Maatstaf. Jaargang 15

[p. 285]

peter van lieshout
[Gedichten]

aanhoudende vorst

Wintermiddernacht, O Heer,
En de grachten liggen dicht.
Bijna alle verlichting is nu uitgedoofd,
Nog een paar trams, en ik ga naar bed.
U laat mij geen andere keuze.
Ook de kou zult U wel verzonnen hebben.
Ik verdien niet beter.
Ik zal wel weer veranderen in een mier, O Heer,
Als U uw blikken op me richt.
Het is geen tijd voor mededogen.
Had U mij maar nooit uit Uwes duim gezogen.

[p. 286]

beng beng

Er is ook voor mij een tijd geweest
Dat ik van Gangsters & Geheim Agenten hield,
Mijn eigen gangen nauwkeurig naging,
Met handgebaren geladen met bedreiging
De boodschappen deed.

De televisie leerde me dat
Gerechtigheid niet te overwinnen valt,
Maar toen ik ergens las dat Dutch Schulz,
Gangster zonder weerga, Favoriet van Letterkundigen,
Erg van het lied ‘Ramona’ hield,
Scharrelde ik gedreven in de rekjes
Van de Blauwe Diamanten.

Ik verslond whodunits,
Sprak mijn engels met een italiaans
Schrikwekkend keelgeluid
& Hield mijn ogen halfdicht
Wanneer politiemensen naderden.
Mijn achterlichtje brandde steeds.

Het is jammer dat ik later
J.R.R. Tolkien leerde kennen
En hobbits zocht
In de kelderkast.

[p. 287]

 

Dromend over het onderaardse,

 

Over trollen, dwergen en demonen

 

Reed ik verleden week dwars

 

Door een rood verkeerslicht heen;

 

Nu moet ik voorkomen, op 19 juli a.s.

 

Omdat ik maar niet schikken wil.

[p. 288]

la mer

De Zee,
Die wist wat in de poëzie
En ik, ik dee daar nooit aan mee
Uit watervrees misschien
Tot Sir Francis Chichester onlangs
Honderden jaren te laat als held geboren
In zijn fragiele, deze kant boven,
Gipsy Moth II de Kaap rondde, Kaap Hoorn.
Het scharnier waar Vuurland,
En de rest van Zuidamerika om draait.

Toen pas begon ik na te denken
Over de weidse watervlakten
De kokende golven
En het regelmatig zwiepen
Van het eenzaam vuurtorenlicht.

Ik dacht:
Neem nou zo'n zeilschip eens,
Een klipper, of een bark
Of desnoods een trotse hooggestoomde mailboot
Uit ons koloniaal verleden, tevreden
Heen en weer stomend tussen Amsterdam
En de reê van Tandjong Priok, de van
Prauwen wemelende haven van Batavia.
Dat soort schepen had gepolitoerde korridors,
Weelderige rooksalons en geruisloze bedienden

[p. 289]

 

Toch een stukje minder mool

 

Dan de hagelwitte fris-gesteven zeilen

 

Van onze zeilboten van vroeger,

 

De fregatschepen Neeltje Maria,

 

Marijke Christina en Elizabeth Bas.

 

 

 

Of, dacht ik daarna,

 

Denk eens aan al die mysterieuze

 

Rampen, Verdwijningen en Verschijningen

 

Waar je vroeger over las,

 

In de Almanak voor Jongens.

 

Het laatst verging de Pamir,

 

Bijna onopgemerkt, jaren geleden,

 

Bemand met jonge Pruisen,

 

Midden op de oceaan.

 

Toen was het op, en over.

 

 

 

Uit de vage flarden mist

 

Die de roomgolven de droomgolven steeds bespelen

 

Steekt af en toe nog wel een drietand op

 

Maar de Zee die heeft veel

 

Van haar roem verloren

 

& Zelfs Atlantis is

 

Ondermaats bemeten en

 

Teruggeworpen in het zilte nat.

[p. 290]

zonder titel zonder mededogen

In de vorige eeuw sloegen velen
Gedreven door een overdose aan romantiek
De hand aan zichzelf.
Een mooi pompeus gebaar.
De Jonge Werther waardig.

Het sterven omwille van
Een al te kuise dienstmaagd
Is (o.a. door personeelsgebrek)
Nicht mehr da, maar de

Keukenmeidenzielen van huwbare
Jongedochters uit de middenstand
Helpen nog steeds mijn vrienden en kennissen
Aan de drank, aan het roze schuim van Luminal

Aan een respektabele betrekking
Als gezinshoofd, aan een emigratie
Naar het winderige Lelystad, of voorgoed
Van hun literatuurgeschiedenisboeken af.

[p. 291]

ouwejaarsavond

In een oud bewoond huis
in het middenste midden van de stad
zitten we en praten we
(hans & frans gebogen
knieën onder ellebogen
op de ouwemannenbank
van hun huwelijkse staat
hun vrouwen kennelijk zwanger
op hun hoede onder handbereik)
zover zijn we nu gekomen
de winterregen heeft onze mond gespoeld
en onze lippen kunnen we beheersen
het leven maakt geen liefde meer met ons
of omgekeerd
of hoe dan ook
we betalen onze prijzen
en zetten middernachtelijke koffie
na politiek en televisie
om te praten over meisjespoëzie
geschreven door tere wezens
die hun vingerafdrukken
maar nooit verslijten.

[p. 292]

eidomeni^*
23. apr. 1967
eisodos

In Skopje: vlammend
Balkaneten naast de ruïne
van het vorige station

in kleren van Care
op de straathoeken van James Dean -
staan macedonische hipsters

Omonia Square:
popes, popes ev'rywhere
roltrap op en af

Dit zag Lord Byron nooit:
het Parthenon bij maanlicht
met stenguns bewaakt

de Akropolis
meenemen streng verboden
ook wat gruis betreft

ik zat op de mooiste
stoel van het oudste
teater hier

* Stempel in mijn paspoort van toen ik op kosten van CRM de griekse staatsgreep meemaakte.

[p. 293]

 

daar bij die molen

 

op Mykonos zijn ezels

 

te grazen genomen

 

 

 

schotse toeristen

 

dansen de sirtaki

 

op spektrale doedelzakmuziek

 

 

 

de jonge blaadjes

 

van de eukalyptusboom

 

smaken echt naar eukalyptus

 

 

 

Oriste! Oriste!

 

riepen de middenstanders en ik dacht

 

dat ze Toeristen! bedoelden

 

 

 

dit water is net

 

Seven Up om in te zwemmen

 

zo zout dat je er dorst van krijgt

 

 

 

God heeft veel zakjes

 

Reckitts' Blauw nodig gehad

 

tussen de eilanden

 

 

 

in een koele witte kamer

 

ouzo, hasjis uit Eilat,

 

lyriek van Leary etc.

[p. 294]

 

op het gouden strand

 

praten over Underground

 

Andy Warhol wont you please come home?

 

 

 

tussen hemel en aarde

 

bijt de Leegte zijn tanden

 

stuk op de stenen