Maatstaf. Jaargang 23

[p. 83]

Henk Romijn Meijer Stampende mussen

‘Haal die hond weg,’ zegt Eddy en loopt het sousterrain in waar Pruim hem hard en eentonig blaffend opwacht. ‘Ik ben bang voor dat beest. Bijt ie? Bijt ie? Hij valt me aan!’

‘Hij bijt niet,’ zegt René boven het blaffen.

‘Hij bijt Ieneke en mij alleen. Dat weet je toch? Huisgenoten. Gasten blaft hij alleen maar zo hard mogelijk tegen tot ze weer weggaan.’

‘Haal hem toch weg,’ zegt Eddy. ‘Hij maakt me zenuwachtig, ik durf niet te gaan zitten. Ga weg,’ zegt hij en zwaait zijn hand naar Pruim.

Uit woede en wraak stuift Pruim op hem af en gaat vlak voor hem in de hoogte staan blaffen. ‘Pruim,’ roept René voor de vorm en Ieneke klapt in haar handen.

‘Doe niet zo idioot,’ roept Wil van de plaats die hij op de divan vrij heeft gemaakt. ‘Ga toch gewoon zitten.’

Als René Pruim sussend bij Eddy wegtrekt, ontbloot hij dreigend zijn tanden.

‘Echt waar,’ zegt Eddy, ‘ik ben bang voor honden. Ik wou dat ik niet zo'n dikke buik had.’ Hij klopt op de dikte terwijl hij gaat zitten.

Als René Pruim hier en daar heeft gekrabd tot hij zich heeft hersteld van de schok van de deurbel, gaat de telefoon.

‘Ga jij?’ vraagt Ieneke, ‘of ga ik?’

‘Ga maar helemaal niet,’ zegt Eddy. ‘Je hebt ons nu toch?’

Onwillig laat René zich neer op een knie bij het toestel.

‘Ja,’ mompelt hij stug en laat er dadelijk een bezield ja op volgen. ‘Natuurlijk!’ zegt hij. ‘Ja, kom maar! Nee. Ja. Wat? Wanneer je wilt. Natuurlijk niet. Tot straks dan.’

Als hij neerlegt, pingt het toestel alsof het dadelijk nog eens zal bellen.

‘Marianne,’ zegt René tegen Ieneke. ‘Ze komt nog even aanstonds. Ze klonk nogal...’

Eddy en Wil vervolgen een twist die buiten het huis is begonnen.

‘Hoe klonk ze dan?’ vraagt Ieneke ongeduldig.

‘Zak!’ zegt Wil tegen Eddy.

‘Alsof ze zich ergens te goed heeft gedaan,’ grinnikt René. ‘Als dat ding nog eens gaat, leg ik hem van de haak.’

‘Dus jij neemt drie weken vacantie met Pasen,’ zegt Eddy. ‘En ik heb er het meest mee te maken en ik ben de laatste die er van hoort.’

‘Gepasseerde trut!’ zegt Wil. ‘Ik heb het je al weken geleden verteld.’

‘Je vergist je. Je hebt het al je vriendinnen van boven de tachtig verteld en daarom denk je nu dat ik het vanzelf weet.’

‘Ga dan ook schilderen in plaats van de hele dag mensen hun buik open snijden! Kan ik het helpen dat jij geen vacantie kunt nemen?’

‘Het enige dat ik wil zeggen is dat ik een keihard geheugen heb en dat ik heel zeker weet dat je me niks hebt verteld.’ Eddy gaapt en hij zucht. ‘Ik ben moe,’ zegt hij. Opeens lacht hij vrolijk. ‘Wil onthoudt niks,’ zegt hij. ‘Hij is net een computer waarvan alle stoppen zijn doorgeslagen. Ik ga naar huis.’

‘Goed, ga dan maar,’ zegt Wil.

