Madoc. Jaargang 2005

[p. 190]

Agenda

Mechelen momenteel

Als onderdeel van het feestelijke cultuurproject ‘Mechelen 2005, Stad in Vrouwenhanden’ valt in het Vlaamse Mechelen tot 18 december 2005 de tentoonstelling ‘Dames met Klasse Margareta van York en Margareta van Oostenrijk’ te bezichtigen. ‘Dames met Klasse’ toont de wereld van deze twee machtige dames die rond 1500 aan het roer van de Nederlanden stonden. Beide dames werden al vroeg weduwe en speelden een actieve rol in het politieke en culturele leven van Europa, op het snijvlak waar Middeleeuwen en Renaissance, de Oude en de Nieuwe Wereld(en) elkaar raken. Elk van hen vormt een brug in tijd en ruimte tussen allerlei, vaak tegenstrijdige mens- en wereldbeelden, mentaliteiten en werkelijkheden. Hun hoven dienden als kweekvijvers waarin ouderloze koningskinderen worden voorbereid op het ‘echte’ leven. Maar wie waren deze twee Margareta's zelf? Wat bezielde hen? Hoe bleven ze overeind in het ingewikkelde internationale machtsspel waarin vooral mannen de dienst uitmaakten? Konden ze hun vrouwzijn handhaven en, als het erop aankwam, ook strategisch inzetten in het belang van de opvolging en de familie? Hoe gingen ze om met rolmodellen, vrouwbeelden en hun lot als weduwe? Hoe uitten zij gevoelens als liefde, geluk en verdriet? Welke rol speelden traditie, religie, kennis en kunst in hun leven? Deze vragen vormen het uitgangspunt van de tentoonstelling, waarvoor ruim 170 objecten uit de hele wereld zijn samengebracht. De wereldvermaarde Irakese architecte Zaha Hadid tekent voor de zeer eigenzinnige, eigentijdse vormgeving van de tentoonstelling. Museum Lamot^TM, Van Beethovenstraat 8-10, Mechelen; zie ook www.mechelen2005.be

Parijs momenteel

In het Grand-Palais te Parijs vindt tot 16 januari 2006 een tentoonstelling plaats over melancholie, getiteld ‘Mélancolie, Génie et folie en Occident’. De tentoonstelling neemt de bezoeker mee op een reis door de tijd. Vanaf de antieke oudheid tot de twintigste eeuw bleef melancholie de aandacht vasthouden, vele artiesten inspireren. De werken van deze kunstenaars, variëren van antieke stèles tot contemporaine werken, vormen de rode draad van deze tentoonstelling. Te zien zijn werken van onder meer Dürer, Poussin, Goya, Delacroix, Rodin en Picasso. De expositie omvat ongeveer 250 stukken (schilderijen, gravures,

[p. 191]

beeldhouwwerken), die representaties zijn van melancholie in het Avondland. Galeries nationales du Grand Palais, Parijs; zie ook http://www.rmn.fr/galeriesnationalesdugrandpalais/

Eindhoven permanent

De website van het Historisch Openluchtmuseum te Eindhoven heeft voor kinderen volop informatie over de Middeleeuwen. De geschiedenis van Eindhoven in de Middeleeuwen wordt geschetst aan de hand van drie ijkpunten: 1150, als Eindhoven een kleine nederzetting is, omgeven door uitgestrekte restanten van het oorspronkelijke prehistorische en ongerepte oerbos; 1225, als de stad Eindhoven gesticht wordt op initiatief van hertog Hendrik van Brabant, en als de Catharinakerk in steen wordt opgetrokken; 1500, het einde van de Middeleeuwen. Ook is er aandacht voor de eetgewoontes in deze periode, en het brouwen van bier, van levensbelang aangezien het water vaak ondrinkbaar is. Historisch Openluchtmuseum, Eindhoven; zie http://www.historischopenluchtmuseum-eindhoven.nl/index.html

Wenen momenteel

Over eten gaat ook de tentoonstelling ‘Um die Wurst. Vom Essen und Trinken im Mittelalter’, tot 8 januari 2006 te zien in het Weense Museum Karlplatz. Voor mensen in de Middeleeuwen was, naast de dood, eten een primaire interesse. Als het niet het overleven diende, was het een uitdruking van iemands sociale status, zijn macht, rijkdom of religieuze levenswijze. De omgang met eten en drinken, vanaf de productie tot de stofwisseling, is daarmee een wezenlijk element van de middeleeuwse samenleving. In uiteenlopende gebieden als het recht, de geneeskunde en de godsdienst hield men zich met eten en drinken bezig. Enerzijds beschouwt de tentoonstelling ‘Um die Wurst’ eten en drinken als sociologisch fenomeen, anderzijds wordt aandacht besteed aan conserveringstechnieken en de bereiding van eten. Daarnaast wordt de betekenis van eten en drinken bij vier sociale groepen onderzocht: boeren, burgers, adel en geestelijkheid. Wien Museum Karlsplatz, Wenen; zie http://www.wienmuseum.at/frameset.asp