen van het verhaal van Tristan en Isolde teruggevonden. De dichter Eilhard von Oberg schreef ‘Tristan en Isolde’ tussen 1170 en 1190. Het verhaal groeide uit tot een van de bekendste liefdesgeschiedenissen in Europa. De gevonden perkamenten handschriften, die waarschijnlijk rond 1200 zijn ontstaan, zijn in de Tweede Wereldoorlog verdwenen. De vrees bestond dat ze tijdens een bombardement in Obermünster waren vernietigd. (Teletekst België 1, 18-6-2005)

16 Juli 2005

Archeologen hebben in de Oost-Duitse stad Greifswald vier pauselijke zegels ontdekt in de schacht van een oud toilet. De loden zegels dateren uit de tijd van paus Bonifatius IX, die van 1389 tot 1404 de pauselijke stoel bezette. De zogeheten bullen, waarmee de echtheid van oorkondes werd bevestigd, zijn 3,5 centimeter breed en wegen zo'n 50 gram per stuk. De onderzoekers sluiten niet uit dat iemand ze bij een toiletbezoek per ongeluk in de beerput heeft laten vallen. (www.katholiek-nederland.nl, 16-7-2005)

16 Juli 2005

Aan de IJsselkade in Kampen zijn de resten gevonden van een scheepshelling uit de late dertiende of veertiende eeuw. Volgens stadsarcheoloog Alexander Jager was de helling waarschijnlijk bedoeld voor reparaties en onderhoud aan de kogges, die werden gebruikt in de handel op Denemarken en Noord-Duitsland. Ze was dus geen onderdeel van een scheepswerf waar de schepen werden gebouwd. (De Stentor, 16-7-2005)

27 Juli 2005

In Deventer hebben archeologen een laatmiddeleeuws reservoir voor bluswater opgegraven. Het reservoir heeft een diameter van zo'n 85 centimeter en is ongeveer 3 meter diep. Dergelijke putten bestonden op verschillende plekken in de stad, zodat branden snel konden worden geblust. Op dezelfde locatie in het Bergkwartier vonden de archeologen al eerder een puntgaaf parfumflesje uit de vijftiende eeuw. (De Stentor, 27-7-2005)

9 Augustus 2005

Een twintigtal historische gebouwen in Mekka en Medina uit de tijd van de profeet Mohammed (zevende eeuw na Christus) dreigt op de schop te gaan. Als het aan de plaatselijke autoriteiten ligt, mogen projectontwikkelaars de gebouwen slopen en er nieuwbouw neerzetten. De overheid zegt zo beter de veiligheid van de pelgrims te kunnen

[p. 189]

waarborgen. Ieder jaar ondernemen rond de vier miljoen moslims de hadj, de pelgrimage naar de heiligste plaats van de islam. Tegenstanders van de plannen spreken van een cultuur-historische ramp. In hun ogen is het plan ingegeven door de streng-gelovige Saudi-Wahhabitische religieuze autoriteiten. Volgens hen moeten de pelgrims zich uitsluitend richten op de Grote Moskee. Het bezoek aan andere historische gebouwen uit de begintijd van de islam beschouwen ze als afgoderij. (www.katholieknederland.nl, 9-8-2005)

10 Augustus 2005

Erasmus is niet in Rotterdam, maar in Gouda geboren. Dat beweert een groep inwoners van Gouda. De grote humanist zou een onwettig kind zijn van een Goudse pastoor en dat altijd hebben willen verdoezelen. Dit zou blijken uit geschriften van Reynier Snooy, de lijfarts van Erasmus. De groep Gouwenaren wil nu op de geboortedag van de geleerde, 28 oktober, een jaarlijks terugkerende Erasmusdag organiseren in Gouda. Onderzoekers van het Erasmus Centre in Rotterdam doen de claim af als klinkklare onzin. Zij stellen dat Erasmus is geboren in Rotterdam en opgegroeid in Gouda. Daarna heeft hij nog vier jaar in Rotterdam gewoond. (De Telegraaf, 10-8-2005)

19 Augustus 2005

Het huis ‘Mon repos’ aan de Breestraat 135a in Leiden is waarschijnlijk het oudste studentenhuis van Nederland. Tijdens renovatiewerkzaamheden aan het pand ontdekte de afdeling monumentenzorg van de gemeente Leiden dat de balken waarop tegenwoordig het dak rust afkomstig zijn geweest uit de houten zijgevel van het pand. Aan de hand van de balken kon worden vastgesteld dat het pand ongeveer in 1365 is opgetrokken. Daarmee is Breestraat 135 gelijk het oudst bekende woonhuis van Leiden. Aanvullend archiefonderzoek wees uit dat de oude rieten kap in 1595 is vervangen door dakpannen die werden gedragen door een nieuwe dakconstructie, inclusief de balken uit de zijgevel. Tijdens de renovatie is in hetzelfde huis in een vals plafond een exemplaar gevonden van de beroemde rede die professor Rudolph Cleveringa op 26 november 1940 hield na het ontslag van alle joodse medewerkers van de Leidse universiteit. Haastig uitgetikte exemplaren van de redevoering werden in de dagen erna verspreid onder studenten. Het gevonden document is waarschijnlijk uit angst voor de bezetter in het valse plafond verstopt. (Leidsch Dagblad, 19-8-2005; Mare, 1-9-2005)

28 September 2005

Bij graafwerkzaamheden rond de St. Christoffelkathedraal in Roermond zijn twee skeletten boven de grond gekomen. Medewerkers van het Archeologisch Dienstencentrum weten nog niet precies wat ze de komende maanden nog meer zullen aantreffen op het terrein, maar zij vermoeden dat ze op nog ongeveer 60 skeletten zullen stoten. De oudste stoffelijke resten dateren uit de vijftiende eeuw. De vondst maakt een uitgebreid onderzoek mogelijk naar de samenstelling en gezondheid van de Roermondse bevolking vanaf de late Middeleeuwen. (De Limburger, 28-9-2005)