‘Echt,’ zegt Eddy betogend. ‘Ik ben moe.’ Hij is klein en donker, rap van woorden en van beweging. ‘Ik heb de hele week als een waanzinnige gewerkt, ik heb vanmorgen al vier operaties gedaan, terwijl Wil nog een beetje op straat liep te trutten, ik heb vandaag zestig mensen gezien. Dan kan ik om tien uur mijn ogen niet meer open houden. Hij weet helemaal niet wat dat is,’ zegt hij en trekt zijn mond scheef naar Wil, ‘om zo te werken en daar krijgen ze dan nog subsidie voor ook. Ga Padje halen. Padje heeft het koud in de auto.’

‘Je weet dat ik helemaal niet zo voor subsidie

[p. 84]

ben,’ zegt Wil. ‘Ik wil het zelf niet eens hebben!’

‘Ik meen het,’ zegt Eddy tegen Ieneke en weert René af: ‘Nee, geen alcohol. Dan val ik in slaap. Ze mogen wat mij betreft gerust het hele crm afschaffen. Ik voel er niks voor om een regering te steunen die geld geeft aan mensen die er niks voor hoeven te doen.’

‘Zak,’ zegt Wil hartgrondig.

Eddy lacht zonder geluid.

‘Hij is zo jaloers,’ zegt hij. ‘Wacht maar. Als ik eenmaal klaar ben! Dan verdien ik zo ontzettend veel geld! Ik ga weg.’

Hij springt op.

‘Hij wil dat je met hem meeloopt,’ zegt Wil tegen René, ‘dan kun je zijn nieuwe auto zien.’

‘Twee dagen,’ zegt Eddy, ‘en er mankeert al van alles aan. René, breng jij Wil straks bij me?’

‘Ik kom niet bij je slapen vannacht,’ zegt Wil.

‘Jawel. Je komt wel,’ zegt Eddy.

Hij geeft Ieneke een zoen. René loopt achter hem aan de trap op.

‘Ik kan echt niet meer,’ zegt Eddy vertrouwelijk, terwijl René hem in zijn jas helpt. ‘Soms, als er 's nachts weer een ongeluk binnen komt, denk ik: als hij maar dood is. Erg, hè?’

‘Is dat de nieuwe?’ vraagt René op de stoep. Het licht beige van de auto weerkaatst het licht van de straatlantaarn aan de overkant waarbij Eddy zich over het slot van zijn nieuwe deur buigt. ‘Padje!’ roept hij. Het plafondlicht doet de smetteloze banken glanzen en kleurt een schuw schoothondje bruin dat op zijn staart zit en met uitpuilende ogen vraagt wat van haar verlangd wordt. Eddy grijpt naar haar en stopt haar René in de handen.

‘Neem jij haar maar,’ zegt hij. ‘Padje houdt niet echt van mij. Geef hem maar aan Wil. Wil moet straks met haar wandelen.’

Hij stapt in en draait het raampje naar beneden.

‘Wat mankeert er allemaal aan?’

‘Ik weet het niet. Er rammelt van alles. Alles zit los.’

Even verder op houdt een rood autootje zich staande naast een lange gedumpte Amerikaan waarvan de ruiten zijn ingeslagen. De motor giert een moment kort en krachtig en doet het autootje bokkig een sprong achteruit maken. Het schiet amper voorbij de vuilnisbakken scherp het trottoir op. De koplampen bestralen de vuilniszakken die her en der zijn opengebarsten op de stoep en op straat. Pijpekrullen van sinaasappelschillen zijn de weg opgerold, gedoopt in koffiedik en gedragen door natte kranten.

De lichten doven.

Eddy start en rijdt wuivend naar René naar het midden van de weg, vaart inhoudend om de vrouw te omzeilen die in een verhullende schapenvacht vlug en zweverig op René afloopt.

Ze klampt zich aan hem vast in een stijve omhelzing.

‘Dag Marianne.’

‘Laat me eerst even naar de wc,’ zegt ze gehaast.

