Maatstaf. Jaargang 26

[p. 50]

Giovanni Nurchi Miseria del Miserere

Ter wereld gekomen uit het zaad
van een arme, zwarte mijnwerker
in de stad van de steenkool
genaamd Carbonia.
Voor het zwart, Heer: Miserere!

Zijn leven was gevaar,
dag en nacht, aldoor,
honderden meters diep
in de buik van de aarde.
Voor die buik, Heer: Miserere!

In die ingewanden at hij
met zoveel anderen stof en angst
en hun ademtocht bestond uit gas.
Voor dat eten, Heer: Miserere!

Hem, ik zag hem nooit,
hij had de kleur van de nacht
en de schaduwen van de nacht
waren in hem.
Hij was nog zwarter
dan de steenkool die hij dolf.
Voor die kleur, Heer: Miserere!

Het geloei van de sirene
was met hem vergroeid
als was dat een deel
van zijn lichaam.
Voor de vrouw in zijn huis
was het geloei van de angst.
Voor die vrouw, Heer: Miserere!

[p. 51]

 

Op die dag

 

waren er velen daar beneden.

 

Ze aten, en spogen, gas

 

stof en angst.

 

Het geloei van de sirene

 

werd een marteling zonder eind.

 

Voor het bloed, Heer: Miserere!

 

 

 

De vrouwen uit de stad

 

kwamen hen tegemoet. Allen.

 

Ze waren allen zwart.

 

Weduwen.

 

Voor hen, Heer: Miserere!

[p. 52]

(...)

Aan het eind van mijn horizon
is er een weg.
Steeds nieuw, steeds anders,
op pad naar nieuwe gezichten,
op zoek naar andere sensaties.
Als het verleden weer heden wordt,
me op reeds bekende wegen brengt,
zijn ze voor mij verschillend.
Zij zijn veranderd,
andere mensen lopen er
en ik ben dezelfde.
Mens en dingen wisselen,
maar niet mijn leven.
Steeds ver weg.
Steeds anders.
Ook zij
die eenmaal mijn ‘leven’ zijn zal,
zal me volgen op mijn reis,
en na lange tijd,
op de drempel van de ouderdom
zullen we elkaar omhelzen
aan de ingang van een woning.
En als ik oud zal zijn,
met weinig kracht om te lopen,
zal ik misschien weer weggaan,
weer alleen met mezelf zijn
langs de kanten van een weg,
met rugzak en slaapzak
op zoek naar een auto
die me ver weg zal brengen
in het onbewust verlangen
te sterven in haar armen.
Zij: mijn moeder.

[p. 53]

L'Autostrada della storia (De autoweg van de geschiedenis)

Vandaag heb ik de autoweg van de geschiedenis genomen, en ben verder gegaan dan de grenzen van de werkelijkheid. Ik ontmoette er verscheiden personen die stonden te liften.

Mao was de eerste, en mijn ellendige caricatuur van een auto had heel wat moeite vooruit te komen door het gewicht van de reiziger, die tijdens de tocht geen woord sprak. Hij verborg zich achter een glimlachend masker en keek aldoor vooruit, alsof hij me wilde laten weten dat hij een man was die voldoende had aan de concentratie op zijn ideeën.

Hij is uitgestapt bij de afslag naar het Rode Boekje.

De tweede: Marx.

Om de waarheid te zeggen zag ik eerst enkel een stapel boeken, en hem pas op het allerlaatst, toen ik stopte. Hij stonk ook naar siberische tabak, en het lukte hem niet, stevig op het stoeltje te blijven zitten, misschien omdat hij verder wilde dan de hem aangewezen plaats. Met de handen vooruitgestoken ging hij razend te keer, en zijn ogen schoten vuur. Hij joeg me angst aan, er was in hem een kracht die me ontging. Hij wou er uit bij de afslag naar het kapitaal.

Nauwelijks was ik gestart, of ik moest weer stoppen. Deze keer voor een vrouw, en tezelfdertijd bemerkte ik dat de weg die ik aflegde niet in kilometers verdeeld was, maar in ‘gisterens’ die me terugvoerden in de tijd.

Zij was Jeanne d'Arc.

Ze zei me direct bij het instappen dat ze uit een streek in Frankrijk kwam. Ze sprak in het engels en ze huilde ook in het engels.

In een opwelling streelde ik haar wang en trok haar tegen me aan. De kleren die ik aan had, veranderden op slag, ze werden zwaar en koud.

Ze waren van metaal.

Ik liet haar uitstappen bij de eerste de beste afslag die ik zag. Het was die naar de Brandstapel.

[p. 54]

Nadien, ik weet niet hoe, heb ik de macht over het stuur verloren, ben over de kop geslagen en pas een flinke poos later weer tot mezelf gekomen, erg verward, zo maar iemand, terug in de werkelijkheid.

Maar vandaag meen ik toch enkele passagiers van de reis te hebben vergeten.

Op een dag heb ik de reis voortgezet. Het caricaturale vehikel had enige onderdelen verloren ten gevolge van het eeuwenlange roesten, maar het reed nog.

Op de weg, geplaveid met keien verschenen de Romeinen, met schilden en lansen.

Een centurio liet me stoppen, en vroeg me om twee man en een kruis mee te nemen. Toen dat vastgebonden was op wat er restte van het dak, startten we weer. De andere passagier was Christus.

Op dat ogenblik merkte ik dat m'n sigaretten cp waren, en ik vroeg of hij er een voor me had.

Hij bood me een sigaar aan van het merk Pilatus, ik weigerde de Barrabas-sigaretten van de centurio.

Na een bocht in de weg zagen we een gebergte, en ze zeiden me dat ze waren waar ze wezen moesten.

Het was de afslag naar Golgota. Nauwelijks was ik weer vertrokken, of een onweer barstte los.

Het water viel in stromen neer, ik werd kletsnat.

Een grijsaard, omringd door allerlei beesten, dook opeens op, en maakte een liftgebaar.

Het was Noach met zijn overlevenden. De reis in wat nu een zoo op vier wielen werd, was erg vermoeiend, en werd bemoeilijkt door het water dat op de weg stond. Tenslotte stopte ik.

Op een half onder water staand bord was te lezen: Afslag naar de Ark.

Allen stapten uit.

Een paar dagen gingen voorbij zonder dat ik iemand ontmoette. Op een morgen vroeg een jong stel me, mee te mogen rijden. Ik schrok nog al! Ze droegen vijgebladeren. Het waren Adam en Eva, op zoek naar hun huis.

Ze zeiden me dat ze bang waren voor een donderende stem, die overdag tot hen sprak en hen van alles en nog wat verbood. Ik zei hen dat het God was, en op dat moment zagen we een groot bord boven de weg: Einde van de Autoweg. Paradijs van de appel.

Een paar dagen later plukte Eva me van een boom, at me samen met Adam op, en zo kwam m'n reis en m'n verhaal ten einde.

Vertaling Hans Warren.