Maatstaf. Jaargang 38

[p. 74]

Harmen Wind
De cultuurdrager (een antifoon)

Het raam mag dicht.
Hij zetelt voor zijn bord.
Het zwarte gat van de
voorzienigheid houdt zijn
talenten in het krijt,
hij heerst met overgave,
een meester die zijn
meesterschap moet staven:
van al zijn antwoorden
is hij de vragen kwijt.
Je arm wordt moe onder
een vinger. Kou voel je
als heel dun water
binnenstromen. De meester
staat te praten voor zich
heen. Hij ziet je niet,
hij praat alleen. Je kucht,
hij hapert en hij knikt.
Je sluit het venster en
zit stil. De regen tikt.

Hij voert zijn kinderkruistocht
aan, Seldsjoeken der
vergetelheid te lijf.
Jaartallen staan als
sterrebeelden in het duister.
Alleen wat voorbij is blijft.
Een stortbui klettert op de ruiten.
Van negen tot kwart voor tien
repeteert de klas van buiten
alles wat hij zegt te zien.
Als hij de tijd heeft
uitgelegd snapt niemand
waar het over gaat. Zijn
krijtje piept je haartjes
recht. De meester houdt het
bij het oude en wij noteren
wat hij zegt. De toekomst
ligt in het verleden,
dicteert zijn stem en
kijk: het staat er echt.

[p. 75]

III

 

Een leraar zweert

 

met de materie samen:

 

ontzetting snikt in de

 

verwarmingsbuizen, zijn

 

gehoor luistert aandachtig

 

naar kraaien op het kerkhof,

 

twee honden op straat. De

 

klas hoeft zijn woorden

 

niet meer te beamen,

 

de klas is zijn daad.

 

Verdwalen kan in woorden,

 

kijk maar, onze meester is

 

de weg kwijt. Niemand lacht.

 

Met geluiden van buiten

 

verdrijf je de tijd, je

 

wacht tot zijn mond zich

 

zal sluiten. Zodra hij ons

 

ziet is hij weer aan de macht.

 

Je durft van bangheid

 

je neus niet te snuiten.

Nog eenmaal troont hij op
de zangen van de zijnen,
gedragen op de toon van
een onkwetsbaar lied.
Nog even is hij één met
deze kleinen, vader en zoon,
maar niemand die het ziet.
De klas een landschap op dit
uur. De schim van wat hij was
valt samen met de muur.
Hij slaat de maat
en ademt mee, de
meester. Zijn mond
houdt wagenwijd
de woorden bij.
Wanneer het uit is
geeft zijn hand het
teken en rij na
rij marcheert zich
van hem vrij.