Eddy's achterlicht dooft om de volgende hoek.

‘Je kunt hem niet zo op het trottoir laten staan,’ zegt René.

‘Gauw,’ zegt Marianne, ‘hou me een beetje vast.’

‘Wat heb je gedaan?’ vraagt hij binnen de deur.

‘Laat me nou even.’

Ze rukt haar schapenvacht af en laat hem achter zich vallen. Dan trekt ze zich terug en achter de deur begint bijna op slag het hoognodige ruisen.

‘Hoe kom je zo dronken?’ vraagt hij, als ze weer op de gang staat.

‘Sorry,’ zegt ze. ‘Ik ben wat in Amstelveen blijven hangen.’

Hij heeft haar jas opgehangen en wacht bij de trap naar beneden tot ze zich heeft gepoederd en haar haren geschud heeft. Ze is zo bleek als toen hij haar voor het eerst naast zich zag, twintig jaar geleden, tien minuten te laat de grote collegezaal in en onbewust van de opschudding die ze verwekte. Onbekom-

[p. 85]

merd, in ieder geval. Ze droeg de nacht in het spierwit van haar gezicht en het rood van haar lippen, een tint die nog nauwelijks in de mode geraakt was. Ze ging dadelijk tegen hem fluisteren en fluisterde door tot het bittere eind, hoe nadrukkelijk de bejaarde professor zijn verhaal ook onderbrak en zijn bril afnam om te zien wat daar praatte. Haar haar was toen donker, nu heeft het een koperen glans.

Ze schudt het en hij helpt haar de trap af. Een zilverig glinsterende schoen vindt een tree.

‘Wat is er gebeurd?’ vraagt hij haar.

‘Wat is er gebeurd?’ vraagt Ieneke haar beneden.

Ze brengt een hand voor haar ogen om het rag van duizelende dingen te scheuren. ‘Heb je een spiegel? Wat is dat blaffen hard als je niet helemaal... Pruim, schei eens uit. Heb je wel eens gemerkt hoe vaak je naar de wc moet als je iets alcoholisch, sorry, ik heb... Het is niet de hoeveelheid, soms kan één sherry...’

‘Ga toch zitten,’ zegt Ieneke.

Wil is opgestaan. Terwijl Marianne zich aan de hand overeind houdt waarmee hij zich voorstelt, kijkt hij mild en goedkeurend op haar neer. Ze schudt de hand hoog en hard en probeert met de tollende kamer in het reine te komen. Dan laat ze los en zeilt wankel op Eddys leunstoel af, laat zich vallen. Haar ogen zijn dicht en een grauwte van moeheid ligt onder de ogen. Haar mond is tot lichtpaars verbleekt.

Ze nemen een stilte in acht.

‘Wil je koffie?’ vraagt Ieneke dan.

‘Wat zeg je?’ Ze schrikt, schudt haar hoofd.

‘Sorry, ik versta je niet goed.’

‘Wil je niet boven gaan liggen?’

‘Wat?’ Dan spert ze haar ogen wijd open om de huid eromheen op te rekken. ‘Nee, ik kan niet gaan liggen, want dan val ik in slaap en ik moet nog terug naar Rotterdam. Thijs en Geertjan moeten morgenochtend voetballen.’

‘Maar neem dan een douche.’

‘Laat me nou maar. Het gaat aanstonds wel weer. Ik zie wel.’

‘Je kunt zo toch niet rijden,’ zegt Ieneke.

‘Ik moet dadelijk eerst naar Rotterdam bellen, help me onthouden! Want ik wil niet dat Plurk merkt dat ik niet op dansles geweest ben, want dan past hij helemaal nooit meer op de kinderen. Als hij hoort dat ik bij jullie ben vindt hij het niet erg dat ik laat kom.’ Ze legt haar handen op de armen van de stoel en doet haar ogen weer dicht. Ze zucht. ‘Even om bij te komen,’ zegt ze.

