Maatstaf. Jaargang 19

[p. 59]

hans warren
satiricon

Met Petronius Arbiter heb ik vaak gewandeld
of gezeten op een warm terras, waar thijm
tussen gebarsten stenen groeit.
We waren meer grieks dan romeins,
dronken retsina, spogen de olijvenpitten
over de rand van 't dak, riepen naar mooie passanten
beneden op straat, en ik tutoyeerde hem natuurlijk,
hoewel hij de Meester bleef,
ook toen ik in jaren naar hem toegroeide.

Het leren bandje schaafde, werd vaal,
het zijden lintje verkleurde, brak, verdween,
de inhoud bleef goeddeels duister;
een romeinse droom, die nu al dertig jaar
in mij nawerkt, ik bedoel:
ik ben ook vaak met Encolpius en met Ascyltus
op pad geweest; Giton is mij vertrouwd
in goot en bed, Tryphena boog
zich dikwijls over mij, de cena Trimalchionis
leeft voor mij na in elke braspartij
en voor Priapos ligt een offersteentje in de tuin.

Dus heb ik nu Fellini's fantasie
een paar maal meegeleefd. Encolpius, de slappe,
heb 'k niet herkend. Ascyltus,
de onvermoeibare, die wel; Giton

[p. 60]

 

was een vergissing en Tryphena

 

zo mooi dat mijn Tryphena is verbleekt.

 

 

 

Maar wat ik heb gemist - verdwaald

 

in dit bizar gekwetter tussen echte tover

 

en Hollywoodgelonk, - is het geloof

 

in de aloude goden. In plaats van

 

't erbarmelijk gerag op celluloïd priesteressen

 

wou ik dit beeld: Ascyltus in de thermen

 

op zoek naar Giton. Ascyltus

 

is zijn kleren kwijt, hij wordt omringd

 

door een menigte, in de handen klappend

 

en hem eerbiedig bewonderend. Waarom?

 

Omdat hij, volgens Eumolpus, de dichter, die dit verhaalt,

 

aan zijn benedenbuik zoiets geweldigs droeg

 

dat men de indruk kreeg dat heel het lichaam

 

van deze kerel enkel 't handvat was van zijn geslacht.

 

 

 

Of, als na eindeloos gesukkel, smaad en slaag

 

en toverij Encolpius toch eindelijk

 

weer een erectie krijgt.

 

Hij danst dan niet als een halfgare knaap

 

wiens grootvader in Freud las jubelend de vlakte in,

 

nee, hij gaat naar dezelfde Eumolpus, de dichter,

 

pochend dat hij nog beter is voorzien

 

dan Protesilas, de Trojaanse held.

 

Hij licht, Mercurius lovend, zijn tuniek op

 

en Eumolphus - hij schrok! Hij moest met beide handen

 

betasten deze kolossale gunst der goden

 

eer hij geloofde.

 

 

 

Ik miste ook de vogelaar, die op het schip

 

lijmstokken legde en zeevogels ving:

 

‘De zeebries droeg hun donzen veertjes weg

[p. 61]

 

en 't speelse schuim van de woelende golven

 

voerde de grotere veren in werveling mee’.

 

 

 

Tussen Priapos tastbaar en dit ijle vogeldons

 

wandelde ik vaak met Petronius Arbiter.

 

Het duurt nu, na dit filmbeeld, weer wel even

 

voor 'k hem ontmoet, maar Hiram Keller,

 

de nieuwe Ascyltus waar ik wel in kan geloven,

 

Hiram Keller zal, mogelijk, schaterend van het lachen,

 

schaterend van het lachen, mij bijstaan.