Maatstaf. Jaargang 17

[p. 256]

peter verstegen
poging tot het vertalen van een fragment uit nabokovs pale fire

Canto IV

Ik zal naar schoonheid spieden als niet een
Haar heeft bespied, ik laat mij gaan als geen
Zich gaan liet, ik zal doen wat geen gedaan
Heeft, wagen wat geen mens nog heeft bestaan.
En sprekend van dit prachtig instrument:
Het is verbluffend als men onderkent
Dat er twee vormen van creëren zijn:
Methode A speelt zich af in het brein,
De dichter test de woorden, vecht ermee
Terwijl hij zich de kin inzeept - en B,
Veel ooglijker manier - als de poëet
Aan zijn bureau zit, met zijn pen gereed.

In B leunt de gedachte op de hand,
't Abstract duel krijgt een concreet verband,
De pen zweeft in de lucht en duikt dan neer,
Schrapt een zonsondergang, herstelt in eer
Een ster, en loodst zo letterlijk de zin
Door een doolhof van inkt naar een begin
Van licht. Maar A is martelend! Het brein
Wordt vastgeklonken in een helm van pijn.
Een muze in grauw werkpak richt de boor
Die door mijn schedel stampt en die zich door
Geen wilskracht stuiten laat. Terwijl de rest
Van mij een robot is die jas of vest -

[p. 257]

 

Net aan - weer uittrekt, naar de winkel loopt

860

En daar verstrooid de krant van gisteren koopt.

 

 

 

Waarom is dit bij pen-loos werk zo? Is 't

 

Omdat men 't rustpunt - pen nog zwevend - mist?

 

En tegelijk drie handen hebben moet:

 

't Is zaak dat ik het rijm kies dat voldoet,

865

En elke regel keur als hij compleet

 

Is, en geen enkele variant vergeet.

 

Of heeft het procédé zonder bureau -

 

Die werkbank voor krom rijm - dieper niveau?

 

Want 't is een raadsel hoe ik soms mijn pen,

870

Te moe om nog te schrappen, opberg en

 

Terwijl ik wandel - uit welk niemandsland? -

 

Le mot juste ruisend neerstrijkt op mijn hand.

 

 

 

'k Ben 's morgens op mijn best; mijn jaargetij

 

Is de midzomer. Ik betrapte mij

875

Een keer op wakker worden, en al lag

 

Ik voor de helft nog diep in slaap, ik zag

 

Hoe ik de tuin in liep. Ik ging mij na. 't

 

Was buiten een topazen dageraad.

 

Ik haalde Shade - in nachthemd, op één schoen -

880

In, maar mijn andere helft, begreep ik toen,

 

Sliep óók, ik lachte en sliep door, tot - krak -

 

De ochtend uit zijn ei naar buiten brak.

 

Roodborstjes tripten rond en op het gras,

 

Flonkerend van de dauw, een schoen! Dit was

885

Mijn waarmerk: 't raadsel dat zich heeft vermomd

 

Als wonder, droombeeld, zomerochtendstond.