‘Hadden jullie werkelijk ruzie?’ vraagt Ieneke aan Wil.

‘Ach, dat gezeur. Ik heb al zo vaak tegen Eddy gezegd, ga dan wat anders doen. Maar dat wil hij niet. Al dat werken altijd...’

‘Wil je nog een borrel?’

Ze praten en drinken tot Marianne zich roert en haar ogen opslaat. Ze rilt en wrijft over het kippenvel op haar blote armen.

‘Ik was werkelijk verdomd...’ zegt ze rillend.

‘Wil je nu koffie?’ vraagt Ieneke. ‘Wil je een truitje?’

‘Ja, graag. Of liever nee. Ik word meestal doodmisselijk van koffie. Of geef ook maar, een klein beetje. Heb je niet gewoon tonic of zoiets?’

‘Wil je wat eten?’

‘Geef me maar een cracker met kaas, als je hebt, ik eet haast niet de laatste weken.’

‘Was je dronken toen je belde?’ vraagt René. In de keuken smeert Ieneke cracker na cracker.

‘Je klonk nogal de kant uit van vrolijk,’ zegt René.

‘Ja, dat kan wel, maar ik was eigenlijk niet zo heel erg vrolijk, dat wil zeggen, ik was wel vrolijk natuurlijk, maar ik voelde me niet zo erg vrolijk, ik wou dat ik het niet zo koud had.’

‘Wil je mijn jasje dan zo lang?’ vraagt Wil zorgelijk.

Marianne bedankt met een glimlach die haar prachtige tanden blootlegt.

‘Ik heb boven wel een truitje,’ zegt ze. ‘Maar ik was eigenlijk bij Eppie en Piet een borrel blijven drinken en daarna zou ik naar dansles, maar Eppie en Piet hadden hun toneelstuk

[p. 86]

toch al voor drie kwart gemist...’

Ieneke brengt haar een tonic. Ze zet crackers met kaas bij haar neer.

‘Piet is de Piet die eigenlijk van Marianne houdt,’ helpt René Wil een heel eind op weg.

‘Ja, dat ook wel een beetje,’ zegt Marianne.

‘Maar nu heeft Eppie zelf een verschrikkelijke affaire bij de hand en daarmee heeft ze het te druk om het ook nog erg te vinden en Piet wil juist dat ze het erg vindt. Als zij het niet erg vindt ben ik gewoon lucht voor hem.’

‘Maar is daar niks aan te doen?’ vraagt Wil zakelijk. ‘Om het hem weer erg te laten vinden?’

Ze haalt een schouder op. Aandacht komt Mariannes gezondheid ten goede. René heeft altijd achter haar slordig gedrag bij voorkeur een val gezien, verlies van onschuld, stad die natuur heeft verdrongen, maar is Marianne ooit onbesproken geweest? Ooit anders dan rusteloos jagend op schimmen, verliefd en in alle staten ronddravend aan de leiband van haar verliefdheid? Teleurgesteld en dan zakelijk en op alles een beetje verveeld uitgekeken? Vroeger speelde ze een hoofdrol in D.H. Lawrence, zocht ze Gatsby op in zijn hol, verslond ze de boeken die haar gestalte gaven.

Ze zag zich zoals de man haar zou zien die ze verzon in de spiegel. Ze spiegelde zich zacht en maakte luchtig eenzijdig haar praktische berekeningen.

‘Moet je Plurk niet bellen?’ vraagt Ieneke en bij de buren zingt opeens zonder waarschuwing dwars door de muur de wonderlijke jongen Gilbert O'Sullivan zijn hartverscheurend verdriet uit. Geroerd door het lied zucht Marianne ‘dat ook nog’ en meteen knijpt de grammofoon af tot bijna verstomd.

‘Kennen jullie dat?’ vraagt ze. ‘Dat is toch zo'n wonderlijke jongen...’ Ze probeert nog wat op te vangen.

‘Maar als je nou eens een keer volkomen onverschillig doet,’ zegt Wil en ontspant zich tegen de muur achter hem. Zijn gezicht is ernstig. ‘Of je gaat met een ander naar ze toe en je spreekt af dat je doet of het je vriend is.’

‘Ja ja,’ zegt Marianne in twijfel.

‘Moet je Plurk nou niet bellen?’ vraagt Ieneke opnieuw.

‘Ja, maar eerst moet ik weer fatsoenlijk op mijn benen kunnen staan.’

‘Dat ziet hij toch niet,’ zegt Wil.

‘Plurk heeft een fijne neus voor die dingen. Sorry,’ zegt ze verward, ‘wat zeg je?’

‘Gaat Plurk dan niet weg?’ vraagt Ieneke, ‘als je zo laat komt? Het is bijna elf uur.’

‘Als het erg laat wordt gaat hij wel weg, als hij zelf niet in slaap valt tenminste. De kinderen slapen toch wel gewoon door tegenwoordig.’

‘Wie is Plurk?’ vraagt Wil tenslotte.

‘Plurk?’ zegt Marianne. Ze neemt afwezig een cracker op en legt hem weer neer. Ze neemt een slok tonic. Het mes schiet door als ze een stuk kaas snijdt. Het knalt op het bord en opeens begint ze gulzig te eten, kruimels naar binnen slurpend. Ze pikt kruimels van haar beige trui en tussen de plooien van haar rode rok vandaan. ‘Ik had eigenlijk verdomd veel honger,’ zegt ze, ‘merk ik nu. Plurk komt alleen op de kinderen passen als ik naar Amsterdam moet en hij neemt ze wel eens mee met vacantie... Vorig jaar toen Plurk en Marie-Lou ze mee hebben genomen is Thijs dadelijk ontzettend ziek geworden dat duurde drie weken. Ik denk dat Marie-Lou ze met opzet besmet heeft. Gemeen hè?’

‘Je hebt dus twee kinderen,’ telt Wil. ‘En je bent getrouwd en Plurk is je man?’

‘Ja, maar dat geldt allang niet meer, dat wil zeggen, dat geldt niet zo erg meer, dat wil zeggen dat geldt alleen net zoveel als ik wil dat het geldt.’

‘Hoeveel is dat dan?’ vraagt Wil.

‘Ja hoor es!’

‘Maar ben je dan niet van hem gescheiden?’

‘Nee, maar dat komt alleen door de luiheid van Plurk en nu wil hij het geloof ik niet eens zo graag meer. Hij begint wel te merken dat dat balletwereldje ook niet alles is en als ik nu eens een weekeind bij Rob blijf en hij met Marie-Lou op de kinderen moet pas-

[p. 87]

sen is hij ineens razend jaloers. Het is in zijn hart een razende puritein. Hij vindt dat als je het doet dan moet het ook helemaal echt zijn!’

‘Jezus!’ zegt Wil verrast.

Hij luistert geboeid naar de vreemde gebruiken van huwelijk en van het gezin.

‘Met wie is hij nu dan, dat het zo echt is?’ vraagt hij.

‘Met Marie-Lou!’ zegt Marianne prompt.

‘Marie-Lou Daniëls.’

‘Wat!’ zegt Wil. ‘Die danseres? Maar dat is toch een ontzettende trut! Daar heb ik nog eens ruzie mee gehad in de tijd dat ik nog voor Therèse ontwierp. Een ontzettende trut!’

‘Dat zeggen wel meer mensen en dat begint hij zelf ook wel een beetje te vinden, geloof ik.’

‘Zou je die Plurk terug willen hebben?’ vraagt Wil.

‘Wat? Nee, dat wil zeggen, helemaal zoals vroeger zou ik hem in elk geval niet meer willen hebben.’

‘Waarom niet?’

Marianne trekt haar schouder recht en steekt haar borsten naar voren.

‘Omdat ik nu de voordelen heb van getrouwd zijn en ik verder kan doen waar ik zin in heb. En dat kan hij niet.’

‘Misschien wil hij niet meer dan hij doet,’ veronderstelt René.

‘Daar geloof ik niks van.’

‘Marie-Lou,’ zegt Wil in ongelovige verbazing en herhaalt de naam een paar maal.

‘Bel Plurk nou toch even dat je hier blijft slapen,’ zegt Ieneke. ‘Bel maar dat je morgenochtend vroeg komt.’

‘Ik kan niet blijven slapen,’ zegt Marianne. Ze staat op om te bellen. Ze draait een keer mis en vervloekt zich.

‘Marie-Lou Daniëls!’ zegt Wil.

‘Ga nou maar naar huis,’ zegt Marianne verveeld in de telefoon. ‘Nee, dat komt wel in orde. Nee, ik ben niet dronken. Ja, ik ben echt bij Ieneke en René. Ik rijd wel voorzich-

[p. 88]

tig! Ja, ik heb lekker gedanst, ik zit gewoon even op adem te komen. Nee, god ik ben niet vergeten dat ze morgen moeten voetballen. Ga nou maar. Ik ben over een uurtje thuis. Joe! Dag!’

Zeker van zichzelf gaat ze terug naar de stoel en neemt een paar van de nootjes die Ieneke heeft binnengebracht.

‘Marie-Lou Daniëls,’ zegt Wil, ‘die ontzettende trut! Ik heb eens een costuum voor haar gemaakt dat ze niet aan wilde trekken en dat was toevallig een heel goed costuum...

Met Thérèse ben ik trouwens inmiddels ook gebrouilleerd.’

‘Waarom?’ vraagt Ieneke.

‘Ik heb werkelijk geen idee,’ en haalt een hand door zijn grijzende haar. ‘Ik weet niet eens zeker of het zo is. Jarenlang heb ik alles voor haar ontworpen en drie jaar lang alles precies gedaan zoals het moest, haar uitgenodigd en meegenomen en ik ben zelfs nog naar het huwelijk van die afschuwelijke zoon van haar geweest die inmiddels al lang weer gescheiden is en ineens hoor ik niets meer van haar. Het schijnt dat ze wel meer mensen op een gegeven moment gewoon laat lopen omdat het niet interessant meer is. Maar je voelt je toch wel op je pik getrapt.’

‘Ja ja,’ zegt Marianne afwezig en zonder medegevoel voor de aard van zijn verwonding.

‘Maar,’ zegt Wil spraakzaam, ‘als je al twee kinderen hebt, hoe oud ben je dan?’

‘Ik? Ik ben negen en dertig,’ zegt Marianne.

‘Geen meelij, dank je. Ik vind het fijn om ouder te worden.’

‘Dan ben je nog een jaar ouder dan ik!’ zegt Wil.

De eenvoud van haar nonchalance verbluft hem, hij met zijn angst voor het oud dat hij onnavolgbaar schildert: werk dat zijn weefsels een zevensprong voor is.

‘Hoe komt het dan dat je niet dikker bent? Houd je dieet of zo?’ vraagt hij.

‘Ik weet het niet,’ zegt Marianne. ‘Gewoon. Ik probeer juist om aan te komen, maar het lukt me niet erg. Ik ga erg op en neer en soms

[p. 89]

heb ik opeens een hele dikke buik. Maar ik heb wel vaak dat ik niet eet, niet om mager te worden, of omdat ik het niet lekker vind, maar als ik verliefd ben of zo. Dan vergeet ik het gewoon, of dan kom ik er niet aan toe.’ Op dat moment gaat de telefoon godverdomme. Ze verstarren.

René neemt hem op.

‘René!’

Plurk schreeuwt boven het loeien van een stormachtige branding.

‘Ja?’

‘Is Marianne nog bij jullie?’

‘Ik weet het niet,’ zegt René. Ik zal voor je kijken. Marianne,’ roept hij. ‘Ben je nog bij ons?’

Ze trekt een gezicht van ergernis en chagrijn en verlaat haar stoel met een zucht.

Ze kunnen Plurks stem overspannen voorbij Mariannes oor horen roepen.

‘Waarom ga je dan niet weg,’ roept Marianne vóór haar beurt, ‘wat mankeert je? Doe niet zo idioot! De kinderen slapen toch zeker allang! Ga toch naar huis! Marie-Lou kan straks nog niet slapen! Ze wordt ongerust! Nee, ik ben niet dronken! Maar jij? Hoeveel heb jij op? Nee, ik kan heel best rijden! Wie van ons heeft het laatst de auto in de prak gereden? Ga nou maar! Ik sta al meer dan een kwartier op het punt om weg te gaan!’

Marianne is kwaad.

‘Eerst loopt hij weg,’ zegt ze kwaad, ‘en dan belt hij je diep in de nacht o zo bezorgd om zijn eigen geweten te sussen. En hij kan het nog steeds niet hebben dat ik ergens alleen op bezoek ben! Ik ga toch maar eens,’ zegt ze.

‘Als ik niet genoeg slaap ben ik morgen de hele dag chagrijnig.’

‘Ik vind dat je hier moet blijven,’ zegt Ieneke.

‘Je kunt ook wel bij mij komen slapen,’ zegt Wil.

Marianne bedankt: de kinderen moeten morgen voetballen.

‘Heb ik jullie al verteld wat Geertjan zondag gedaan heeft?’ zegt ze. ‘Na een nogal wild feestje was ik om tien uur weer in bed gekropen en dan weten de kinderen dat ze me onder geen voorwaarde mogen storen. Toen ging de bel en ik hoorde Geertjan zo heel precies zeggen: nee, mammie is boodschappen gaan doen bij Albert Hein. Het waren Eppie en Piet die alles eens fijn uit wilden praten na dat feest! En nu word ik elke ochtend ook nog om half vijf wakker van die rotvogels in de dakgoot.’

‘Heb jij dat ook?’ vraagt Wil. ‘Van die merels of eksters of hoe heten die beesten. Het komt door de lente zeker.’

‘God, ja,’ zegt Marianne, ‘de lente. Elke ochtend. Ook als ik om vier uur naar bed ben gegaan. Ze maken een herrie alsof ze in de dakgoot rondstampen. Je denkt dat het monsters zijn, raven of ooievaars, maar het zijn mussen. Ik zweer het je; doodgewone grijze huismussen!’

‘Bij mij zijn het eksters,’ zegt Wil, ‘of merels, tenminste, ze fluiten er ook nog bij. Heb jij geen merels?’

‘Mussen!’ zegt Marianne. ‘Ik zweer het je. Laatst ben ik midden in de nacht in mijn nachtpon en niets er onder uit het dakraam geklommen en toen zag ik ze in de dakgoot zitten: een hele rij grijze huismussen!’

Ze rijdt in zo'n autootje zonder versnelling dat een neiging tot springen vertoont. Te midden van vuilniszakken staat het nog scheef over de helft van de stoep. Een reclamebriefje wappert onder een ruitenwisser klepperend op de koele bries van de nacht. René neemt het weg. Het biedt iets voor bijna niets, of tegen een hooglopende korting. Hij doet het als prop in zijn zak. Hij kijkt keurend hoe veilig Marianne zich ingespt achter het stuur.

‘Als jij nou even wil kijken hoe ver ik nog achteruit kan,’ zegt ze. Ze start, maakt een sprong achteruit.

‘Ho!’ roept René hard en heft een vlakke hand.

Ze draait het raampje verder naar beneden.

‘Gaat het?’ vraagt ze.

‘Het gaat,’ zegt René. ‘Als je maar eerst van

[p. 90]

het trottoir rijdt en verder gewoon recht vooruit.’

Ze propt het kussen dieper in haar rug om wat meer van de straat te zien.

‘Dag!’ zegt ze. Bedank Ieneke nog voor de kaas. En jij ook bedankt! Ik vergeet steeds te bedanken tegenwoordig! Ik mankeer niets meer!’

Haar auto schokt en als op de schok floepen de ruitenwissers aan en dan uit.

‘Dag!’

Een razende motor trekt haar vooruit in de stilte. Ze heeft een gematigde vaart.

‘Ging het?’ vraagt Ieneke.

‘Het ging,’ zegt René. ‘Ze is weg.’

‘Ik dacht dat ze een jaar of twintig was,’ zegt Wil. ‘Ken je haar allang?’

‘Ze draagt jurken van meisjes van veertien,’ zegt René. ‘Ze koopt ze altijd in de uitverkoop.’

Wil staat op om te gaan.

‘Padje,’ roept hij.

Padje ontwaakt verdwaasd uit haar slaap, zit een ogenblik half rechtop haar dikke buik te vertonen en springt dan van de stoel. Als Ineke zich buigt om haar te aaien, rolt ze zich op haar zij op het kleed en tilt ze een voorpoot uit de weg.

‘Pas op,’ zegt Wil, ‘anders gaat ze nog plassen van genot.’

Hij tilt haar op en geeft Ieneke een zoen.

‘Waar wil je heen?’ vraagt René Wil. Hij brengt hem weg in zijn auto.

‘Gewoon naar mijn huis. Ik ga niet bij Eddy slapen. Dat jaloerse gedoe. Zet me maar af bij het park, dan laat ik Padje nog even uit.’

‘Ik loop met je mee,’ zegt René.

Wil tilt Padje voor zich de auto uit. Ze past precies in zijn twee handen. Hij zet haar neer op de grasrand waar ze dadelijk gaat plassen. Een tram rommelt leeg en laat voorbij over een korzelige wissel op weg naar de remise.

‘Verwacht Eddy je niet?’

‘Ik weet het niet. Hij moet maar zien. Ik heb ook wel op hem liggen wachten. Hoe lang heb je haar eigenlijk gekend?’

René vertelt Wil hoe lang hij haar kent. Dat hij toevluchtsoord voor haar geweest is, vroeger, als student. Dat ze een keer 's morgens vroeg na een nacht van huis bij hem kwam vragen of ze in zijn bed uit kon slapen, dan zou thuis niemand iets merken. Hij vond na haar slapen een rijksdaalder in bed en gaf hem haar terug op college. Die heb ik gister in mijn bed gevonden, zei hij achterom, die moet van jou zijn, en de zwarte pater naast haar bloosde diep. Ze zijn het erover eens dat paters gerokt moeten blijven, ongetrouwd, zonder stemrecht, creperend op een planken vloer zonder verwarming. De klad zit in de godsdienst, iedereen doet wat hem goeddunkt. Ze zijn bij een donker gedeelte gekomen, een pad als een trechter met bomen aan weerszij. Een donkere en een iets lichtere figuur tekenen zich af op het pad en een vliegtuig vliegt over. De figuren komen dichterbij, stap voor stap. Van achter de bomen klinkt zacht een schril fluitje. Niemand praat. Ze lopen elkaar tegen het lijf. De donkere laat de iets lichtere voorgaan. René gaat voor. Ze lopen elkaar zwijgend voorbij. Zo schikken ze zich naar de aard van het park. Verder weg klinkt opnieuw een schril fluitje.

‘Ik word hier steeds banger,’ zegt Wil. ‘Laten we maar terug gaan. Padje heeft wel genoeg geplast.’

Hij tilt Padje op en vervoert haar onder zijn arm.

‘Ga je nu nog wat werken?’ vraagt René bij de uitgang.

‘Ik ga nu maar gewoon slapen,’ zegt Wil.

‘Dag.’

Ze geven elkaar een hand en René loopt naar zijn auto.